АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС ИНСТИТУТЫ

 

Автоматты электрбайланыс кафедрасы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ДИСКРЕТТI ХАБАРДЫ ТАРАТУ

 

Лабораториялық жұмысты орындауға арналған әдiстемелiк нұсқау

         (1-6), (38.0140- Байланыс желiлерi мен коммутация жүйелерi,

38.0240-Көпарналы телекоммуникациялық жүйелерi мамандықтарының студенттерi үшiн).

 

1-бөлiм

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы 2004

 

 

 

ҚҰРАСТЫРУШЫЛАР: Т.К. Бектыбаев, Қ.С. Чежимбаева.

Дискреттi хабарды тарату. Лабораториялық жұмысты орындауға арналған әдiстемелiк нұсқау , (380140- Байланыс желiлерi мен коммутация жүйелерi, 380240-Көпарналы телекоммуникациялық жүйелерi мамандықтарының студенттерi үшiн). 1-бөлiм.

- Алматы: АЭжБИ, 2004.-44 бет.

 

Әдiстемелiк нұсқау лабораториялық жұмысты орындаудан және оны хаттаудан, сонымен қатар бақылау сұрақтарынан тұрады. Әр лабораториялық жұмыстың жазбасы, эксперименттi құрылғының қызметтiк схемалары келтiрiлген, эксперименттi мәлiметтердi өңдеу әдiстемесi берiлген, керектi әдебиет тiзiмi мен бақылау сұрақтары келтiрiлген.

Барлық лабораториялық жұмыстар << Degem System>> фирмасының оқу стенттерiн пайдалану арқылы құрылған.

Әдiстемелiк нұсқау 380140- Байланыс желiлерi мен коммутация жүйелерi, 380240 - Көпарналы телекоммуникациялық жүйелерi мамандықтарының студенттерi үшiн арналған.

Без.-24  , кесте.-13  , библ.-  6 атау.

 

 

 

 

 

 

Пiкiрші: тех. ғыл. канд., доц. К.Х.Туманбаева.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы энергетика және байланыс институтының 2004 ж. қосымша жоспары бойынша басылады.

 

 

 

   Ó Алматы энергетика және байланыс институты, 2004 ж.

 

 

 

Лабораториялық жұмыстарға арналған жалпы жағдайлар

 

1 Белгiлi бiр лабораториялық жұмысты iстеу үшiн, студент оның  алдыңғы сабақта тапсырма алады.

2 Лабораториялық жұмыстың нұсқауына қарап, студент өз бетiнше сұрақтарға дайындалады.

3 Бiрiншi сабақта студенттер қауiпсiздiк техникасы жөнiнен инструктаж өтедi.

4 Студент эксперименталдық жұмысты жасаудан бұрын, сұрақтарға жауап берiп, жұмыс iстеуге рұқсат алады.

5 Себепсiз жұмыс орындалмаған жағдайда, студент келесi жұмысқа жiберiлмейдi.

6 Лабораториялық жұмыстың есебiн әркiм жеке-жеке қорғайды.

7 Ақпарат есебiнiң құрамында:

а) Алғашқы бет;

ә) Лабораториялық жұмыстың аты мен нөмерi;

б) Жұмыстың мақсаты;

в) Жұмыстық тапсырма;

г) Қосылыс блок- схемасы;

д) Эксперименттiк тексеру нәтижелерi, графикалық түрi, есептеулердiң кестесi, уақыттық диаграммалары және т.б.;

е) Негiзгi техникалық параметрлерi мен есептеу нәтижелерi;

ж) Жұмыс қортындысын келтiру.

 

 

№1 ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫС 

 

 

RS-232-С цифрлық интерфейстің электрлік сипаттамаларын зерттеу

 

1.1              Жұмыстың мақсаты

 

RS-232-С стандартта және V.24 жүйесінде қолданылатын, КМОП пен ТТЛ логикалық схемаларының кернеу деңгейлерімен салыстырғанда, интерфейстің электрлік сипаттамаларын (кернеу деңгейлері) зерттеу.

 

 

1.2          Үй тапсырмасы

 

Әртүрлі электрлік параметрлерімен RS-232-С интерфейсінің тізбегін оқу.

 

 

 

1.3        RS-232-С интерфейстің  электрлік  сипаттамалары

 

Интерфейстің электрлік сипаттамалары, «1» мен «0» мәніне сәйкес келетін, кернеу мен тоқтың полярлығын және минималды-максималды абсолюттік мәнін анықтайды.

1.1 - суретте айырбастау тізбегінің эквиваленттік схемасы көрсетілген, ал RS -232-C интерфейстің электрлік параметрлері 1-ші кестеде келтірілген.

 

 

Мұндағы: U₀ - бос жүріс кезіндегі генератордың кернеуі; R₀ - түйісу нүктесіндегі тұрақты ток бойынша генератордың ішкі кедергісі; C - түйісу нүктесінде өлшенген, генератор жағындағы, жалпы шунтталған сыйымдылық; U₁ -102 (сигналдық жер) тізбегіне қатысты түйісу нүктесіндегі кернеу; С_Н – түйісу нүктесінде өлшенген, кернеу жағындағы, жалпы шунтталған сыйымдылық; Rн – түйісу нүктесінде өлшенген тұрақты тоқ бойынша жүктеме кедергісі; Uн – тізбек ажыратылғандағы жүктеме кернеуі.

 

1.1 – сурет. RS - 232 -C интерфейстің алмасу тізбегінің эквиваленттік  схемасы

 

 

1.2 – сурет. RS-232-С интерфейстің қажетін қанағаттандыратын ажыратып - қосу сигналы.

 

1 - кесте  RS - 232 - C интерфейстің электрлік сипаттамалары

І№ п/п.	П а р а м е т р л е р і	Ұсынылған мәндер
1	2	3
1	Кабелдің максимал ұзындығы, [м]	15
2	Дерек таратудың максимал жылдамдығы, [Кбит/с]	20
3	Жүктемесі қосылмаған тарату жолындағы Uо кернеуі,   [В]	(3-25)
4	Жүктемесі қосылған тарату жолындағы UL  кернеуі , [В] (жүктеме 3-7 кОм)	Мин.5;  макс. 15
5	Басқарылатын шығыстағы қысқа тұйықтау тоғы I0 , [мА]	< 500
6	Басқарылатын шығыстағы сигналдың өсу жылдамдығы  du/dt , В/мкс	Макс.30
7	БЕЛГІ  (сөндірілгенде = 1), [В]	<-3
8	БОС ОРЫН (қосылғанда = 0), [В]	>+3
9	Қабылдағыштың табалдырық кернеуі  (сезімталдығы) ,  [В]	3
10	Қабылдағыштың  кіріс кедергісі , [кОм]	(3 – 7)
11	Кабелдің максимал паразиттік сыйымдылығы , [пф]	2500
12	Қабылдағыштың кіріс кернеуінің диапазоны , [В]	25
13	Сөндірілген қабылдағыштың шығыс кедергісі , [Ом]	300
14	Логикалық «0» (қосылғанда), [В]	+(5 – 15)
15	Логикалық «1» (сөндірілгенде), [В]	–(5 – 15)
16	Шу бойынша қорек,  [В]	(3 – 5)
17	Ауысу аймағы, [В]	3

 

 

Белгіден бос орынға ауысу ауданы 3В аралығында жатыр (бұл аралықта сигнал анықталмаған) және уақыт төмендегі формуламен анықталады:

 

t=0,4 t₀,

 

мұндағы  t₀ –  элементар сигналдың ұзақтығы.

RS-232-C интерфейсте пайдаланатын сигнал деңгейіне көңіл бөлу керек, себебі олар интегралдық микросхемада қолданылатын сигнал деңгейінен өзгеше. Логикалық «0» (space – бос орын) +3 тен 25 В-қа дейінгі оң кернеу аралықпен көрсетіледі, ал логикалық «1» (mark – белгі) –3 тен –25 В-қа дейінгі теріс кернеу аралықпен көрсетіледі.

 Бұл электрлік сипаттамалар КМОП/ТТЛ-схемаларының сипаттамаларымен сәйкес келмейді, себебі RS-232–C интерфейсі +15 тен  –15 В кернеу аралығында жұмыс істейді, ал СБИС пен БИС КМОП/ТТЛ – логикалары +5 B кернеу мәнінде жұмыс жасайды.

