АЛМАТЫ  ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС ИНСТИТУТЫ

 

Әлеуметтік пәндер кафедрасы

 

 

 

 

 

САЯСАТТАНУ

 

Семестрлік жұмыстарға арналған әдістемелік нұсқау

 

 

 

 

 

Алматы 2004

         ҚҰРАСТЫРУШЫЛАР: К.Г.Ахметов., З.А.Абдуллина. Саясаттану. Семестрлік жұмыстарға арналған әдістемелік нұсқау (барлыќ к‰ндізгі бµлімде оќитын студенттері ‰шін). – Алматы: АЭжБИ, 2004 -  38 б.

 

 

 

 

 

Әдістемеде күндізгі бөлімде оқитын студенттердің семестрлік жұмыстары және өздері дербес дайындайтын жұмыстарының тақырыптары, орындауға тиісті тапсырмалар және әр тақырыпқа арналған әдебиет тізімі мен әдістемелік нұсқалар  қамтылған.

 

 

 

 

         Пікірші:  тар. ?ыл. канд., доц. Д.С.Орынбекова

 

 

 

 

         Алматы энергетика және байланыс институтының 2004 жылғы жоспары бойынша басылды.

 

 

 

 

             ã   Алматы энергетика және байланыс институты, 2004ж.

 

 

Кіріспе

 

Институттың оқу жоспары бойынша барлық студенттер саясаттану пәнін оқып сынақ тапсыруы қажет. 

Ескеретін жағдайлар:

а) саясаттану пәнінің маңызы өте зор. Ол – адам, азамат мәдениетінің «саясат» деген ерекше туындысының мән-мазмұнын, оның әлеуметтік ролін зерттейді. Билік, билікке байланысты қоғамда кездесетін әр түрлі әлеуметтік қатынастар,  саяси тәртіп (режим), саяси партиялар, саяси мәдениет – сол сияқты өзекті мәселелердің бәрін саясаттану ғылымы қамтиды. Кей біреулер мен саясатқа араласпаймын, онан  өзімді қашық ұстаймын дейді. Бірақ ол дұрыс емес, ешкім саясаттың ықпалынан арыла алмайды. Мысалы, үкімет бір заң қабылдаса, я болмаса кезекті сайлауда бір партия жеңіліп билікке басқа партия келсе – бұл оқиғалардың салдары әр бір адамға тиісті түрде білінбей қалмайды. Сондықтан саясатқа, оны зерттейтін ғылым – саясаттануға жастар көңілін бөліп жақсы оқып терең зерттегені қажет.

           Екінші жағынан, саясаттану ғылымын жақсы игерген адамның еліміздегі саяси процеске сапалы түрде қатысып, сол процесте өзінің орнын тиісті түрде табуына  (мысалы: «қай партияны қолдаймын, қай партияны қолдамаймын»)  мүмкіндігі молырақ болады;

           б) саясаттану ғылымы – көне ғылым. Мысалы, данышпан Аристотелдің «Саясат» деген кітаптың жазылғанына жиырма бес ғасыр болған. Сонан бері бұл ғылым дамып келеді. Сондықтан саясаттану пәнінің оқу материалы өте көп, өте көлемді. Ал аудиториялық сабақтардың саны өте аз – төрт-ақ  дәріс, төрт-ақ семинар.

           Осыдан шығатын қорытынды – студенттер осы әдістемеде көрсетілген тақырыптарды, оларға арналған тапсырмаларды жақсы оқып терең зерттеуге  тырысқаны жөн.

           Ұсынылып тұрған әдістеме–толықтырылып, түзетіліп шығарылған әдістеме. Студенттердің семестрлік жұмыстары және олардың дербес дайындайтын жұмыстарының тақырыптары мен тапсырмалары  жаңартылып өзгертілген, әдебиеттер тізімі қайта қаралған. 

 

 

1 Саясаттану пәніне арналған сағаттар саны

   Сағат саны: Барлығы 60, оның ішінде:

 

 Тақырыптар

Дәріс

Семинар

1 Саясаттану пәні

-

-

 

2 Саяси ой тарихынан

-

-

 

3 Билік. Саяси билік және саяси жүйе

3

3

 

4 Азаматтық қоғам және құқықтық мемлекет

2

2

 

5 Саяси партиялар және партия жүйелері

-

-

 

6 Демократия. Қазіргі концепциялар және саяси практика

-

-

7 Адам және саясат.

2

1

 

8 Саяси мәдениет

-

1

 

9 Саясаттану халықаралық қатынастар туралы

-

-

 

10 Қазақстан Республикасының саяси жүйесі

2

2

 

                                                Барлығы:

9

9

 

 

         2  Студенттердің дербес дайындайтын жұмыстарына СДЖ арналған әдістемелік нұсқаулар

 

           3, 4, 7, 8, 10-шы тақырыптар   (4 беттегі кестені қараңыз) аудиториялық түрде оқылады, оларға арналған дәріс және семинарлар болады.

           1, 2, 5,6, 9-шы тақырыптарды студенттер өздері дербес оқып, зерттеп дайындайды.

           Әдістемеде әрбір тақырыпқа арналған тапсырмалар көрсетілген. Тапсырмалар - әртүрлі: а) сұрақ – оған жауап беру: б) кесте  (схеманы) толтыру: Ескеретін жағдай: 1) тапсырманы орындағанда, оның  (тапсырманың) нөмерін көрсетуді ұмытып кетпеңіз. 2-ші тақырыптың 2.2.- ші тапсырмасын орындағанда әрбір саяси ойшылдардың саясаттану ғылымына қосқан жаңалықтарын жалпы түрде емес, тапсырмада көрсетілген нөмерлеріне сәйкес жазыңыз. Жауаптар – нақты және дәлме-дәл болуы тиіс.

        Тапсырмаларды орындауға дайындалғанында студенттердің, әрине, әр түрлі оқу құралдарын пайдалануға құқы бар. Бірақ, біз мына кітаптарды негізгі оқу құралдар ретінде ұсынамыз:

        1. Ахметов К.Г., Нұрханова. Саясаттану негіздері. – А.,1994.

        2 . Куандық Б.С. Саясаттану негіздері. – А., 2000.

        3.  Жамбылов Д. Саясаттану негіздері. – А., 2000.

        4. Жамбылов Д. Саясаттану. Оқулық. – А., 2003.

        5. Саясаттануға кіріспе. 1,2,3, бөлімдер, 1994.

         6. Пугачев В.П., Соловьев А.И. Введении в политологии. – М., 2000.

         7. Политология. Под ред. А.Н. Нысанбаева. – А., 1998.

         8. Казахстанская политологическая энциклопедия. – А., 1998.

         9. Политология. Энциклопедический словарь. – М., 1993.

         10. Антология мировой политической мысли. – Т.1. – Мысль. - М., 1997.

         11. Сегизбаев О.А. История казахской философии. – А., 2001. 

 

   

 

3 СДЖ  жұмыстарының  тапсырмалары

 

3.1 Саясаттану – ғылым және оқу пәні

 

3.1.1 Саясат дегеніміз не?

 

3.1.1.1 Әр түрлі оқу құралдары және сөздіктерден «саясат”  категориясы туралы анықтамаларды оқып, жазып алыңыз. Оларды бірімен бірін салыстырып, саясаттану ғылымының осы категориясын терең түсінуге тырысыңыз. Нәтижесінде қандай тұжырымға келдіңіз – жазып көрсетіңіз.

3.1.1.2 Тарихта   “саясат” категориясының мән-мазмұны қалай өзгерген? Оны зертттеу үшін төменгі ойшылдардың пікірін жазып көрсетіңіз:

Аристотель: Саясат дегеніміз - ……………………

Макиавелли: --------//----------- - ……………………..

Маркс, Ленин: -------//--------- - …………………….

Вебер: -----------//------------- - ……………………….

 

3.1.2 Мына логикалық схеманы толтырыңыз:

 

3.1.2.1       

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         3.1.2.2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         3.1.2.3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


3.2 Саяси ой тарихынан

 

3.2.1 Әлемдік саяси ой тарихының негізгі сатыларын этаптарын, олардың негізгі сипаттарын зерттеп түсініңіз. Нәтиже ретінде мына логикалық кестені толтырыңыз.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


3.2.2 Адамзат тарихындағы көрнекті ойшылдардың негізгі саяси идеяларын зерттеп  түсініңіз.  Кестені толтырыңыз:

 

1-кесте

 

Ойшылдар

Негізгі саяси идеялары

Идеяның мән-мазмұны

1Конфуций

 б.б.д. 552/551-479

1  Идеалды басқару және оның принциптері туралы

2      Мемлекетті билеудің патерналистік концепциясы

3 Меритократия идеясы

4 Билікшінің бес қасиеті

 

2 Платон

б.б.д. 427-347 ж

1 Жақсы және жаман мемлекеттер, олардың белгілері

2       Заң туралы 

 

3 Аристотель

б.б.д. 322-384

1       Адам - саяси хайуан

2      Саясат (анықтамасы, мақсаттары)

3      Мемлекет. Оны дұрыс және бұрыс басқару түрлері. Ең жақсы басқару формасы?