Жердің ортақ потенциалы арқылы байланыс арнасы арасындағы өзара әсер етуді ескеруімен, бір жақтылық қосылу идеалдық жағдайға  қарағанда біршама бөгеулердің қосылуы байқалады. Таратқыш пен қабылдағыш жағындағы КМОП/ТТЛ мен RS-232–C интерфейстің схемаларының қосылуы, арнайы жасалынған интегралдық схемалары  (драйвер жолы мен қабылдағыш жолы) көмегімен жасалыну керек. Мұндай микросхемалар деңгейдің ығысуын жасайды, яғни КМОП/ТТЛ – деңгейлерін RS - 232–C      интерфейстің кернеу деңгейлеріне түрлендіреді немесе керісінше.

Берілген жұмыста 1-ші деңгей түрлендіргіші  RS-232–C стандарттың кернеу деңгейлерін КМОП/ТТЛ логикалық схеманың кернеу деңгейлеріне түрлендіреді, 2-ші деңгей түрлендіргіші кері түрлендіруді жүргізеді, яғни КМОП/ТТЛ логикалық схеманың кернеу деңгейлерін RS-232–C стандарттың кернеу деңгейлеріне түрлендіреді. Бұл екі түрлендіргіштер МТС-1 блогының төменгі жағында орналасқан.

 

2 - кесте  Кернеу деңгейлері мен олардың мәндерінің қатынасы

Кернеу	V1> +3В	V1<–3В
Деректер	0	1
Басқарылатын әсер	Қосылған (ON)	Сөндірілген (OFF)

 

 

1.4   Лабораториялық құрылғылар сипаттамасы

 

Берілген лабораториялық жұмыста МТС-1 блогы, ДММ (кернеу өлшейтін әмбебап құрылғы) және МБ-IА қоректену блогы қолданылады.

1.5  Жұмыс тапсырмасы

 

1.5.1 Кернеу деңгейлері

а) 1.3 - суретте көрсетілгендей МТС-1 блогында схеманы  жинау керек.

ә) Келесі қосылуларды жүргізіңіз:

б) МТС-1 блогында орналасқан  RS-232-C 1-ші деңгейді түрлендіргіш кірісіне (IN)  + 12 В ұяшығын қосыңыз.

в) 1.3-суретте көрсетілген схеманы  МТС-1 блогында құрыңыз.

      г) Келесі қосылуларды жасаңыз:

 

 

 

 

Мұндағы: 1- RS-232-С кірісі; 2-1-ші деңгей түрлендіргіші; 3 - КМОП схеманың шығысы; 4-ТТЛ - логикалық схемасының  шығысы; 5-КМОП/ТТЛ логикалық схемалардың 2-ші деңгей түрлендіргішінің кірісі; 6-2-ші деңгей түрлендіргіші; 7-RS-232-С-тің кернеу деңгейі; 8-бақылау нүктелері (өлшенетін кернеудің);  9-цифрлық вольтметр.

 

1.3 – сурет.  Қосылу блок-схемасы

 

          1.3 суретте көрсетілген схеманы МТС-1 блогында жинаңыз.

 д) МТС-1 блогында орналасқан RS-232-C 1-ші деңгейді түрлендіргіш кірісіне (IN) + 12 В ұяшығын қосыңыз.

е)1-ші деңгейді КМОП құрылымды түрлендіргішінің шығысын (CMOS OUT), 2-ші деңгейдегі КМОП құрылымды түрлендіргішінің кірісіне (СMOS IN) қосыңыз .

ж) Қоректену көзін қосыңыз.

з) КМОП-құрылымды түрлендіргіш  шығысындағы кернеуді вольтметрмен өлшеп  (3-ші бақылау нүктесі), нәтижесін 3-ші кестеге жазыңыз (Б қатары ).

и) 2-ші түрлендіргіш шығысына вольтметрді қосып, өлшеу нәтижесін 3-ші кестеге жазыңыз (В қатары).

к) 2-ші түрлендіргіш кірісін (5-ші нүкте) КМОП шығысынан (3-ші нүкте) ағытып, оны ТТЛ логикалық схеманың (4-ші нүкте) шығысымен қосыңыз, 1.3 - суретте үзік  сызықтармен көрсетілген.

л) Шығысындағы (7-ші нүкте) кернеуді вольтметрмен өлшеп, вольтметрдің көрсетуін 3-ші кестеге жазыңыз (Д қатары).

м) ТТЛ логикалық схеманың (4-ші нүкте) шығысымен вольтметрді қосып, өлшеу нәтижесін 3-ші кестеге жазыңыз (Г қатары).

н) 1-ші деңгей түрлендіргіш кірісін +12В орнына -12В кернеуді қосыңыз.

ң) 2-ші деңгей түрлендіргіш кірісін 1-ші деңгейдегі  КМОП құрылымды түрлендіргіш шығысына (CMOS  OUT) (3-ші нүкте) қосыңыз.

о) 3-ші пунктен бастап 7-ші пункттегі тапсырманы  қайталаңыз.

ө) Қоректену көзін сөндіріп стендте жасалынған қосылуларды жинаңыз.

 

3 - кесте   Кернеу деңгейлері

А Кернеу деңгейлері	Б	В	Г	Д
RS-232-С кірісі	КМОП шығысы	RS-232-С кірісі	ТТЛ шығысы	RS-232-С кірісі
+12 В
-12  В

                                

 

1.6 Қорытындылар

 

1.6.1 3-ші кестедегі дерек бойынша өлшенген нүктелерге сәйкес уақыттық диаграмманы тұрғызыңыз.

 1.6.2 RS-232–С кірісіне берілген сигналдарды ақпараттық сигналдар деп алып, уақыттық диаграммада белгі мен бос орын аралықтарын көрсетіңіз.

 

       

1.7 Бақылау сұрақтары

 

1.7.1 «Протокол», «интерфейс» пен «түйісу»-дің анықтамасын қарастырып , қызметін анықтаңыз.

1.7.2     Деңгей түрлендіргіштерінің қызметі. 

1.7.3 КМОП пен ТТЛ логикалық элементтегі деңгей түрлендіргіштерінің схемасын сызыңыз.

1.7.4     RS-232-С интерфейстің және 2-ші түйісудің функционалдық қажетін түсіндіріңіз.

1.7.5 RS -232-С интерфейстің қосылу схемасын салыңыз.

1.7.6 RS -232-С интерфейстің және интерфейс схемасының электрлік параметрлерін тізіп беріңіз.

 

 

№ 2 ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫС 

 

RS-232-С интерфейсінің функционалдық бағыты мен процедуралы сипаттамаларын оқу.

 

 

2.1 Жұмыстың мақсаты

 

2.1.1 Интерфейстегі тізбектер сигналының әрекеті мен сигналдардың ауысу тібегінің қызметін  зерттеу.

2.1.2 Терминал және модем арасындағы анықтау процедурасын тексеру.

 

2.2  Үй тапсырмасы

 

RS-232-С интерфейсінің ауысу тізбегін зерттеу.

 

2.3  Лабораториялық жұмысқа арналған теориялық бөлімі

 

Функционалдық қызмет – интерфейстегі әрбір ауысу тізбегінің қызметін анықтайды және деректер сигналдарының, синхронизация және басқару сигналдарының жұмысы үшін талап етілетін санын орнатады.

Процедуралық сипаттамалар басқару сигналы және олардың жұмыс кезіндегі тізбектілікті суреттейді (1-кесте).  

 (DTE) терминалды жабық әдетте қадауыштың ажыратқыштармен, ал (DCE) байланыс – ұяшығын бар ажыратқыштармен жабдықталған .

 

СИГНАЛДАР КЛАСТАРЫ

 

RS-232-C интерфейс сигналдарын келесі класстарға бөлуге болады:

 

ТІЗБЕКТЕЛГЕН МӘЛІМЕТТЕР (Д) (TXD, RXD, STD, SRD).

RS –232-C интерфейсі деректердің екі тәуелсіз арнасын қамтамассыз етеді: бірінші ретті  бастапқы және екінші ретті  қосымша арналар .

Екіжақты режимде екі арна қатар  жұмыс істей алады, яғни бір уақытта ақпаратты қабылдау және таратуын  іске асырады .

 

 

КВАНТТАУДЫҢ БАСҚАРУШЫ СИГНАЛДАРЫ (У) (мысалы, RTS, CTS және т.б.). Кванттау сигналдары – бұл тізбектелген байланыс жолы бойынша деректерді қабылдау немесе сигналдар беруді орнатудан бастап, АПД (DCE) мен байланысуға ООД (DTE) мүмкіндік беруге көмектесетін сигналдармен алмасу әдісі.

 

СИНХРОНИЗАЦИЯ СИГНАЛДАРЫ (С) (мысалы, TC, RC). Синхрондық режимде құрығылар арасынд декодалау мақсатында қабылданатын сигналды синхронизімін жеңілдететін синхронизация сигнадарын беру қажет.

 

АЛМАСУ ТІЗБЕКТЕРІ

 

 RS232C интефейсі үшін жеті негізгі алмасу тізбектері анықталған.

 

1    АА (FG) - қорғаныстық жерге қосу тізбегі.

2   ВА (TXD)– берілетін деректер тізбегі.

Бағыты: деректерді беру аппаратурасына. Алыстағы ООД-ның  дерек сигналының сұранысы бойынша бұл тізбекте сигналдар генерацияланады. Сигналдарды беру болмағанда, бөлек символдар арасында барлық уақыт бөлігі бойы немесе кез-келген басқа уақытта, ООД ВА  «1» (V -3В төмен) жағдайында болады. Деректер қабылдауға арналған соңғы жабдық, бұл желіде барлық уақытта  «1» жағдайында болуы керек. «1» немесе «0» жағдайы әрбір сигналды элементтінің барлық ұзақтылығы бойыншаболады.

3 ВВ (RXD)– қабылданатын деректер тізбегі. Бағыты деректерді беру аппаратурасынан. Бұл тізбектегі сигналдар алыстатылған ООД-дан алынатын, деректер сигналына жауап ретінде қабылданатын сигналдар түрлендіргішімен генерацияланады. Егер алыстатылған ООД-ң СА (RTS) тізбегі «өшірілген» жағдайда болса, онда жартылай екіжақты жұмыс істегенде ВВ тізбегінде қабылдағыш модем «1» жағдайда болады. 

Тек қана беруге арналған модемдерде, ВВ тізбегінде барлық уақытта «1» жағдайды ұстайды. «1» немесе «0» жағдайы сигналдың әр элементтінің барлық ұзақтылығы бойы ұсталуы керек.    

4   СА (RTS) – хабар беруге сұраныс тізбегі. Бағыты: деректерді беру жабдығына. Бұл тізбектегі сигналдар жергілікті модемді, хабар беруге дайын жағдайға әкелу үшін ООД генерацияланады. Мысалы, СА тізбегі «Қосылған» жағдайда болғанда, тасушыны беру керек (модулятор болғанда). «Қосылған» жағдайда ООД-да беруге дайын ақпарат бар балғанда немесе оны беріп жатқан уақыт бойы ұсталынады. СА (RTS), СВ (CTS) және СС (DSR) тізбегінде «Қосылған» жағдайы ұсталынып тұрғанда, ВА тізбегі бойынша түсетін барлық мәліметтерді беру керек. Жартылай екіжақты режимде жұмыс істегенде «Өшірілген» жағдай модемді деректерді қабылдау режиміне, ал «Қосылған» жағдайы – деректерді беру режиміне ауыстырады. Модемнің бұл жұмыс режимі ВА және ВВ тізбектерінде сигналдарға тәуелсіз орнатылады. Тек деректер қабылдауға арналған ООД, СА тізбегінде, барлық уақытта «Өшірілген» жағдайын ұстап тұру керек.  Екіжақты жұмыс істеу немесе хабар беруге арналған ООД, СА тізбегінде барлық уақытта «Қосылған» жағдайында болады .

 Осыған ұқсас, екіжақты жұмыс істеуге немесе хабар беруге ғана арналған (АПД) мәліметтерді беру аппаратурасы, СА тізбегінде сигнал жағдайына тәуелсіз, барлық уақытта хабар беру режимінде болатындай жағдайда болуы мүмкін.

 Бірнеше станциялармен берілетін деректер сигналын тізбекті бере алатын көп нүктелі байланыс арнасында, СА тізбегі, өзінің модемін хабар беру режимінде келтіру үшін әр  ООД-мен байланысуы  керек. 

5   СВ (CTS) – хабар беруге дайындық тізбегі. Бағыты: АПД-дан. Бұл тізбекте сигналдар беруші модеммен генерацияланады және оның деректер беруге дайындығын көрсетеді. «Қосылған» жағдайы, АПД-ға алыстатылған ООД-ға байланыс арнасын орнату үшін қажет уақытқа қалдырылған, СА тізбегінің «Қосылған» жағдайына жауап болып табылады. СА тізбегі «Өшірілген» жағдайына ауысқанда, СВ тізбегіде өшірілуі керек. Қабылдауға кезінде  жұмыс істегенде, модем СВ тізбегін барлық уақытта ажыратылған жағдайда ұстайды. Тек хабар беру немесе екіжақты жұмыс істеген жағдайда, СВ тізбегі «Қосылған» жағдайында болады.

6  СС (DSR) – модем дайындығы тізбегі. Бағыты: АПД-дан. Бұл тізбектің сигналдары, жұмысқа дайындығын көрсету үшін жергілікті модеммен генерацияланады.  

«Өшірілген» жағдайы келесілер үшін қолданылуы керек:

а) Қызмет көрсету  түрімен байланысты кез-келген қарапайым функцияны орындауы нашарлағанда немесе мүмкін емес жағдайда қалыпты емес немесе тексеруші режимінде ;

ә) арна басқа байланыс түрінде ауысқанын көрсететін ескерулер (мысалы, телефондық байланыс);

 в) жергілікті модем байланыс арнасына қосылмаған.

 Барлық басқа жағдайда (қосылған) жағдайды көрсетеді.

 Бұл тізбек тек жергілікті модем жағдайын көрсету үшін қолданылады. «Қосылған» жағдайын, алыстатылған станциямен байланысты орнататын индикатор ретінде немесе алыстатылған станция немесе аппараттық  байланыс жағдайын интерпретациялауға болмайды. 

7                    АВ (SC) – сигналды жер тізбегі. Бұл сым барлық тізбекке нөлдік потенциялмен қамтамасыз етеді, тек АА тізбегі емес. Деректер беру жабдығында бұл тізбек бір нүктеде жоғарланады, ал бұл нүктені АА тізбегіне сыммен байланыстырады.   

             

                                                                                                   

 

 

 

 

 

 

1 – деректердің соңғы жабдығы; 2 – деректерді беру жабдығы; 3 – электрлік байланыс арнасы.

 

2.1 – сурет.  Цифрлық интерфейстің блок-схемасы

 

2.4   Лабораториялық құрылғылар сипаттамасы

 

Бұл лабораториялық жұмыста МТС-1 блогы, МБ-IА қоректену блогы, осциллограф, деректер тестері және дыбыстық- генератор қолданылады.

 

2.5 Жұмыс тапсырмасы

 

2.5.1  J1 байланысмен деректер тестеріндегі 25-істік ажыратқышымен қосыңыздар. Қоректену көзімен деректер тестерін қосамыз.

2.5.2 Ажыратып-қосқышты S1-ден S7-ге дейін  ON жағдайына қосыңыз (қосылды).

2.5.3 Деректер тестерін секундына  300 бит жылдамдықпен жұмыс режиміне қойыңыз және RTS және DTR сигналдарын қосыңыз.

2.5.4 TD1  нүктесін TP1 бақылау нүктесімен, 2.2-суретте көрсетілгендей етіп қойыңыз..

 

 

1 –деректер тестері, 2 – деректердің байланыс жабдығымен және деректердің соңғы жабдығы арасындағы интерфейс.

 

2.2 – сурет.  Қосылу блок-схемасы

 

2.5.5 Деректер тестеріндегі деректерді таңдаудың ажыратып - қосқышын Мark (Белгі) жағдайына орнатыңыз. TR1 бақылау нүктесінің теріс жарық шығарушы диод қалай жанатынын бақылаңыз.

2.5.6 Деректер тестеріндегі деректерді таңдаудың ажыратып - қосқышын Space (Бос орын) жағдайына орнатыңыз және ТР1 бақылау нүктесінің оң жарық шығарушы диоды қалай жанатынын бақылаңыз.

2.5.7 Ажыратып - қосқышты S8-ден S11-ге келесідей орнатыңыз:

-       S8: екісымдық жол;

-       S9: 0-300 бит /секундына (жауап);

-       S10: қалыпты;

-       S11: қалыпты.

          2.5.8 ООТ1 шығысын осциллографпен қосыңыз.

2.5.9  Шығыста синусойдалы сигнал болатынын бақылаңыз.