4       Заң туралы

 

4 Цицерон

б.б.д. 106-43ж.

1       Мемлекет туралы

2       Заң туралы

3      Құқықтық мемлекет туралы

4  Басқарудың ең жақсы формасы

 

5 Августин

354-430ж

1 «Екі мемлекет» теориясы

 

6 Абу-Насыр аль-Фараби 870-950ж

1 Саяси ғылым туралы (ерекшелігі, міндеттері)

2       Игілікті қала туралы ілім

3       Билікшінің 12 қасиеті

4       Заң туралы

 

7Жүсіп Баласағұн 1021-….

1       Мемлекеттің негізі

2       Заң туралы

3       Бектің  билігі туралы

4       Бекке қажет қасиеттер

5       Бөдандардың міндеті

 

 

8 Ибн-Халдун Абу ар Рахмен Абу Зейд

1332-1406

1 Мемлекет туралы ілім, оның түбі, заңдылықтары

2     Басқару формаларының жіктелуі, олардың ең жақсы түрі

 

9 Н.Макиавелли 1469-1527

1      Саясат және саясаттану ғылымы туралы жаңа түсінік

2       Макиавеллизм, оның формуласы

 

10 Т.Гоббс

1588-1679

1 Мемлекет, мемлекеттік билік туралы

2       Әлеуметтік келісім туралы

3      Ең жақсы басқару формасы

 

11 Дж. Локк

1632-1704

1      Либерализм идеологиясы- ның негіздері

2      Халық суверенитеті туралы

3      Халықты билеушілерді ауыстыру құқығы туралы

4       Билікті бөлу

 

12 Монтеские Ш.Л.

1689-1755

1       Билік бөлу теориясы

2        Заң туралы

3       Бостандықтың формуласы

4       Басқару формалар туралы

5       Сот құрамына халық өкілдерін кіргізу туралы

 

13 Ж.Ж. Руссо 1712-1778

1      Халық суверенитеті туралы

2      Тікелей халық билеу идеясы

3      Халықтың билеушілерді өзгерту құқығы

4      Мүлік теңсіздігі және демократия

 

14 Кант И.

1724-1804

1      Либерализм идеологиясын  дамытуы

2      Құқықтық мемлекет туралы

3       Саясат пен мораль

4       Билікті бөлу туралы

5       «Мәңгілік бейбітшілік» теориясы

 

15 Джефферон Т 1743-1826

1      Адамның табиғи құқығы, оның шеттелммеуі туралы

2       Мемлекеттік билік, оның міндеттері

3       Құлдық туралы

4       Саяси идеалы

5      Баспасөз бостандығы оның маңызы

 

16 Г.В.Ф.Гегель 1770-1831

1      Мемлекет және азаматтық қоғам туралы

2      Ең жақсы басқару формасы

3       Билікті бөлу туралы

 

17 К.Маркс

1818-1883

1      Саясат және саяси билік туралы жаңа түсінік

2      Мемлекет және азаматтық қоғам туралы

3      Коммунистік қоғамға жету теориясы

 

18 В.И.Ленин 1870-1924

1       Саясат туралы

2       Мемлекет туралы

3       Тап туралы (анықтама)

 

19 Р.Михельс 1876-1936

1       Демократия мүмкін емес

2  «Олигархияның темір заңы»

 

20 Г.Моска

1858-1941

1       Элита теориясы

2       Демократия – утопия

 

21 М.Вебер

1864-1920

1     Саясат туралы жаңа түсінік (анықтама)

2      Легитимді үстемдік, оның  түрлері

3       Бюрократия туралы теория

4      Плебисцитарлық демократия концепциясы

 

22 Д.Белл

1919

1      Постиндустриалдық қоғам теориясы

2       Меритократия туралы

 

23 С.Хантингтон 1927

1      «Өркениеттер қақтығысу» теориясы

2      Демократияның «үш толқыны»  туралы концепция

 

 

 

3.2.3    Ќазаќстандыќ саяси ой тарихынан

 

3.2.4.1      “Жеті жарғы” – Қазақ хандығы саяси – құқық ойының көрнекті  құжаты: қабылдау тарихы, негізгі идеялары.

3.2.4.2      “Алаш” партиясы қайраткерлерінің саяси идеялары (партияның бағдарламасы, ХХ ғасыр).

 

3.3  Саяси партиялар және саяси жүйелер

 

 3.3.1  Саяси партия – қоғамдық ұйым және саяси жүйенің элементі:

       а) анықтама;

       г) партияның негізгі белгілері;

       д) партияның функциялары;

 3.3.2  Мына кестені толтырыңыз.

 

Саяси партиялар жіктелуі

 

Жіктеу концепциялары

Партиялар

Негізгі белгілері

Саяси идеология

 

 

Билікке қатысу

 

 

 

3.3.3  Кестені толтырыңыз

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 

 

 

 

 

 


3.3.4  Қазақстандық саяси партиялар

 

2- кесте 3.3.5 Барлық тіркелген партияларды көрсетіңіз:

 Саяси партиялар

Негізгі мақсаттарды бағдарламаларына сәйкес

Көсемі

Билікке қатысы

1

 

 

 

2

 

 

 

3

 

 

 

   ……………….

……………………….

…………..

………….

10

 

 

 

 

3.4 Демократия. Қазіргі концепциялар және саяси практика

 

3.4.1  Демократияның мән-мазмұны

3.4.1.1 Әр түрлі ойшылдар және саяси қайраткерлердің демократия туралы пікірлерін зерттеп түсініңіз:

 

Перикл:                                                     Маркс, Ленин:

Линкольн:                                                 Черчилль:   

 

3.4.1.2 Демократияның негізгі принциптері (қазіргі замандағы түсінік бойынша):

1 ……………………………………

2 ……………………………………

3 ……………………………………

4 ……………………………………

5 ……………………………………

6 ……………………………………

 

3.4.2 Демократияның тарихи формалары (кестені толтырып түсінік беріңіз)

 

 

 

 

 


 

 

 

 

 

 


3.4.3 Демократия туралы қазіргі замандағы концепциялар           (кестені толтырыңыз)

 

3 - кесте

Концепциялар

Негізгі белгілері:

 

1 Плюралистік демократия

 

2 Элитарлық демократия

 

3 Партисипаторлық демократия

 

4 Социалистік демократия

 

 

3.4.4 Төмендегі тарихи саяси-құқықтық құжаттарды адам бостандығы мен құқығы дамуының тұрғысынан сипаттаңыз (қысқа түрде)

 

4-кесте

Құжаттар

Қабылданған уақыты

Негізгі идеясы

Тарихи мазмұны

1 Бостандықтардың ұлы хартиясы (Англия) “Великая  хартия вольностей”

 

 

 

 

2 Құқықтар туралы билл (США)

 

 

 

3 Адам және азаматтар құқығы. Жарлық. (Франция)

 

 

 

 

4 Адам құқығы туралы Жалпы Жарлық.  (БҰҰ)

 

 

 

 

5 Экономикалық, әлеу-меттік және мәдениет құқықтары жөніндегі Халықаралық Пакт. (БҰҰ)

 

 

 

6 Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық Пакт (БҰҰ)

 

 

 

 

 

 

3.5       Саясаттану халықаралық қатынастары туралы

 

3.5.1  Мына категорияларға анықтама беріңіз:

      а) «Халықаралық қатынас»;

  б) «Әлемдік саясат».

 

  3.5.2 Қазіргі саясаттану ғылымдарында халықаралық қатынастар туралы  кең тараған концепциялар (теориялар)

5- кесте

Концепция  (теориялар)

Мазмұны

1 Саяси идеализм

 

2 Саяси реализм

 

3 Маркстік лениндік

 

 

3.5.3  Қазіргі замандағы халықаралық қатынастардың негізгі тенденциясы. Сипаттаңыз  (қысқаша)

3.5.4 Негізгі халықаралық саяси ұйымдарды қысқаша сипаттаңыз:

6-кесте

Аббревиатура (қысқаша аты)

Толық аты

Негізгі мақсаттары

БҰҰ

Біріккен ұлттар ұйымы

1.

2.

БҮБМҰ

(ЮНЕСКО)

 

 

САҰ

(НАТО)

 

 

ЕКЫҰ

(ОБСЕ)

 

 

ТМД

(СНГ)

 

 

ЕвразЭС

 

 

ШЫҰ (ШОС)

 

 

 

3.5.5 Қазақстан Республикасының сыртқы саясатының принциптері мен бағдарлары  (кестені толтырыңыз):

 

7- кесте

Сыртқы пинциптері

Кім белгілейді?

Негізгі бағдарлары

Кім белгілейді?

1

 

 

 

2

 

 

 

3

 

 

 

4 Семестрлік жұмыстарды жазуға арналған әдістеме нұсқаулар

 

         Әдістемеде саясаттану пәнінің бағдарламасын қамтитын 31 тақырып көрсетілген. Әр тақырыпқа арналған жоспар  (2-3 негізгі мәселе) және қажетті әдебиет тізімі келтірілген. Ескеріңіз: ол тізімді минимум деп есептеу керек.

         Семестрлік жұмыстардың мақсаты – қоғамның саяси дамуына байланысты негізгі теориялық және нақты мәселелерді талдап, оларға саясаттану тұрғысынан баға беріп, тиісті тұжырымдама жасау. Сондықтан семестрлік жұмысқа мынадай талаптар қойылады:

         а) ?ылыми – теориялық деңгей. Жұмыс бір жағынан студенттің таңдаған мәселенің теориясын жақсы білгенін, екінші жағынан оны терең сараптай алатынын көрсеткені қажет. Жұмыстың қорытындысында талданған мәселенің мәні, мазмұны және оны шешу  жолдары көрсетілсін;

є) дербестік деңгей. Студент жұмысында өзінің авторлық пікірі мен көзқарасын сездіргені қажет;

б) µмірмен байланыс. Өмір қандай да болса терең теориядан бай болады. Сондықтан мєтінде тек қана әдебиетте кездесетін деректер емес, нақты өмірде, автордың жеке тәжірибесінен алынған деректерде талданғаны жөн;

          в) жазу логикасы. Жұмыстың кіріспесі болуы керек, онда тақырыптың теориялық және әлеуметтік маңызы  көрсетілсін. Онан соң негізгі мєтінде  (2-3 тараудан құралған) мәселенің талдауы болсын. Тұжырымдамада мәселені талдап, қандай қорытындыға келгеніңізді көрсетіңіз;

          г) жұмыстың тіліне көңіл бөліңіз. Жазған пікірлеріңізді оқушыға  дұрыс, түсінікті түрде жеткізіңіз;

          ?) безендіру мәселесі. Жұмыстың көлемі – 10 беттен артпасын. (кіріспе, қорытынды, әдебиет тізімін, сыртқы бет және жоспарды санамағанда). Мєтінніњ ішіндегі тараулар жоспарға сәйкес көрсетілсін; пайдаланған әдебиетке сілтеме жасауды ұмытпаңыз;  

          д) тақырып таңдау. Класс тобында екі студент бір тақырыпты қайталамауы тиіс. Жұмысты әдістемеде көрсетілмеген тақырыпқа жазғыңыз келсе,  мұғаліммен алдын ала келісіңіз.

 

 

5 Семестрлік жұмыстардың тақырыптары

 

5.1 Саясаттану ғылымы

 

5.1.1 Саясаттану нені зерттейді?

5.1.2 Саясаттану білімінің құрылымы және функциялары.

5.1.3 Басқа ғылымдардан айырмашылығы.

 

 

Әдебиеттер  тізімі

1.  Ануфриев Е.А., Бутенко А., Сахаров Н. Политология в вопросах и ответах. – М., 1994.

2.  Гаджиев К.С. Политическая наука. – М., 1995.

3.  Вебер М. Политика как призвание и профессия. Избранные произведения. – М., 1990.

4.  Краснов Б.И. Политология как наука и учебная дисциплина // СПЖ. – 1995. - № 1.

5.  Мустафин Т.Т. Место политологии в системе общественных наук // Вестник АН Казахстана. – 1991. - № 9.

6.  Алмонд Г. Политическая наука: история дисциплины // Полис. – 1997. - № 6.

7.  Бойцова О.Ю. Политическая наука в ХХ в.: общие характеристики и основные этапы становления // Вестник МГУ. Сер. 12. Политические науки. – 2001. - № 1.

 

 

5.2  Саясат - әлеуметтік құбылыс

 

5.2.1 Саясат: ұғымы, мәні, негізгі белгілері.

     5.2.2 Саясаттың әлеуметтік дамудағы ролі.

 

Әдебиеттер тізімі

1.  Вебер М. Политика как призвание и профессия // Избранные произведения. – М., 1990.

2.  Андреев С.С. Политика как социальное явление // СПН.–1991.- № 4.

3.  Беляев А.А. Политика и ее роль в развитии общества //СПН. – 1991. - № 9.

 

5. 3  Саяси білімнің тууы

 

5.3.1  Көне Шығыстағы (Үнді, Қытай) саяси ілімдер.

   5.3.2  Көне Грециядағы саяси ғылым.

5.3.3  Көне Румдағы саяси және құқықтық ілімдер.

 

Әдебиеттер тізімі

1.  Антология мировой политической мысли. – Т. 1. – М.: Мысль, 1997.

2.   История политических и правовых учений: Домарксистиский период / Под. ред. О.Э. Лейсби. – М., 1991.

3.  История политических и правовых учений: Домарксистский период / Под ред. О.Э. Лейсби. – М., 1991.

4.  Азаркин Н.Н. и др. История политических учений. – Вып. 1. – М., 1994.

5.  Аристотель. Политика // Соч. в 4-х томах. – М., 1983.

6.  Хрестоматия по истории Древнего Востока. – М., 1963.

7     Цицерон. Диалоги. – М., 1966.

8.  Абдрасулов Е.Б. Толкование закона в правовой мысли Древней Греции и Древнего Рима // Саясат. – 2000. – № 12.

 

 

5.4  Мұсылмандық Шығыстағы саяси ойлар

 

5.4.1 Құран, оның ортағасырлық Шығыстың саяси-құқықтық ойларына жүргізген ықпалы.

5.4.2 Ибн-Хальдун, оның концепциясы.

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Антология мировой политической мысли.– М.: Мысль, 1997.

2.              Баишев Ж. Общие принципы исламского права, теория доказательств и система наказания. – Алматы, 1996.

3.              Грюнбаум Г.Э. Классический ислам. – М., 1988.

4.              История политических и правовых учений. – М., 1995.

5.              Сюкияйнен Л.Р. Мусульманское право. – М., 1986.

6.              Мирский Г.И. Ислам и нация: Ближний Восток и Центральная Азия //Полис. – 1998. – № 2.

 

 

5.5  Макиавелли және макиавеллизм

 

5.5.1 Макиавелли және саясат туралы жаңа ғылым. Саясаттың моралден бөлінуі.

5.5.2  Мемлекеттік билік және билеушінің қасиеттері.

5.5.3 Макиавеллизм.

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Антология мировой политической мысли.– М.: Мысль, 1997.

2.              История политических и правовых учений. – М., 1995.

3.              История политических и правовых учений. Домарксистский период. – М., 1991.

4.              Мир политической мысли. Хрестоматия по политологии /Под ред. В.Г. Юстузова, А.К. Голикова. – СПб., 1995. – Ч. 2. Политическая мысль Средневековья и Нового времени. – Кн. 1. Средневековье, эпоха Возрождения и Реформации.

5.              Юсин М.А. Этика Макиавелли. – М., 1990.

6.              Кравченко И.И. Политика и мораль //Вопросы философии. – 1995. – № 3.

 

 

5.6  Батыс Европадағы 17- 19 ғасырдағы саяси ілімдер

 

5.6.1 Табиғи құқық теориясы.

5.6.2 Адам құқығы туралы бірінші құжаттар.

 

Әдебиеттер тізімі

1.                   Мұсатаев С. Батыстық азаматтық қоғам концепциясындағы адам құқығы мен бостандықтар мәселесі. – Саясат.- 2003. -№9.

2.                   Азаркин Н.Н., Левченко В.Н., Мартышкин О.В. История политических учений. – Вып. 1. – М., 1994.

3.                   История политических и правовых учений /Под ред. В.С. Нерсесянца. –  М., 1995.

4.                   Мир политической мысли. Хрестоматия по политологии /Под ред. В.Г. Юстузова, А.К. Голикова. – СПб., 1995. – Ч. 2. Политическая мысль Средневековья и Нового времени. – Кн. 2. Новое время. – Ч. 3. Политическая мысль конца XVIII–XIX  вв.