2.5.10 Ажыратып-қосқышты S3-ке ауыстырыңыз (RTS сигналы – хабар беруге ұсыныс сигналы) және экранда синусойдалы сигнал бейнесінің  өшуін осцилографта, модеммен хабар берудің тоқтауын бақылаңыз.

2.5.11 S3 ажыратып-қосқышын қайта қосыңыз және СТS2 сигналы қосылып RTS2 жанғанға дейін ұзақтығы 150 мс уақыттық кірісті бақалаңыз.

2.5.12 S1 және S2 қайта қосқышын өшіріңіз.

2.5.13 TD1-ді RD1-мен қосыңыз. ТР1 бақылау нүктесімен қосылысты сақтаңыз. Деректер тестеріндегі деректер таңдау қайта қосқышын 511 биттер тізбектілігіне орнатыңыз (кездейсоқ жағдай).

2.5.14 Деректер тестері қателерді өлшегенін бақылаңыз.

2.5.15 Деректер тестерінің қате еңгізу ажыратып - қосқышын басыңыз содан кейін оны жіберіңіз. Бір минут бойы қателіктер санын санаңыз және оны жазып алыңыз .

2.5.16 RD1-ден TD1-ді ажыратыңыз. S1 және S2 ажыратып- қосқыштарын қосыңыз. DTR1 интерфейсінің, TP1 бақылау нүктесімен деректердің байланыс жабдығымен және деректердің соңғы жабдығының арасындағы нүктесін қосыңыз.

2.5.17 Деректер тестерінің DTR1 ажыратып-қосқышын қайта қосыңыз. ТР1 бақылау нүктесінің жарық шығырушы диоды жанғаннын ескеріңіз.

2.5.18 Деректер тестерінің DTR1 ажыратып-қосқышын өшіріңіз. ТР1 бақылау нүктесінің жарық шығырушы диоды қосылғанына назар аударыңыз.

2.5.19 TP1 бақылау нүктесі DSR2 мен қосыңыз. S10 ажыратып - қосқышты жергілікті тізбек жағдайына қойыңыз. DSR сигналының ТР1 бақылау нүктесінің жарық шығырушы диоды бойынша жағдайын анықтаңыз.

2.5.20 S10 ажыратып - қосқышының қалыпты жағдайы үшін алдыңғы қадамды қайталаңыз.

2.5.21 S10 ажыратып - қосқышының қалыпты жағдайы үшін 2.5.20  қадамын қайталаңыз.

2.5.22 Деректер тестрімен қоректену көзін өшіріңіз.

 

2.6 Қорытындылар

 

2.6.1 Процедураның 2.5.15 қадамының нәтижелері бойынша 10^{- 4} және 10^-6  бит үшін қателіктер жиілігін есептеңіз.

2.6.2   2.5 16 және 2.5.18 қадамдарының нәтижелері бойынша төменгі жатық жолдарда бос орынды толтырыңыз:

DTR  сигналы қосылған кездегі жарық шығарушы диод _____жанды;

DTR сигналы ажыратылған кездегі жарық шығарушы

диод_____ жанды.

2.6.3 2.5.19, 2.5.20 және 2.5.21 қадамдардың нәтижесін қолдана отрып, ТР1 бақылау нүктесінің жарық шығырушы диоды бойынша DSR   сигналының жағдайын төменде жазыңыз:

-       S10 ажыратып - қосқышын жергілік тізбек жағдайында: _____

^-         S10 ажыратып - қосқышын цифрлық тізбек жағдайында: _____

^-         S10 ажыратып - қосқышын қалыпты жағдайға: _____

2.6.4 DSR арнасының қай кезде қолданатынын түсіндіріңіз.

 

2.7         Бақылау сұрақтары

 

2.7.1 Цифрлық интерфейстің блок-схемасын көрсетіңіз.

2.7.2 Деректер түріне жататын сигналдарды атаңыз.

2.7.3 TP1 бақылау нүктесінің ролі қандай.

2.7.4 Басқару түріне жататын сигналдарды атаңыз.

2.7.5 Соңғы терминал дегеніміз не?

 

 

А қосымшасы

 

 

А1 – сурет.  RS-232-C интерфейсінің  қосылу схемасы

 А.1 - кесте  RS-232-C интерфейсінің сигналды жолдарның функциясы

                               (МККТТ V24/V28)

     

Контактілер   номері	МККТТ      Белгілеуі	RC –232-C      белгілеуі	Алмасу тізбегінің қызметі		АПД немесе ООД-ға бағыт және сигнал   функциясы
			Толық аты	Қысқар -тулар	АПД	ООД
1	2	3	4	5	6	7
1	101	АА	Қорғаныс жерге қосу	FG	Жерге қосу	Жерге қосу
2	103	ВА	Берілетін деректер	TD	X, Д
3	104	ВВ	Берілетін деректер	RD		X, Д
4	105	СА	Хабар беруге сұрау	RTS	X, У
5	106	СВ	Хабар беруге дайындық (хабар беру үшін тазалау).	CTS		X, У
6	107	СС	АПД дайындығы (деректерді жинау дайындығы)	DSR		X, У
7	102	АВ	Сигналды жерге қосу немесе жалпы кері сым	SC	Жерге қосу	Жерге қосу
8	109	CF	RLSD деректер сигналының қабылданатын сызықты арнасының детекторы (деректер тасушы жиілігін табу)	DCD		Х, У
9			N (N – белгілі бір елде қолдану үшін қалдырылған)
10			N
11	126		Хабар беру жиілігін таңдау (тексеру режимі)	QM	Х, У
12	122	SCF	Кері арнаның RLSD (екінші ретті) (екілік деректердің тасушысын  табу)	SDSD		X, У
13	121	SCB	Кері арнаның дайындығы (екінші ретті CTS, хабар беру үшін екіші рет тазалау)	SCTS		X, У
А1 - кестенің жалғасы
1	2	3	4	5	6	7
14	118	SBA	Кері арнаның берілетін деректері (екінші TD, екіншілік берілетін деректер)	STD	X, Д
15	114	DB	Берілетін сигналдың элементтерінің синхронизациясы (DCE) (алып бергіш синхронизациясы)	TC		X, С
16	119	SBB	Кері арнаның қабыл-данатын деректері (екінші ретті RD, екінші ретті қабыл-дағыш)	SRD		Х, Д
17	115	DD	Қабылданатын сигнал-дың элементтерінің синхронизациясы (DCE)	RS		Х, С
18	141		Жергілікті шлейф (3-шлейф) (қабылдағыштың бөлек синхронизациясы)	DCR	Х, С
19	120	SCA	Кері арнаның беру сигналы (екінші ретті RTS)[хабар беруге екінші ретті сұраныс]	SRTS	X, Д
20	108/1		АПД-ны жолға қосу* (CDSTL)		X, У
20	108/2	CD	Терминал дайындығы (DTR)*	DTR	X, У
21	140		Алыстатылған шлейф (2-шлейф)*		X, С
21	110	CG	Сигнал сапасының детекторы*	SQ		X, У
22	125	CE	Шақыру индикаторы (қоңырау)	RI		X, У
23	111	CI	Сигналдың жылдамдық селекторы*		X, У
23	112	CH	Сигналдың жылдамдық селекторы *			X, У
А1 - кестенің жалғасы
1	2	3	4	5	6	7
24	113	DA	Берілетін сигналдың элементтерінің синхронизациясы (алып берудің сыртқы синхронизациясы)	TC	X, С
25	142		Тексеру индикаторы (занятость)			Х, У
Ескерту - Х – беру бағыты; У – басқарушы; Д – деректер; С – синхронизация.

 

Модемдерді тапсыратындардың қолданатын контактілердің басқа белгілері.

А.1 - кестенің жалғасы

1	2	3	4	5	6	7
9			Оң бақылаушы кернеу (АҚШ модемдері)			Х
10			Кері бақылаушы кернеу			Х
9	116		Резервті арнаны таңдау		Х
11	116		Сол сияқты		Х
24	116		Сол сияқты		Х
10	117		Резервті арна индикаторы			Х
25	117		Сол сияқты			Х
11	110	CG	Сигнал сапасының детекторы			X
12	110	CG	Сол сияқты			Х
24	110	CG	Сол сияқты			Х
25	110	CG	Сол сияқты			Х

 

* Екеуінің біреуі таңдалынады.                  

Ескертулер

1 RD (Read-санау) және RD (Received Data – қабылданатын деректер) арасындағы шатасуларды болдырмау үшін, көбінесе RXD және TXD белгілерін қолданады.