5.                   Орачева О.И., Подвинцев О.Б. Политическая мысль в терминах и лицах. – Пермь, 1995.

6.                   Права человека в истории человечества и современном мире. – М., 1989.

7.                   Сборник документов по истории Нового времени стран Европы и Америки (1640 – 1870 гг.). – М., 1990.

 

 

5.7  Қазақстандағы саяси ойлардың дамуы

 

5.7.1 «Жеті жарғы» – 17 ғасырдың саяси-құқық құжаты.

5.7.2 Қазақ ағартушыларының саяси көзқарастары.

5.7.3 «Алаш» партиясы қайраткерлерінің саяси идеялары.

 

Әдебиеттер тізімі

1.       Абай. Избранное. – М., 1990.

2.       Жүсіп Баласа?ұн. Құтты білік. – Жазушы.- Алматы, 1986.

3.       Валиханов Ч.Ч. Избранные произведения. – Алма-Ата, 1990.

4.       Қазақтардың Тәуке-ханнан қалған заңдары. – Саясат. – 1995. -№1.

5.       Өсерұлы Н.., Исатаев Ж. Әз Тәукенің «Жеті жарғысы». – Саясат. - 1995. - №1.

6.       Мустафин Т. Өмір тағлымы. Абай ?аклияларының саяси қырлары. - Саясат. – 1995. - №1.

7.       Раев Д. Би-шешендердің саясат туралы көзқарастары. - Саясат. – 2000. - № 8-9.

8.       Султанова Н. Формирование взглядов Алихана Букейхан. – Ізденіс. (Поиск). – 2000. - №1.

9.       Мусабаева А. Мұстафа Шоқайдың саяси көзқарастарының қалыптасуы. – Саясат.-2002. - №12.

10.  Касымжанов А.Х., Касымжанова С.А. Духовное наследие казахского народа. – Алма-Ата, 1991.

11.  Касымжанов А.Х. Портреты: штрихи к истории Степи. – Вып. 1. – Алматы, 1995.

12.  Жиренчин К.А. Политическое развитие Казахстана в XIX – начале ХХ веков. – Алматы, 1996.

13.  Сатпаев Д. Политическая жизнь в Казахстане. – Алматы, 2002.

14.  Ә. Дербисалиев. Қазақ даласының жұлдыздары. – Алматы: Рауан, 1995.

15.   Акишев А.А. Политическая мысль Казахстана второй половины XIX – начала ХХ века. – Алма-Ата, 1979.

16.   Зиманов С.З., Акишев А.А. Политические взгляды Чокана Валиханова. – Алма-Ата, 1965.

17.   Байдельдинов Л. Политическая мысль в «Словах назидания» //Мысль. – 1995. – № 8.

18.   Айдосов А. Бессмертное наследие Коркут-Аты // Мысль.– 2000. – № 2.

19.   Байтелесова Ж. Он был вождем интеллигентов. Роль А. Байтурсынова в формировании взглядов казахской интеллигенции начала ХХ века // Мысль. – 2000. – № 10.

 

5.8  Қазіргі буржуаздық саяси теориялар мен идеологиялар

 

5.8.1 Либерализм және неолиберализм.

5.8.2 Консерватизм және неоконсерватизм.

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Гаджиев К.С. Политическая наука. – М.. 1994.

2.              Консерватизм: современные интерпретации. – М., 1990.

3.              Рахшмир П. Эволюция консерватизма в Новое и Новейшее время // Новая и новейшая история. – 1991. – № 1.

4.              Зарубежная политическая наука: история и современность // Политология. – Вып. 3. – М., 1990.

5.              Шацкий Е. Протолиберализм: автономия личности и гражданское общество //Полис. – 1997. – № 5-6.

 

5.9  ХХ ғасырдағы саяси теориялар

 

5.9.1 Марксизм оның саяси теориясы.

5.9.2 ХХ ғасырдағы социал –демократияның эволюциясы.

5.9.3 Фашизм, оның саяси идеологиясы.

     5.9.4 Саяси экстремизм мен терроризм идеологиясы.

 

Ескерту: 9-шы тақырыптың бір мәселесін таңдап, соны сипаттаңыз (мынадай жоспармен):

- теорияның авторлары;

- теорияның мазмұны, ерекшеліктері;

- теорияның саяси практикасы, оны бағалау;

 

Әдебиеттер тізімі

1.       Карин Е. Терроризмға қарсы күрес стратегиясы: мемлекет пен қоғамның одағы. // Саясат. – 2003. - №10.

2.       Апсаттаров Р. Терроризм тамыры қайда және оны қалай қырқамыз. // Саясат. – 2003. - № 7.

3.       Цели наиболее известных родикальных терроритических групп мира. // Саясат. – 2001. - № 7.

4.       Абдусаттаров С. Халықаралық ланкестік, экстемизмге қарсы күрес. // Саясат. – 2003. - № 4.

5.       Жусипов Б. Угроза  «исламского фундаментализма» в Казахстане. // Саясат. – 2000. - № 12.

6.       Романова Н. Феномен экстремизма в контексте современной политические ситуации в Центральной Азии // Саясат. – 2000. -№ 10-11

7. Что такое «демократический социализм». – М., 1978.

8.  Салычев С. В поисках третьего пути. – М., 1988.

9. Современная социал-демократия: Словарь-справочник. – М., 1990.

10. Сазонов И.А. Политический экстремизм и проблема его категориального осмысления // Вестник МГУ. Сер. 12. Политические науки. – 2000. – № 6.

11.   Артемьев А., Тайбектеги Н. Откуда родом ваххабизм? // Мысль. – 2000. – № 8-9.

12.   Бутенко А.П. Почему у нас не получился социализм в ХХ столетии? // Социально-гуманитарные знания. – 2001. – № 3, 4.

13.  Зотов В.Д. От какого марксизма мы отказываемся? // Социально-гуманитарные знания. – 2001. – № 1.

14.   Капустин Б.Г. Посткоммунизм как постсовременность (Российский вариант) // Полис. – 2001. – № 5.

15.   Жусипов Б.С. Угроза «исламского фундаментализма» в Казахстане // Саясат. – 2000. – № 12.

16.    Тайжан Б.К. Основой терроризма, исходящего из мусульманских государств, является вовсе не религия // Саясат. – 2001. – № 9.

17.   Цели наиболее известных радикальных террористических групп мира // Саясат. – 2001. – № 9.

18.    Избаиров А.К. Проблемы религиозного экстремизма: очередной этап эволюции (к постановке вопроса) // Саясат. – 2001. – № 9.

19.   Жусипов Б.С. Политика борьбы с религиозным терроризмом в Центральноазиатском регионе // Саясат. – 2001. – № 9.

20.   Наиболее известные этнополитические конфликты в Европе и Азии // Саясат. – 2001. – № 10-11.

21.   Можно ли искоренить терроризм? (результаты социологического экспресс-опроса жителей г. Алматы) // Саясат. – 2001. – № 9.

 

5.10  Билік

 

5.10.1 Билік - әлеуметтік құбылыс.

5.10.2 Билік теориялары.

5.10.3 Саяси билік, оның ерекшелігі.

 

Әдебиеттер тізімі

1.  Котошева К., Аденов С., Мамыров А. Билер институтының билік мәртебесі // Ақиқат. – 2003. - № 12.

2.  Вебер М. Избранные произведения. – М., 1990.

3.  Халипов В.Ф. Власть. Основы кратологии. – М., 1995.

4.  Зуев З.И. Власть в системе политологических категорий // Государство и право. – 1992. – № 5.

5.       Болл Т. Власть // Полис. – 1993. – № 5.

6.       Алехин В.Н. Власть как общественное явление //СПН.– 1991. – № 2.

7.   Ильин М.В., Мельвиль А.Ю. Власть // Полис. – 1997. – № 6.

8.   Курскова Г.Ю. Политический феномен власти // Социально-гуманитарные знания. – 2000. – № 1.

9.   Ледяев В.Г. Власть: концептуальный анализ // Полис. – 2000. – № 1.

10.  Ледяев В.Г. Формы власти: типологический анализ // Полис. – 2000. – № 2.

11.  Ермеков Р. Власть в обществе // Саясат. – 2002. – № 2.

 

 

5.11 Қоғамның саяси жүйесі

 

5.11.1 Саяси жүйе: ұғым, мән-мазмұны, құрылымы, функциялары.

5.11.2 Саяси жүйе теориялары.

 

Єдебиеттер тізімі

1.              Борисов В.К. Теория политической системы. – М., 1991.