2 Кейде бөлек фирмалар белгілі бір жабдықтардағы жататын арнайы функция немесе бақылау үшін RS-232-C артық жолдарын қолданады.

3 DCE (Data Communications Equipment) – деректерді беруге арналған жабдық (АПД модем). DTE (Data Terminal Equipment) – модемімен байланысты жүйе (терминалды жабдық, деректердің соңғы жабдығы (ООД).                      

Тәжірибеде, көмекші RS–232-C арна аз қолданылады және асинхронды режимде 25 жолдың кестесі келтірілген, оның 9 жолы ғана қолданылады.

 

 

А.2 - кесте   Асинхронды режимдегі RS-232-C интефейстің

                   негізгі жолдары

контакт           нөмері	Сигнал	Орындалатын функция
1	FG	Жабдықтың шасси немесе бағанаға жердің қосылуы
2	TXD	DTE-ден DCE-ге берілетін тізбектілікті деректер.
3	RXD	DTE-ден DCE-ге қабылданатын тізбектілікті деректер.
4	RTS	Бұл DTE сигналдың активті деңгейіне, ол DCE-ге деректер “белгісі келетініне” көрсетеді.
5	CTS	Бұл сигналдың активті деңгейімен DCE DTE-ден деректер қабылдауға дайындығын хабарлайды.
6	DSR	Бұл сигналдың активті деңгейімен DTE байланыс орнатылғанын  хабарайды.
7	SG	Жалпы сигналдың қайтару күре жолы (жердің).
8	DCD	Бұл сигналдың активті деңгейімен DTE, жұмыс істеп тұрғанын, DCE байланыс арнасына қосыла алатынын көрсетеді.
9	DTR	Бұл сигналдың активті деңгейімен DTE, жолға қосылады.

 

 

 

№3 ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫС 

 

МККТТ V.21(Bell 103) модемнің сипаттамаларын зерттеу.

 

3.1 Жұмыстың мақсаты

 

3.1.1 Секундына 0-300 бит жылдамдық режимінде деректерді өңдеу кезіндегі, жұмыс істейтін модемнің бергіш пен қабылдағышның сипаттамаларын зерттеу.

3.1.2 “Шақырыс” және “жауап” процедураларын зерттеу.

 

 

                                            2          Жол    2

 

                                                          3

 

1-    деректер көзі; 2-интерфейс блогы; 3- байланыс ортасы;

4- деректерді қабылдағыш.

 

3.1 – сурет. Кәдімгі байланыс жол

 

3.2. Үй тапсырмасы

 

Секундына 0-300 бит жылдамдық режимінде жұмыс істейтін модемнің бергіш пен қабылдағышының сипаттамаларын зерттеу.

 

3.3. Лабораториялық жұмыстың теориялық бөлімі.

 

Берілетін деректер, деректер көздерінің цифрлық форматына түрленіп, интерфейс блогына түседі. Байланыс ортасынан беріліп, қашықтықта болған интерфейс блогымен қабылданады да, деректер қабылдағышымен түрлендіріледі.

Берілген лабораториялық жұмыста америкалық стандартпен жасалынған Bell 103 модемі қолданылады. Бұл модем  МККТТ V.21 стандартымен сәйкес келеді. Модем бір уақытта, деректерді екі бағытта жалпы пайдалану телефон желісінің екіжақты арналар арқылы секундына

0-300 бит жылдамдығымен асинхрондық немесе синхрондық режимде жібереді. Екіжақты режимде беру үшін телефондық арнаның жиілік жолағы АЖС- ы 300-1700 Гц және 1700-3000 Гц болып  екіге бөлінеді (3.3-сурет.). Яғни 1170 және 2125 Гц орташа (тасушы) жиілікпен екі арна ұйымдастырылады.

Модемде, әр 200 Гц арнасында жиілік девиациясымен жиіліктік манипуляция қолданылады. Әр арнаның жоғары жиілігіне логикалық “1” (белгі) сәйкес келеді. 1-ші арнаның сипаттамалық жиілігі: “1”-2225 Гц және “0”-2025Гц ; 2-ші арнаның: “1”- 1270 Гц және “0”-1070 Гц.

Бір белгілі жұмыс үшін екіжақты режимді ұйымдастырғанда, мынаны есте сақтау керек: шақырушы жағы (мысалы А) әр уақытта беруді 1-ші арнамен, қабылдауы 2-ші арнамен жүргізіледі, ал шақырылған (мысалы Б) керісінше, беруді 2-ші арнамен , қабылдауы 1-ші арнамен жүргізіледі. Түйісу тізбектерін ажыратып-қосқыш арқылы қолмен немесе автоматты түрде орындалады.“Беру жиілігін таңдау” – 126 түйісу тізбегі және 127 - түйісу тізбегі – “Қабылдау жиілігін таңдау”. модемді 1-ші арнадан 2-ші арнаға ажыратып-қосу үшін модулятор мен демодулятор жаңа жиілікке қосылу керек, ал 1-ші және 2-ші сүзгіштер орын ауыстырылады. Bell 103 дуплексті модемінің арналық сүзгіштерінің АЖС-ы 3.2. - суретте көрсетілген.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.2 – сурет.  “Bell 103” модемнің арналық сүзгіштерінің АЖС-ы

3.3 – сурет.  Екіжақты режимдегі модемнің жиіліктік спектрі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.4 – сурет.  Екіжақты режимдегі екісымды телефон жолында

                    жұмыс істейтін модем жиіліктерінің  үлестірілуі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.5    – сурет.  300 бит/с тарату жылдамдықтағы екіжақты

                     режимде жұмыс істейтін модем жиіліктерінің

                     диапазонын бөлу

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

103 модем УПС-ң түйісу тізбектерінің құрылымдық  сызбанұсқасы 3.6. суретте көрсетілген. Оның құрамына модулятор, қабылданған сигналдар деңгейінің детекторы, сүзгіштік құрылғы және қосылу блогы кіреді. Соңғысының функциясына шақыру сигналдарын өңдеу және қабылдау кіреді, жауабты сигналды беру, телефондық аппаратың абонентік линиясының модемге қосылуы, сонымен қатар автоматты шақыру құрылғысымен өзара әсерлесуі кіреді.

 

 

 3.6 – сурет.  300 бит/с тарату жылдамдықтағы модемнің                       құрылымдық сызбанұсқасы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.7 – сурет. Телефондық күре жолдары арқылы қосуды  қолданғандағы, АПД және ООД арасындағы түйісудегі  сигналдардың      уақыттық диаграммасы

 

 

 

 

 

3.8 – сурет.  Екіжақты режимде бастапқы деректерді тарату және АПД және ООД арасындағы түйісудегі  сигналдардың      уақыттық диаграммасы

 

 

 

3.9 –сурет.  Жартылай екіжақты режимдегі жұмыс кезінде АПД және ООД арасындағы түйісудегі сигналдардың уақыттық диаграммасы мен тарату бағытының өзгеруі

 

 

3.1 - кесте   « Bell 103 » модемнің үлестірілу жиілігі

Жұмыс режимі	Шақыру		Жауап
Беру	Белгі	1270 Гц	Белгі	2225 Гц
	Бос орын	1070 Гц	Бос орын	2025 Гц
Қабылдау	Белгі	2225 Гц	Белгі	1270Гц
	Бос орын	2025 Гц	Бос орын	1070 Гц

 

3.2 - кесте   МККТТ V.21 модемнің үлестірілу жиілігі

Жұмыс режимі	Шақыру		Жауап
Беру	Белгі	980 Гц	Белгі	1650 Гц
	Бос орын	1180 Гц	Бос орын	1850 Гц
Қабылдау	Белгі	0650 Гц	Белгі	980Гц
	Бос орын	1850 Гц	Бос орын	1180 Гц

 

 

 

3.4 Лабороториялық құрылғылар сипаттамасы

 

Бұл лабораториялық жұмыста МБ-1А қоректендіру блогы, МТС-1 блогы, осциллограф, жиілік өлшегіш және сигнал-генератор қолданылады.

 

3.5 Жұмыс тапсырмасы

1- Деректер шеткі жабдығы мен деректердің байланыс жабдығы арасындағы интерфейс; 2 – модем; 3 - шығыс 1 (А мен В); 4 – осциллограф; 5 – жиілік өлшегіш.

          

3.10 – сурет.  Қосылу блок  - схемасы

 

3.5.1 МТС-1 блогының қосқыштарын келесі түрлерге қою керек.

-       S1ден S7-ге: (қосылды);

-       S8: екісымдық жол;

-       S9: 0-300 бит/с «Шақыру» (orig);

-       S10: қалыпты;

-       S11: қалыпты.                   

3.5.2  3.10-суреттегідей көрсетілген қосылыстарды жинаңыз:

-       МТС-1 блогындағы ТД1 ұяшығын (берілетін деректер, 103- түйісуін)

-       -12В (Белгі) нүктесімен қосыңыз.

-       RTS1  ұяшығын (беруге ұсыныс, 105 түйісуін) +12В (Бос орын) қосыңыз;

-       OUT1 шығысын (В) жерленумен қосыңыз;

-       OUT1 шығысын (А) осциллографпен және жиілік өлшегішпен қосыңыз.

3.5.3 Қоректену көзін қосыңыз.

3.5.4 Модулятор деңгейін реттеуші Р1 потенциометрін 10 жағдайына келтіріңіз.

3.5.5 Жиілік өлшегішпен шығыстағы сигналдың жиілігін өлшеп, 3.3- кестені толтырыңыз.

 

3.3 - кесте  Жиіліктік сипаттамалар

Режим	Деректер	Жиілік (Гц)
Шақыру	Белгі
	Бос орын
Жауап	Белгі
	Бос орын

 

3.5.6 Шығыстық сигналдың амплитудасын осциллографпен өлшеңіз де оны төменде көрсетіңіз:

                  V_{шығ.(Белгі)} =               B

3.5.7 TD1 нүктесін (1-Берілетін деректер) –12 В (Белгі) нүктесінен ажыратыңыз және оны +12B (Бос орын) нүктесімен қосыңыз.

3.5.8  Шығыстық сигналдың жиілігін өлшеп 3.3-кестеге енгізіңіз.

3.5.9  Шығыстық сигналдың амплитудасын өлшеңіз.

V_{шығ.(Бос орын)} =               B

3.5.10   S9 ажыратып-қосқышын 0-300 бит/с «Жауап » режим жағдайына қойыңыз.

3.5.11  TD1 нүктесін  -12 В-ке (Белгі)  жалғаңыз.

3.5.12  3.5.5-тен  3.5.9-ға  дейінгі қадамдарды қайталаңыз және алынған жиіліктерді 3.3 - кестеге және төменде өлшенген кернеулердің мәндерін жазыңыз.

 V_{шығ.(Белгі)} =               B

 V_{шығ.(Бос орын)} =           B

3.5.13 S9 ажыратып-қосқышын 0-300 бит/с «шақырыс» режим жағдайына қойыңыз.

3.5.14  RTS1 және TD1-ді +12В(Бос орын) нүктеден ажыратыңыз.

3.5.15 Сигнал-генераторының (audio  generator) шығысын OUT1(A) шығысымен, ал OUT1(В) жерленумен қосыңыз.

3.5.16 Екіленген амплитудасы 2В-қа тең ығысусыз синусоидалық шығыс сигналын қойыңыз.

3.5.17 RD2 (2-қабылданған деректер) TD1-мен (1-қабылданған деректер) және RD2-ні ТР1 бақылау нүктесімен қосыңыз. Жарықшығару диодтар TD1-ге берілетін сигналдың деңгейі жағынан жоғары немесе төмен екенін көрсетеді.

3.5.18 Синусоиданың жиілігін 700 Гц-ке қойыңыз.

3.5.19 Жиілікті ақырындап жоғарылатыңыз. ООД-ғы деректердің байланыс құрылғысы интерфейсінің CD2 жарық диодын бақылаңыз.

3.5.20 CD2 жарық диод  (тасушы жиілікті таңдау) жанып тұрған жиіліктер жолағын жазыңыз. Сонымен бірге ТР1 қабылданған деректердегі кернеу деңгейінің өзгеру нүктесін және оң мәндегі RD2 кезіндегі (2-қабылданған деректер), CD2 жарықшығару диоды жанатын жиіліктер жолағын жазыңыз. Алынған қорытындыларды 3.4 кестесіне жазыңыз.

3.5.21 CD2 жарық диоды жанған кезде қабылдауды тексеру және демодулятор  сүзгісінің шығысындағы бақылау нүктесіндегі сигналды қараңыз.

3.5.22  S9 ажыратып-қосқышын 0-300 бит/с «Жауап» режим жағдайына қойыңыз.

3.5.23  Синусоидалық сигналдың жиілігін 700 Гц-ке тең қылып , 3.5.19 және 3.5.20  қадамдарын қайталаңыз.

3.5.24 Сигнал-генераторды, осциллографты және жиілік өлшегішті қосқыштан ажыратыңыз.

3.5.25 Қоректену көзін өшіріп, схемада жасалған қосылыстарды ажыратыңыз.

 

3.4 - кесте   Жиілік диапазондары 

Режим	Тасмалдаушы жиілікті табу диапазоны	TP1 жағдайы (+ V немесе  –V)	Қабылданатын деректер  (+)
Шақыру
Жауап

(+ ) Нәтижелерді талдау кезінде толтырылады.

 

3.6 Қорытындылар

 

3.6.1 3.4 - кестедегі қабылданған деректер деген тік жолын толтырып, Белгі (mark)  және Бос орын (space) информациялық сигналдардың жиілік жолақтарын көрсетіңіз.

3.6.2  3.4 - кестеге жазылған нәтижелер бойынша, жауап және шақырыс жұмыс режимдердегі тасушы жиіліктері анықталатын жиіліктер диапазонын есептеңіз.

-       жиіліктер диапазоны  (шақырыс) ___________Гц.

-       жиіліктер диапазоны  (жауап)_____________  Гц.

 

3.7 Бақылау сұрақтары

 

3.7.1 УПС қандай есептерді шешеді?

3.7.2 АМ, ЖМ, ФМ спектрлерімен бөгеуілдерден тұрақтылықты салыстырыңыз.

3.7.3. АМ, ЖМ, ФМ сигналдарды алу принциптерін түсіндіріңіз.

3.7.4 ДХТ-ң құрылымдық сызбанұсқасын салып және элементтердің керектігін түсіндіріңіз.

 

 

 

А қосымшасы

 

 

      

                                               

                                                Signal Line (сигналды жол)

                                                  

                                                Ground Line (жерге қосу жолы)

 

 

 

                                                        (+) Сигналды жол

 

                                                           

                                                       (-) Сигналды жол

                                                           

 

А1 – сурет.  Теңестірілген схема

 

 

 

                                                                                                                                         OUT

 

      IN                                                                                                                      

 

                                               

 

 

 

 А2 – сурет.  Теңестірілмеген схема

 

 

 

№ 4  ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫС

 

МККТТ  V. 23 (Bell 202) модемінің сипаттамаларын  зерттеу

 

4.1 Жұмыстың мақсаты

 

0 ден 1200 бит/секундқа дейінгі жылдамдықта деректерді тарату кезіндегі, модемнің таратқышы мен қабылдағышының сипаттамаларын зерттеу.

 

4.2 Үй тапсырмасы

 

Bell 202 түрдегі модемнің қолданылатын жиіліктерінің спектрін оқып үйрену.

 

4.3 Лабораториялық жұмыстың теориялық бөлімі

 

«Белл Систем» компаниясының 202 сериялы модемдері мен ССITT V.23 түрдег үлгілері ең қарапайым жиілікті – манипуляцияланған модемдер болып табылады. Бұл модемдер 103 түрдегі модем сияқты орташа  жылдамдықта жұмыс істейді, ал 202 түрдегі модем деректерді жиіліктік манипуляциялау көмегімен таратылады, яғни БОС ОРЫН-ды (ПРОБЕЛ) ұсыну үшін 2200 Гц жиілікті және БЕЛГІ-ні (МЕТКА) ұсыну үшін 1200 Гц жиілікті пайдаланады. Ол деректерді 0 ден 1200 бит/секундқа дейінгі жылдамдықта тарата алатын мүмкіндігі бар.

Цифрлық сигналдарды жалпы пайдаланудағы қосқыш телефондық желі бойынша 1200/600 бит/с жылдамдықпен тарататын модемнің сипаттамалары МККТТ V.23 ұсынылымында жарияланған. Деректерді тарату синхронды немесе асинхронды тәсілмен жиіліктік модуляциялауды пайдалану кезінде 1200 немесе 600 бит/c жылдамдықта бір бағытта жүргізілуі тиіс. Деректерді тарату арнасымен қатар, Жиіліктік Модуляциялау (ЖМ) мен 75 Бод-қа дейінгі модуляциялау жылдамдығы бар кері байланыс арнасын да қолдану мүмкіндігі бар. Бұл қосымша арна шешуші кері байланыспен жүйелеріндегі қателерді түзету үшін пайдаланылуы мүмкін.