2.              Вятр Ежи. Социология политических отношений. – М., 1979.

3.              Нысанбаев А., Машан М., Мурзалин Ж., Тулеугулов А. Эволюция политической системы Казахстана. – Т. 1, 2. – Алматы, 2001.

4.              Краснов Б.И. Политическая система //СПН. – 1995. – № 5.

5.              Согрин В. В чем сила политической системы США? //ОН. – 1990. – № 5.

6.              Кадыржанов Р.К. К определению понятия консолидации политической системы // Саясат. – 1999. – № 4.

7.               Кабаченко А.П. Политический процесс и политическая система:   источники саморазвития // Вестник МГУ. Сер. 12. Политические науки. – 2001. – № 3.

 

5.12   Мемлекет

 

5.12.1  Мемлекет – саяси жүйенің негізгі элементі.

5.12.2 Мемлекетті бөлу принципі.

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Нүкенов А. Биліктің бөлу теориясы: Қазақстандық тәжірибе мәселелері // Саясат. – 2001. - № 6.

2.              Күнқожаева Г. Теория разделия власти // Саясат. – 1997. - № 4.

3.              Ардашкин В.Д. К современной концепции государства //Правоведение. – 1992. – № 2.

4.              Бутенко А.Я. Государство: его вчерашние и сегодняшние трактовки // Государство и право. – 1993. – № 7.

5.              Тарасов К.Н. Государство как институт политической системы // СПЖ. – 1994. – № 1-2.

6.              Сумбатян Ю.Г. Концепция разделения властей: история и современность // Вестник МГУ. Сер. 12. Политические науки. – 2000. – №6

7.              Мурзалин Ж.А. Традиционные основы функционирования института президентства в системе властных отношений // Саясат. – 1999. – № 5.

6.  Кирк Р. Какая форма правления является наилучшей для счастья человека? (Предисловие М.П. Кизимы) // Полис. – 2001. – № 3.

 

 

5.13  Саяси партиялар және партиялық жүйелер

 

5.13.1 Саяси партия: ұғымы, белгілері, саяси жүйедегі ролі.

5.13.2 Саяси партиялардың жіктелуі.

5.13.3 Саяси жүйелер.

 

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Бабакумаров Е., Булуктаев Ю., Кушербаев К. Казахстан сегодня: мир политических партий. – Алматы, 1995.

2.              Абрамов Ю.К. Американская партийная модель // США: экономика, политика, идеология. – 1992. – № 2.

3.              Дьяченко С. Саяси партия және саяси билік // Ақиқат. – 1998. - № 11.

4.              Михельс Р. Главы из книги «Политические партии» // Диалог. – 1990. – №№ 3, 5, 7, 9. 11, 13, 15, 17. – 1991. – № 3.

5.              Уоллерстайн М. Избирательные системы, партии и политическая стабильность // Полис. – 1992. – № 5-6.

6.              Шмачкова Т.В. Мир политических партий // Полис. – 1992. – № 1-2.

7.               Машан М.С. Партийная система Казахстана: партийные и системные аспекты // Саясат. – 1999. – № 2-3.

8.               Чеботарев А. Особенности партийного строительства в Республике Казахстан // Саясат. – 2001. – № 5, 7-8.

9.               Байтелесов Ж., Мырзабай К. О политических партиях // Саясат. – 2002. – № 5.

10.   Мулдабаев Т. Совершенствование партийного законодательства // Саясат-policy. – 2002. – № 6.

11.       Телебаев Г., Жулин Ю. Партийная ситуация в Казахстане в контексте нового закона о партиях //Саясат – 2003. – № 2.

 

 

5.14  Азаматтық қоғам

 

5.14.1 Азаматтық қоғам концепциясының саяси ой тарихындағы дамуы.

5.14.2 Қазіргі түсінік.

5.14.3 Қазақстан Республикасында азаматтық қоғам дамуының ерекшеліктері.

 

Әдебиеттер тізімі

1.       Созақпаев С. Ахмет Байтұрсынов. Құқықтық мемлекет туралы // Ақиқат. – 1994. - № 7.

2.       Правовое государство и гражданское общество. – Свердловск, 1991.

3.       Арато А. Концепция гражданского общества: восхождение, упадок,  воссоздание и направление для дальнейших исследований // Полис. – 1995. – № 3.

4.       Перегудов С.П. Институты гражданского общества и государства // Социс. – 1995. – № 3.

5.       Кравченко И.И. Концепция гражданского общества в философском развитии // Полис. – 1991. – № 5.

6.       Гаджиев К.С. Концепция гражданского общества: идейные истоки и основные вехи формирования // Вопросы философии. – 1991. – № 7.

7.       Исмагамбетов И. Гражданское общество в Казахстане // Саясат. – 1998. – № 9.

8.        Давлетъярова Б.Х. К вопросу о формировании гражданского общества в Казахстане // Саясат. – 1997. – № 10.

9.        Васильев А. Гражданское общество: идейно-теоретические истоки //СПЖ. – 1997. – № 4.

10.  Садовская Е., Чупрынина И. К гражданскому обществу // Мысль. – 2000. – № 2.

11.   Аюпова З.К. Правовая система и гражданское общество в Республике Казахстан: грани взаимодействия и взаимовлияния // Саясат. – 2001. – № 10-11.

12.    Бельгибаев С. Развитие гражданского общества в Казахстане // Саясат. – 2002. – № 1.

 

 

5.15  Құқықтық мемлекет

 

5.15.1 Құқықтық мемлекет идеясының саяси ой тарихында дамуы.

5.15.2 Қазіргі түсінік: негізгі белгілері.

5.15.3 Қазақстан құқықтық мемлекет құру жолында.

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Нерсесянц В.С. Правовое государство: история и современность // Вопросы философии. – 1990. – № 2.

2.              Берман Хоральд Дж. (США). Верховенство права и правовое государство // Кентавр. – 1992. – № 9-10.

3.              Гаджиев К.С. Гражданское общество и правовое государство // МЭиМО. – 1991. – № 9.

4.              Ильин М.В., Коваль Б.И. Две стороны одной медали: гражданское общество и государство // Полис. – 1992. – № 1.

5.              Ступишин В. Гражданское общество и демократическое государство // ОН. – 1991. – № 1.

6.              Сейтжанова Г. На пути утверждения правового государства // Мысль. – 2000. – № 9.

7.               Авцинова Г.И. Социально-правовое государство: сущность, особенности становления // Социально-гуманитарные знания.–2000. – № 3.

 

 

5.16 Саяси тәртіп (режим)

 

5.16.1 Саяси тәртіп: ұғым, анықтау критериялары.

5.16.2 Саяси тәртіптің жіктелуі.

 

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Арон Раймон. Демократия и тоталитаризм. – М., 1993.

2.              Андреев С.С. Политический режим и политическая демократия // СПН. – 1992. – № 2-3.

3.              Шмакова Т.В. Из основ политологии Запада // Полис. – 1991. – № 2.

4.              Хайек Ф.И. Путь к рабству // Новое время. – 1991. – № 12.

5.               Говард Дик (США). Текст свободы. 10 поправок, которые изменили мир // Кентавр. – 1992. – № 1-2.

6.              Истягин Л.Г. Исследования по тоталитаризму: в поисках нового обоснования концепции // Полис. – 1997. – № 2.

7.               Шапиро И. Переосмысливая теорию демократии в свете современной политики // Полис. – 2001. – № 3, 4, 5.

 

 

5.17  Тоталитарлық саяси режимдер

 

5.17.1 Тоталитаризм: мән-мазмұны, негізгі белгілері.

5.17.2 Түрлері.

 

 

Әдебиеттер тізімі

1.                Арон Раймон. Демократия и тоталитаризм. – М., 1993.

2.                Желев Ж. Фашизм: тоталитарное государство. – М., 1991.

3.                Андерсон Р.Д. Тоталитаризм: концепт или идеология // Полис. – 1993. – № 3.

4.                Арендт Х. Вирус тоталитаризма // Новое время. – 1991. – № 11.

5.                Гаджиев К.С. Тоталитаризм как феномен ХХ века // Вопросы философии. – 1992. – № 2.

6.                Галкин А.А. О фашизме – его сущностях, корнях, признаках и формах проявления // Полис. – 1995. – № 2.

7.                Федотов Г.П. Сталинократия // Кентавр. – 1992. – № 6.

8.                 Истягин Л.Г. Исследования по тоталитаризму: в поисках нового обоснования концепции // Полис. – 1997. – № 2.

9.                 Аяганов Б. Посттоталитаризм в Казахстане. Возрождение демократических ценностей // Казахстан и мировое сообщество. – 1994. – № 1.