Тарату жылдамдығына тәуелді тікелей арнаның тасымалдаушы жиілігі 1500 және 1700 Гц мәндерді құрайды. 1200 бит/c жылдамдық үшін жиілік девиациясы +400 Гц, ал 600 бит/с жылдамдық үшін +200Гц-ке тең. Екі жылдамдық үшін де төменгі жиілік 1300 Гц-ті құрайды және екілік «1»-ді (БЕЛГІ) таратуға сәйкес келеді, ал жоғарғы жиіліктер – 1700 және 2100 Гц және ол «0»-ді (БОС ОРЫН) таратуға сәйкес келеді. Жиіліктер сипаттамалары үшін, номиналдық мән +10 Гц-тен аспайтын ауытқушылықта рұқсат етіледі.

Осы лабораториялық жұмыста зерттелетін 202 түрдегі модемнің сипаттамалық жиіліктері МККТТ V.23 модемінен көп айырмашылықтары да жоқ емес. Демек, 1200 бит/c тарату жылдамдығында «1» -1200 Гц жиілікте берілетін болса, ал «1» – 2200 гц  жиілікте таратылады, осыдан келіп шығатыны: олардың жиілік девиациясы 500 Гц-ке тең болады.

Бұл модемдердің бірқатар арнайы сипаттамалары болады. Осы түрлердің бірқатар нұсқаулары тарату кезінде қабылдағыштың арнасын сақтап қалып отырады. Таратқыш пен қабылдағыштың пайдаланатын жииіліктері ұқсас болып келетіндіктен, қабылдағыш қабылданған сигналды демодуляциялайды және таратылушы деректердің көшірмесін қабылданушы деректер сымына беріп отырады. Бұл сипаттама жергілікті көшіру деп аталады.

Сонымен бірге, «Тасымалдаушыны тану» сигналы таратылатын сым деректерді жергілікті және ара қашықтықтық модеммен тарату кезіндегі бақылауда болады.

Кері арнамен екілік «1» және «0» сигналдарын тарату үшін, V. 23 модемінің сипаттамалық жиіліктері 390 және 450 Гц жиіліктерде орнатылады, ал 202 «Белл» түрдегі модемінде кері арна бойынша 387 Гц-ке тең болатын дыбыстық жиілік таратылады. Бұл тоналдық сигналдың бар болуы модемдер арасындағы арнаның әлі де болса да сақталынып тұрғандығын білдіреді. Ол тоналдық сигнал сонымен бірге, хабардың алдыңғы қате жіберілген блогын қайталап таратуға сұрау беру ақпаратын тарату үшін пайдаланылуы да мүмкін.

4.1-суретте телефондық арнаның АЖС жиіліктер жолағында 202 « Белл система»  модемінің сипаттамалық жиіліктерінің орналасуы көрсетілген.

202 түрдегі модемнің құрылымдық сызбанұсқасы 4.2-суретте келтірілген.

 

 

4.1 – сурет.

 

Ажыратып - қосқышының күйінен тәуелді модем тікелей арна бойынша тарату және кері байланыстың сигналдарын қабылдау режимінде немесе тікелей арна бойынша деректердің сигналдарын қабылдау және кері байланыс арнасы бойынша квитирлеу сигналдарын тарату режимінде табылуы мүмкін. Режимді басқару тізбек бойынша ООД-дан келіп түскен 105-“Таратудың сұрауы” сигналымен жүргізілуі тиіс. 105 сигналының “Өшірілген” жағдайы кезінде, АПД деректерді арнасы бойынша тарату режиміне көшіріледі.

 

 

4.4 Лабораториялық құрылғылар сипаттамасы

 

Берілген лабораториялық жұмыста МТС-1 блогы, МБ-IА қоректендіру көзінің блогы, осциллограф, жиілік өлшеуіші және сигнал – генератор пайдаланылады.

 

 

 

 

 

4.2 – сурет.  Bell 202 түрдегі модемнің құрылымдық схемасы

 

                      Шақырушы  құрылғы

 108.1

 

 

107

 

 

105

                                                                                                                   

106

                      ₁

 

103

                   1   ФП  тікелей арнаның деректері

 

 

119

 

 

122

 

Кіріс_ок

 

 

Кіріс_ок

 

 

109

 

 

104

 

118                1     фп     Кері байланыс арнасының деректері

                       

121

 

120

 

 

107

 

 

 

4.3 – сурет.

4.5 Жұмыс тапсырмасы

 

4.5.1 МТС-1 Блогының ажыратып - қосқыштарын келесі жағдайларға келтіріңіз:

S1-ден S7-ге дейін: ON (қосылған жағдайы);

-       S8: төртсымдық жол;

-       S9: секундына 0-1200 бит;

-       S10: қалыпты;

-       S11: қалыпты.

4.5.2   Енді, 4.4-суретте көрсетілгендей, келесі қосылыстарды орна-тайық:

-       RTS1-ді +12 В-пен (Бос орын) қосыңыз.

-       TD1-ді  –12 В- пен (Белгі) қосыңыз. 

-       OUT2 (В) шығысын жермен қосыңыз.

-       OUT2 (А) шығысын осциллограф және жиілікті өлшеуішпен қосыңыз.

4.5.3 Қоректендіру көзін қосыңыз.

4.5.4 Модулятордың деңгейді реттеуші потенциометрінің 10 жағдайын (күйін) орнатыңыз.

4.5.5 Жиілік өлшеуішінің көмегімен синусодалдық шығыстық сигналдың жиілігін өлшеңіз және оны 4.1-кестеге жазыңыз.

 

 

 

                                -12В             +12 В                     

 

                            5-(TD1)    6-(RTS1)                                                

                              

 

                                1-интерфейс                          

                             (DTE—DSE)

                                 

                            

                              2- Модем     A

                                   (мodem)     B

                                                             2-ші

                                                                        шығыс                           

                              

1- Деректер шеткі жабдығы мен деректердің байланыс жабдығы арасындағы интерфейс; 2 – модем; 3 - 3 – осциллограф;  4- жиілік өлшегіш; 5- таратылатын деректер; 6- беруге сұраныс; 7-2-ші шығыс (А және В).                              

 

 

 4.4 – сурет.  Қосылу блок - схемасы

 

4.5.6 Шығыстық сигналдың амплитудасын осциллограф бойынша өлшеңіз және оны төмендегі бос орынға жазыңыз:

V_ШЫҒ (_БЕЛГІ) = ___________ В.

 

4.1 - кесте  Жиіліктер сипаттамалары

Таратылушы деректер	Өлшенуші жиілік (Гц)
БЕЛГІ (МЕТКА)
БОС ОРЫН (ПРОБЕЛ)

 

 

4.5.7 TD1-ді (таратылушы деректер) –12 В-тан (БЕЛГІ) ажыратып және оны +12 В-қа (БОС ОРЫН) қосыңыз.

4.5.8 Шығыстық синусодалық сигналдың жиілігін өлшеңіз және оны 4.1 – кестеге жазыңыз.

4.5.9 Шығыстық сигналдың амплитудасын өлшеңіз және оны төмендегіге жазыңыз:

 V_ШЫҒ (Бос орын) = ___________ В.

 

 4.5.10 RTS1-ді (1-Таратуға сұрау бар) +12 В-тан        ажыратып тастау.

4.5.11            TD1-ді (Таратылатын деректер) –12 В-тан ажыратып тастау.

4.5.12            Қоректендіру көзін өшіріңіз.

4.5.13            Қабылдағыштың секундына 0-1200 бит жұмыс істеу режиміндегі сипаттамаларын зерттеу үшін, 4.5 – суретте көрсетілгендей, келесі қосылыстарды жүргізіңіз.

-       RD2-ні (2 – Қабылданған деректер) ТР1 бақылау нүктесімен қосыңыз;

-       OUT1 (В) шығысын жерге жалғаңыз;

-       OUT1(А) шығысын осциллографпен, сигнал-генератормен және жиілікті өлшеуішпен қосыңыз.

4.5.14            Ажыратып - қосқыштарды да өз күйлеріне келтіріңіз.

4.5.15            Қоректену көзін қосыңыз.

4.5.16            Сигнал-генераторды шығысынан амплитудасы екі еселенген, яғни 2 В-қа тең және нөлдік ығысуы бар синусоидалық сигналды алуға болатындай етіп реттеу қажет.