10.  Россоха И. Тезисы о тоталитаризме // Полис. – 1995. – № 2.

 

 

5.18  Авторитарлық саяси режимдер

 

5.18.1 Авторитаризм, оның тоталитаризмнен айырмашылығы. Демократиямен қатынасы.

5.18.2 Түрлері.

Әдебиеттер тізімі

1.               Авторитаризм или демократия // МЭиМО. – 1992. – № 1.

2.              Бутенко А.П. Утвердился ли у нас авторитаризм? // Свободная мысль. – 1993. – № 6.

3.              Желев Ж. Авторитарный образ мышления и культ национального вождя // Диалог. – 1992. – № 1.

4.              Клямкин И.М., Лапкин В.В., Пантин В.И. Между авторитаризмом и демократией // Полис. – 1995. – № 2.

5.              Новгородцев П. От авторитаризма к демократии: к истории несостоявшегося перехода // Полис. – 1993. – № 1.

6.              Фадеев Д.А. От авторитаризма к демократии: закономерности переходного периода // Полис. – 1992. – № 1-2.

7.              Янов А. Происхождение автократии // Диалог. – 1991. – № 10.

8.              Водянова Г. Политическая стабильность в условиях автократии // Мысль. – 2000. – № 2.

 

 

5. 19  Демократияның саяси режимдер

 

5.19.1 Демократиялық тәртіп: негізгі белгілері.

5.19.2 Түрлері.

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Авторитаризм или демократия // МЭиМО. – 1992. – № 1.

2.              Андреев С.С. Политический режим и политическая демократия // СПН. – 1992. – № 2-3.

3.              Парламентаризм и правительственная система. Определение и разграничение // Полис. – 1992. – № 3.

4.              Загладин Н.В. Тоталитаризм и демократия. Конфликт века // Кентавр. – 1993. – №№ 2, 5, 6, 8, 9, 10.

5.              Говард Дик (США). Текст свободы. 10 поправок, которые изменили мир // Кентавр. – 1992. – № 1-2.

6.              Коломийцев В.Ф. Демократический режим // Социально-гуманитарные знания. – 2000. – № 5.

7.              Шапиро И. Переосмысливая теорию демократии в свете современной политики // Полис. – 2001. – № 3, 4, 5.

 

5.20 Демократия

 

5.20.1 Демократия: ұғым, мән-мазмұны, негізгі принциптері.

5.20.2 Тарихи формалары.

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Даль Р.А. Введение в теорию демократии. – М., 1992.

2.              Ковлер А.И. Исторические формы демократии: проблемы политико-правовой теории. – М., 1990.

3.              Гуггенбергер Б. Теория демократии (словарь политических понятий) // Полис. – 1991. – № 4.

4.              Констан Б.О. О свободе у древних и ее сравнение со свободой у современных людей // Полис. – 1993. – № 2.

5.              Краснов Б.И. Политическая жизнь общества и ее демократические параметры // СПЖ. – 1995. № 4.

6.              Красин Ю.А. Долгий путь к демократии и гражданскому обществу // Полис. – 1992. – № 5.

7.              Лейпхарт А. Многосоставные общества и демократические режимы // Полис. – 1992. – № 1-2.

8.               Шапиро И. Переосмысливая теорию демократии в свете современной политики // Полис. – 2001. – № 3, 4, 5.

9.               Мигранян А. Демократия в теории и исторической практике // Коммунист. – 1990. – № 1.

 

 

5.21  Демократияның қазіргі замандағы концепциялары

 

5.21.1 Плюралистік концепция.

5.21.2 Элитарлық демократия концепциясы.

5.21.3 Партисипаторлық демократия.

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Даль Р.А. Введение в теорию демократии. – М., 1992.

2.              Гуггенбергер Б. Теория демократии (словарь политических понятий) // Полис. – 1991. – № 4.

3.              Мигранян А.М. Плебисцитарная теория демократии Макса Вебера и современный политический процесс // Вопросы философии. – 1989. – № 6.

4.              Сартори Дж. Вертикальная демократия // Полис. – 1993. – № 2.

5.               Токвиль Алексис де. Демократия в Америке. – М., 1992.

6.              Шапиро И. Демократия и гражданское общество // Полис.– 1992. – № 4.

10.   Мигранян А. Демократия в теории и исторической практике // Коммунист. – 1990. – № 1.

11.  Шапиро И. Переосмысливая теорию демократии в свете современной политики // Полис. – 2001. – № 3, 4, 5.

 

5.22   Адам құқығы және бостандық – демократиялық  проблемалар

 

5.22.1 Адам құқығы: ұғым, жіктелуі.

5.22.2 Құқық және бостандық туралы негізгі халықаралық құжаттар.

5.22.3 Қазақстан Республикасы Конституциясы адам құқығы және бостандық туралы.

 

Әдебиеттер тізімі

1.  Нысанбаев Ә. Адам құқығы мен бостандығын қорғаудың өркениеттік дәстүрлері // Ақиқат. – 1999. № 3.

2.  Мұсатаев. Батыстық азаматтық қоғам концепцияларындағы адам құқығы мен бостандықтар мәселесі // Саясат. – 2003. № 9.

3.  Права человека в истории человечества и современном мире. – М., 1989.

4.  Сборник документов по истории Нового времени стран Европы и Америки (1640-1870 гг.). – М., 1990.

5.  Права человека накануне XXI века. – М., 1994.

6.  Права человека: Сборник универсальных и региональных международных документов. – М., 1990.

7.  Конституция Республики Казахстан. – Алматы, 1995.

8.  Назарбаев Н.А. Конституция служит народу // Каз. правда, 30 августа, 1996.

9.  Воспитание в духе прав человека // Полис. – 1997. – № 2.

10.   Жусупов С. Права человека: социально-философские и политико-правовые аспекты // Мысль. – 1998. – № 8.

11.   Сабитова А. Права человека // Мысль. – 2000. – № 1.

12.   Гусев А.Д. О правах человека и гражданина // Социально-гуманитарные знания. – 2000. – № 3.

13.  Дуненкулова Г.А. Права женщин в Республике Казахстан // Саясат. – 2000. – № 1.

14.   Сман А. Политические свободы граждан Республики Казахстан: их состояние и перспективы развития в законодательстве // Саясат. – 2001. – № 6.

 

5.23  Саяси жаңару

 

5.23.1 Саяси жаңару: ұғым, мазмұны, негізгі теориялар.

5.23.2 Қазақстандық  саяси реформалардың ерекшеліктері.

 

 

Әдебиеттер тізімі

1.       Іңкәрбаев Е. Посткеңестік мемлекеттерден саяси жаңарудың мәні // Саясат. – 2002. - № 9-10.

2.       Критический анализ буржуазных теорий модернизации. – М., 1995.

3.       Модернизация: мировой опыт и современный Казахстан: Докл. и тезисы выступл. на республ. научно-практической конф. 20-21 апреля 1995 г. – Алматы, 1995.

4.       Назарбаев Н.А. На пороге XXI века. – Алматы, 1996.

5.       Нуров К.И. Правовая и экономическая модернизация традиционной структуры Казахстана. – Алматы, 1995.

6.        Дьяченко С. Политический транзит в современном Казахстане. – Астана: Ел арна, 2001.

7.       Романова И. Этнический ренессанс: перспективы модернизации в Республике Казахстан // Саясат. – 1995. – № 4.

8.       Шерковин Ю. Быстрая модернизация и социальный конфликт // Свободная мысль. – 1991. – № 2.

9.       Фадеев Д.А. Опыт политики переходного периода (Испания после Франко) // Полис. – 1991. – № 5.

10.  Фадеев Д.А. От авторитаризма к демократии: закономерности переходного периода // Полис. – 1992. – № 1-2.

11.   Мельвиль А.Ю. Опыт теоретико-методологического синтеза структурного и процедурного подходов к демократическим транзитам // Полис. – 1998. – № 2.

12.   Тасмагамбетов И. Основные тенденции политической трансформации казахстанского общества // Саясат. – 1997. –№ 6.

13.   Гельман В.Я. Постсоветские политические трансформации (Наброски к теории) // Полис. – 2001. – № 1.

14.    Шауенов Е. Политическая стабилизация в переходном обществе (опыт стран «третьей волны» демократизации и посткоммунистического транзита) // Саясат. – 2000. – № 12.

15.   Ашимбаев М.С. К вопросу о факторах и особенностях политического развития Казахстана // Саясат. – 2001. – № 3.

16.    Мукашев Р. Избирательное право и процессы демократизации в Республике Казахстан // Саясат. – 2002. – № 12.

17.   Саданбеков Ж. Политические тенденции постсоветского периода // Саясат. – 2002. – № 7.

 

 

5.24  Жеке тұлға және саясат

 

5.24.1 Саяси әлеуметтену: мән-мазмұны, факторлары, сатылары, нәтижесі.

5.24.2 Саяси қатысу, оның түрлері.

 

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Политическая антропология. – М., 1995.

2.              Гринстайн Ф.И. Личность и политика // СПН. – 1991. – № 10.

3.              Комарова Э. Личность как субъект и объект социального развития // СПН. – 1992. – № 4-5.

4.              Щеглов И.А. Политическая социализация личности и современный исторический процесс // Социально-гуманитарные знания. – 2000. – № 4.

5.              Бабочкин П.И. Социализация молодежи: опыт, проблемы, перспективы (обзор конференции) // Социально-гуманитарные знания. – 2001. – № 1.

 

 

5.25   Саяси көсемдік

 

5.25.1 Саяси  көсемдік:  ұ?ым, мән- мазмұны. Көсемдік теориялар.

5.25.2 Көсемдіктіњ  түрлері.

 

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Ашин А.Г. Основы элитологии. – Алматы, 1996.

2.              Трофимов М.И. Политическое лидерство // СПН. – 1991. – № 12.

3.              Козлов Г. Политическое лидерство // Мысль. – 1993. – № 6.

4.              Проблемы политического лидерства в советском обществе // ОН. – 1989. – №№ 1-6; 1990. – № 1-2.

5.              Ильин М.В., Коваль Б.И. Личность в политике: «Кто играет в короля?» // Полис. – 1991. – № 6.

6.              Михельс Р. Вожди и массы // Диалог. – 1990. – №№ 3, 5, 7, 9.

7.       Шпакова Р.П. Типы лидерства в социологии Макса Вебера // Социс. – 1988. – № 5.

8.       Калмырзаев А. Влиятельна ли наша элита, или о тех, кто нами правит // Мысль. – 2000. – № 3.

9.        Кретов Б.И. Политологическая теория лидерства // Социально-гуманитарные знания. – 2000. – № 2.

10.   Кретов Б.И. Типология лидерства // Социально-гуманитарные знания. – 2000. – № 3.

11.   Кретов Б.И. Современные западные концепции лидерства // Социально-гуманитарные знания. – 2000. – № 4.

12.  Шакерова А.Д. Политическое лидерство в период модернизации // Саясат. – 2000. – № 4-5.

13. Кангереев Н.Т. Политическая элита Казахстана в исторической             ретроспективе // Саясат. – 2001. – № 5.

14. Шакерова А.Д. К вопросу об особенностях политического лидерства в Казахстане // Саясат. – 2001. – № 5.

15. Бельгибаев С. Особенности политической элиты Казахстана // Саясат. – 2002. – № 2.

22.   Касымбеков М. К вопросу о соотношении института президентства и политического лидерства // Саясат. – 2002. – № 5.

 

 

        5.26  Саяси көсемнің суреті (эскизі; студенттің   таңдауынша: Сталин, Хрущев, Брежнев, Горбачев, Ельцин, Назарбаев, Рузвельт, Черчиль, Де Голль, Ден Сяопин, М.Тетчер т.б.)

5.26.1  Саясатқа келген жолы.

5.26.2  Көсемдік қызметі.

5.26.3 Тарихи мазмұнын бағалау.

 

Әдебиеттер тізімі

1.       Валовой Д. Кремлевский тупик и Назарбаев. – М., 1993.

2.       Кто есть кто в Казахстане. – Алматы, 1995.

3.       Кто есть кто в России и в ближнем зарубежье. – М., 1993.

4.       Лидеры современной социал-демократии. – М., 1991.

5.       Проблемы политического лидерства в советском обществе // ОН. – 1989. – № 1-6; 1990. – № 1-2.

6.       Вьюницкий В. Алгоритм Горбачева, алгоритм Ельцина // Диалог. – 1991. – № 4.

7.       Попов В.И. Маргарет Тетчер: человек и политик // МЭиМО. – 1990. – № 12.

8.       Согрин В.М. Горбачев: личность и история // ОНС. – 1992. – № 3.

9.       Такер Р. Политическая культура и лидерство в Советской России от Ленина до Горбачева // США: экономика, политика, идеология. – 1990. – № 1-6.

10.   Ударцев С. Махатма Ганди: уроки жизни (к 125-летию со дня рождения) // Мысль. – 1995. – № 9.

11.  Калмырзаев А. Влиятельна ли наша элита, или о тех, кто нами правит // Мысль. – 2000. – № 3.

12.   Щербинина Н.Г. Цветовая классификация политических лидеров России, или Лидер белый, красный и черный // Полис. – 2000. – № 4.

13.   Бельгибаев С. Особенности политической элиты Казахстана // Саясат. – 2002. – № 2.

14.   Осипов Н. Номенклатура умерла. Да здравствует номенклатура?! (некоторые аспекты проблемы формирования политической элиты независимого Казахстана) // Саясат. – 2002. – № 2.

 

 

5.27  Саяси мәдениет

 

5.27.1 Саяси мәдениет: ұғым, мән-мазмұны, қоғамдық маңызы.

5.27.2 Саясаттану ғылымы саяси мәдениеттің түрлері туралы.

5.27.3 Қазақстандық саяси мәдениеттің қалыптасу ерекшеліктері.

 

 

 

 

 

Әдебиеттер тізімі

1.       Иманбаев М. Саяси мәдениет ұғымының әдістемелік анықтамасы // Саясат. – 2002. № 12.

2.       Жамбылов Д., Биекенов К. Демократиялық қоғамдағы саяси мәдениет // Ақиқат. – 1993. № 9.

3.       Восток–Запад: Диалог культур: Докл. и выступл. II междунар. симпозиума. – Алматы, 1996.

4.       Брауди А.А., Дилигенский Г. Как изменить политическую культуру? // МЭиМО. – 1990. – № 2.

5.       Гаджиев К. Политическая культура – концептуальный аспект // Полис. – 1991. – № 6.

6.       Фарукшин М.Х. Политическая культура общества // СПН.–1991. – № 5.

7.       Рябов А.И., Чистякова В.Г. Политическая культура // Вестник МГУ. Сер. 12. – 1995. – № 1.

8.       Баталов Э.Я. Политическая культура как социальный феномен // Вестник МГУ. Сер. 12. – 1995. – № 5.

9.       Андрианов М.С. Эмоциональная составляющая политической культуры // Полис. – 1997. – № 2.

10.  Петро Н. О концепции политической культуры, или Основная ошибка советологии // Полис. – 1998. – № 1.

11.  Шалабаев Ж. Политическая культура и ценности общества // Мысль. – 1995. – №5.

12.    Артемьев А.И. Политическая культура в реалиях современного казахстанского общества // Саясат. – 2000. – № 4-5.

13.   Шауенов Е. Политическая культура и устойчивость демократии в Казахстане: подходы к изучению // Саясат. – 2001. – № 1.

 

 

 

         5.28  Саясаттану халықаралық қатынастар туралы

 

          5.28.1 «Халықаралық қатынастар», «әлемдік саясат», «сыртқы саясат» ұғымдары.

         5.28.2 Халықаралық туралы негізгі теориялар.

         5.28.3 ХХ ғасыр және соғыс пен бейбітшілік мәселесін шешу жолындағы жаңа мүмкіндіктер.

 

Әдебиеттер тізімі

1.       Мурадян А.А. Самая благородная наука. Об основных понятиях международно-политической теории. – М., 1990.

2.       Цыганков П.А. Раймон Арон о политической науке и социологии международных отношений // СПН. – 1991. – № 5.

3.       Цыганков П.А. Политология и международные отношения // Вестник МГУ. Сер. 18. – 1995. – № 3.

4.       Цыганков П.А. Политология и наука о международных отношениях: проблемы разграничения предметных областей // СПЖ. – 1995. – № 5.

5.       Хлюпин В. Казахстан в геополитическом измерении // Мысль. – 1996. – № 1.

6.       Калмырзаев А. Национализм. Космополитизм. Глобализм  // Мысль. – 2000. – № 10.

7.       Кушкумбаев С.К. Центральная Азия: постсоветская конфигурация геополитического пространства // Саясат. – 1999. – №2.

8.        Жоламан Р.К., Абен Е.М., Сатпаев Д.А. Политическая конкурентоспособность Казахстана в геополитическом измерении // Саясат. – 1999. – №3.

9.         Фурс В.Н. Глобализация жизненного мира в свете социальной теории (К постановке проблемы) // Общественные науки и современность. – 2000. – № 6.

10.   Проскурин С.А. Глобализация как фактор поляризации современного мира // Социально-гуманитарные знания. – 2001. – № 4.

11.   Ерасов Б.С. Социокультурные и геополитические принципы евразийства // Полис. – 2001. – № 5.

12.   Замятин Д.Н. Геополитика: основные проблемы и итоги развития в ХХ веке // Полис. – 2001. – № 6.

13.   Иноземцев В.Л., Кузнецова Е.С. Глобальный конфликт XXв. (Размышления об истоках и перспективах межцивилизационных противоречий) // Полис. – 2001. – № 6.

14.   Нысанбаев А. Глобализация и транзитное общество // Саясат. – 2001. – № 12.

15.   Ермеков Р.К. Взаимодействие глобализации экономики и расширение демократии в современных условиях // Саясат. – 2001. – № 12.

16.   Тастенов А.Ж. Антиглобалисты: мировая оппозиция или новые террористы? // Саясат. – 2001. – № 12.

17.   Глобализация: результаты опроса жителей г. Алматы // Саясат. – 2001. – № 12.

18.   Ретивых А.В. Евразия как геополитическая категория и концептуальная идея Н.А. Назарбаева // Саясат. – 2001. – № 1.

19.   Орсариев А. Процесс глобализации: пять ключевых вызовов безопасности национальных государств // Саясат. – 2002. – № 11.

20.   Исмаилов М. Евразийская геополитика Казахстана, или наш ответ Хантингтону // Саясат. – 2002. – № 8.

 

 

    5.29  Саяси оқиғаны бағалау  (Елімізде я болмаса, әлемде   болған нақты саяси оқиғаға дербес баға беру)

 

5.29.1 Оқиға.

5.29.2  Оның саяси мазмұны.

5.29.3  Бағалау.

 

Әдебиеттер тізімі

1.  Лапшина М. В., Лапшин А.Г. Политика и идеология (к методологии исследования): политика мира и развития политических систем. – М., 1979.

2.  Лассуэлл Г. Как интегрировать науку, мораль и политику //СПН – 1990. - № 4.

3.  Исследование международных конфликтов //Международный журнал социальных наук. -  1991. -  №3.

4.  Нужды практики и возможности политологии. «Круглый стол» //Полис. -  1991. - №5.

 

 

5.30  Саясаттану адамзаттың келешегі туралы

 

5.30.1 Д.Белл, оның  «постиндустриалдық қоғам» туралы теориясы.

5.30.2 «Ақпараттық қоғам» теориясы.

 

Әдебиеттер тізімі

1.       Воронина Т.А. Информационное общество: сущность, черты, проблемы. – М., 1995.

2.       Гончаренко В.В. XXI век в зеркале футурологии. – М., 1987.

3.       Медоуз Д.Л. Пределы роста. – М., 1991.

4.       Тоффлер Д. Третья волна. – М., 1992.

5.       Белл Д. Вступление в постиндустриальное общество. – М., 1973.

6.       Медоуз Д.Л. За пределами роста // Вестник МГУ. Сер. 12.– 1995. – № 5.

7.       Нейсбитт Дж., Абурдин П. Что нас ждет? Мегатенденции. «Год 2000». – М., 1992.

8.       Сидоркин Т.Ю. Пределы роста на пороге XXI века // Вестник МГУ. Сер. 12. – 1995. – № 5.

9.       Симоненко В.Г. От индустриального к информационному обществу // СПЖ. – 1995. – № 4.

10.    Левяш И.Я. Постиндустриализм: проблема адекватности концепта // Общественные науки и современность. – 2001. – № 3.

11.    Иноземцев В.Л., Кузнецова Е.С. Глобальный конфликт XXI в. (Размышления об истоках и перспективах межцивилизационных противоречий) // Полис. – 2001. – № 6.

 

         5.31  Қазақстан Республикасының саяси жүйесі

 

5.31.1 Тәуелсіз Қазақстанның саяси жүйесінің қалыптасу ерекшеліктері.

5.31.2 1995 жылғы Конституциялық реформа және күшті президенттік билікке көшу.

 

Әдебиеттер тізімі

1.              Қазақстан республикасының Конституциясы. – Алматы, 1995.

2.               Назарбаев Н.Ә., Тәуелсіздіктің бес жылы. – Алматы, 1996.

3.               Назарбаев Н.Ә. Жүз жылға татитын он жыл // Ақиқат. – 2002. №1.

4.              Назарбаев Н.Ә. Конституция – кемел келешектің кепілі // Ақиқат. – 2002. № 10.

5.              Қалиев Н. Тәуелсіз Қазақстанның саяси жүйесі // Ақиқат. – 2001. -№12.

6.              Нысанбаев Ә. Қазақстанның орнақты демократиялық дамуы // Ақиқат. – 1995. № 7.

7.               Қалиев Н. Қазақстанның партиялық жүйесі // Ақиқат. – 2002. - №12.

8.              Баймаханов М.Т., Вайсберг Л.М.. Котов А.К. Становление суверенитета Республики Казахстан. Государственно-правовые проблемы. – Алматы, 1994.

9.              Декларация о государственном суверенитете Казахской ССР. 25 октября 1990 г. // Казахстанская правда, 1990, 28 октября.

10.       Конституция Республики Казахстан. – Алматы, 1995.

11.       Назарбаев Н.А. Пять лет независимости. – Алматы, 1996.

12.       Джунусова Ж.Х. Республика Казахстан: Президент. Институты демократии. – Алматы, 1996.

13.       Нурпеисов Е., Котов А. Государство Казахстан: от ханской власти к президентской республике. – Алматы: Жеті жарғы, 1995.

14.  Котов А. Суверенитет и разделение властей // Мысль. – 1994. – № 6.

15.  Котов А. Особенности президентской республики по конституции 1995г. // Мысль. – 1995. – № 10.

16.  О президенте Республики Казахстан. Указ Президента Республики Казахстан // Казахстанская правда, 1995, 28 декабря.

17.   Тасмагамбетов И. Основные тенденции политической трансформации казахстанского общества // Саясат. – 1997. – № 6.

18.        Машан и др. Трансформация формы правления в Казахстане // Саясат. – 1998. – № 10.

19.       Жансугурова Ж. Проблемы  парламентаризма в Казахстане // Евразийское сообщество: ЭП. – 1995. – № 3.

20.       История живет в нас. Материалы с Международной научно-практической конференции «Государственная независимость и перспективы развития Республики Казахстан», посвященной 10-летию суверенитета РК // Мысль. – 2000. – № 7.

21.       Макашев Е. Политические и конституционные основы суверенизации Казахстана // Мысль. – 2000. – № 4.

22.   Хроника обретения независимости. 1991–2001 гг. // Мысль. – 2000. – №№ 3-12.

23.       Мурзалин Ж.А. Традиционные основы функционирования института президентства в системе властных отношений // Саясат. – 1999. – № 5.

24.       Ашимбаев М.С. К вопросу о факторах и особенностях политического развития Казахстана // Саясат. – 2001. – № 3.

25.  Тасмагамбетов И.Н. Независимость: чаяние предков – реальность потомков // Саясат. – 2001. – № 3.

26.       Байдельдинов Л.А. Государственный суверенитет Республики Казахстан как политическая ценность // Саясат. – 2001. – № 3.

27.   Арын Е. Реформы в Казахстане: социально-экономический и политический аспекты // Саясат. – 2002. – № 11.

28.   Обзор общественно-политической ситуации в Республике Казахстан за 1991–2001 гг. // Саясат. – 2002. – № 1.

29.   Бельгибаев С. Национальная идея для Казахстана: вопрос выбора // Саясат. – 2002. – № 6.

30.   Ашимбаев М., Нысанбаев А., Шоманов А. Независимый Казахстан: новые вызовы, новые перспективы // Саясат. – 2002. – № 11.

31.   Шахаман З. Государственная власть в Казахстане в XXI в.: возможны варианты // Саясат. – 2002. – № 2.

32.   Мухамеджанов Б. В соавторстве с народом // Казахстанская правда – 2001. – 30.08.

 

Мазмұны

 

 

 Кіріспе ………………………………………………………………….               3

 

1  Саясаттану пәніне арналған сағаттар саны ………………………..        4

 

2  Семестрлік жұмыстар жазуға арналған әдістемелік нұсқаулар ……     5

 

3 СДЖ жұмыстарының тапсырмалары …………………………………       6

 

4 Студенттердің дербес дайындайтын жұмыстарына арналған

  әдістемелік нұсқалар  ………………………………………………….            17

 

5 Семестрлік жұмыстардың тақырыптары ………………………………     18