4.5.17            Шығыстық синусоидалық сигналдың жиілігін 1000 Гц-ке тең деп аламыз.

4.5.18            Жиілікті ақырындап ұлғайтыңыз. Соңғы құрылғының интерфейсіндегі  CD2 (Тасмалдаушы жиілікті табу) диодын бақылаңыз. CD2 диодының жанған және RD2-нің (2-Қабылданушы деректер) керісінше жағдайда болған кезіндегі жиіліктер аумағын жазып алыңыз.

4.5.19            ТР1-дегі қабылданушы деректердегі кернеу деңгейінің өзгеруін көрсететін нүктесін және RD2-нің (Қабылданушы деректер) оң жағдайындағы CD2 диодының (Тасмалдаушы жиілікті табу) жанып тұрған кезіндегі жиіліктер ауқымын жазыңыз.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1- Деректер шеткі жабдығы мен деректердің байланыс жабдығы арасындағы интерфейс; 2 – модем; 3 – 1-ші шығыс (А және В); 4-осциллограф; 5-сигнал-генератор; 6- жиілік өлшегіш.         

 

 

4.5 – сурет.  Қосылу блок-схемасы

 

4.5.20            Нәтижелерді 4.2 – кестеге жазыңыз.

 

4.2 - кесте   Жиіліктер диапазоны

Тасымалдаушы           жиіліктің табылатын диапазоны	ТР1 жағдайы  (+V немесе -V)	Қабылданушы деректер (+)

 

(+) Нәтижелерді талдау кезінде толтырылады.

 

4.5.21            Сигнал – генератор, осциллограф және жиілік өлшеуішті ажыратыңыз.

4.5.22            Қоректену көзін ажыратыңыз және қосылыстарды алып тастаңыз.

 

 

4. 6 Қорытындылар

 

4.6.1 ТАРАТЫЛУШЫ ДЕРЕКТЕР бөлігін толтыра отырып, MARK (БЕЛГІ) және SPASE (БОС ОРЫН) сигналдары үшін жиіліктер диапазонын көрсетіңіз.

4.6.2 4.2 – кестеге жазылған нәтижелер бойынша, секундына 0-1200 бит деректерді өңдеу ауқымындағы жұмысы кезіндегі тасымалдаушы жиілікті табуға мүмкін болатын жиіліктер диапазонын есептеңіз.

Жиіліктер диапазоны_____________ Гц.

 

 

4.7 Бақылау сұрақтары

 

4.7.1 V.21 модемімен салыстырғандағы, V.23 модемінің дискретті хабарды тарату ерекшеліктері бар ма?

4.7.2 Қандай тәсілдерді қолдана отырып, хабарларды біруақытта екіжақты  таратуды қамтамасыз етуге болады?

4.7.3 Кері арнасы бар жартылай екіжақты модем үшін арналған жиіліктер диапазонын пайдаланып, диаграмма салыңыз.

4.7.4 АКД және ООД түйіспелері үшін құрылымдық схема салыңыз.

4.7.5 Кодалық комбинацияның формуласын жазыңыз.  

 

 

  № 5  ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫС

 

Екісымдық және төртсымдық жолдардағы модемнің жұмысын зерттеу

 

5. 1  Жұмыстың мақсаты

 

5.1.1 Екісымдық және төртсымдық жолдар бойынша модемнің жұмысының негізгі қағидаларын оқып үйрену.

5.1.2    Екісымдық және төртсымдық гибридты арнаның қызмет етуін тексеру.

 

5. 2 Үй тапсырмасы

 

Екісымдық және төртсымдық жолдардағы модемдердің жұмыс істеу қағидасының сызбанұсқасын оқып үйрену.

 

5. 3  Лабораториялық құрылғылар сипаттамасы

 

Берілген лабораториялық жұмыста МТС – 1, МБ – IА қоректену көзі, осциллограф, жиілік өлшеуіш, сигнал – генератор және деректер тестері пайдаланылады.

 

5. 4  Жұмыс тапсырмасы

 

5.4.1  5.1–сурет бойынша сәйкесті схеманы жинаңыз.

-       25 – істік ажыратқышы бар деректер тестерін ООД мен деректер байланысының құрылғысы арасындағы J1 интерфейсінің қоылысымен қосыңыз;

-       Модемнің OUT1(A) шығысын сигнал – генератормен, осциллографпен және    жиілік өлшеуішпен қосыңыз;

-       OUT1(В) шығысын жерлестірумен жалғаңыз;

-       RD1 (1–таратылатын деректер) нүктесін ООД мен деректер байланысының құрылғысы арасындағы интерфейсінің ТР1 бақылау нүктесімен қосыңыз.

 

 

 

 

1 – деректер тестері; 2 – деректердің соңғы құрылғысы мен деректерді тарату құрылғысы арасындағы интерфейс; 3 – модем; 4 – жиілік өлшеуіш; 5 – сигнал – генератор; 6 – осциллограф.

 

5.1 – сурет.  Қосылу блок – схемасы

 

5.4.2 Қоректену көзін және деректер тестерін қосыңыз.

5.4.3 Деректер тестерінің таратылатын деректерін 0-300 бит/c аралығындағы MARK сигналын тарату жылдамдығына қойыңыз.

5.4.4 Деректер тестерінің RTS ажыратып-қосқышын OFF (Ажыратылған) жағдайына келтіріңіз.

5.4.5 Сигнал – генератор шығысын сигналының 2В-қа тең екі еселенген амплитудасы және нөлдік ығысуы бар синусоидалық сигналға келтіріңіз, сонымен бірге осы сигналдың жиілігін 0 – 300 бит/с шақыру режимі үшін MARK (Белгі – 1200 Гц) (қабылдағыш үшін) мәніне келтіріңіз. Деректер тестерінің RTS ажыратып -қосқышын ON (Қосылған) жағдайына қойыңыз.

5.4.6 МТС – 1 ажыратып қосқыштарын келесі жағдайларға келтіріңіз:

-       S1-ден S7-ге дейін: ON (қосылған) ;

-       S8: екісымдық жол;

-       S10: қалыпты;

-       S11: қалыпты.

5.4.7 Сигнал – генераторды OUT1 шығысынан ажыратып тастаңыз.

5.4.8 Шығысындағы синусоидалық сигналдың амплитудасы мен жиілігін төменге жазыңыз:

Жиілік:______________ Гц;      Амплитудасы:________________ В;

5.4.9 Сигнал – генераторды қайтадан OUT1 (А) шығысымен қосыңыз.

5.4.10 ТР1 бақылау нүктесінің жарық беруші диоды бойынша RD1 (1-қабылданатын деректер) шығысын бақылаңыз. MARK (Белгі) сигналы қабылданушы сигнал болып табылатындығына көзіңізді жеткізіңіз.

5.4.11Деректер тестерінің RTS ажыратып-қосқышын ажыратып тастаңыз және сигнал – генератордың жиілігін Space (Бос орын) сигналына сәйкес келетіндей етіп өзгертіңіз. Деректер тестерінің RTS ажыратып-қосқышын қайтадан ON (Қосылған) жағдайына келтіріңіз.

5.4.12 Қабылданушы сигналдың Space (Бос орын) сигналдары болып табылатынын тексеріңіз.

5.4.13  S9 ажыратып-қосқышын 0 – 300 бит/c  (жауап) күйіне келтіріңіз.

5.4.14 Деректер тестерінің RTS ажыратып-қосқышын ажыратып тастаңыз және сигнал – генератордың жиілігін 0 – 300 бит/c жылдамдықта деректерді қабылдау жылдамдығымен жауап режимі үшін, Mark (Белгі – 1200 Гц) (қабылдағыш үшін) сигналының мәніне келтіріңіз.

5.4.15 Деректер тестерінің RTS ажыратып-қосқышын қайтадан ON (Қосылған) жағдайына келтіріңіз.

5.4.16        Енді, 5.4.7-тен 5.4.9-ға дейінгі қадамдарды қайталаңыз. Алынған нәтижелерді төменге жазыңыз:

Жиілік:________________ Гц;    Амплитуда:________________ В.

5.4.17        S8 ажыратып-қосқышын төртсымдық жол жағдайына келтіріңіз.

5.4.18        S9 ажыратып-қосқышын 0 – 1200 бит/c жағдайына келтіріңіз. S10 және S11 ажыратып-қосқыштарын қалыпты жағдайда қалдырыңыз.

Деректер тестерінің таратылушы деректерін 1200 бит/с тарату жылдамдығымен Mark (Белгі) сигналына келтіріңіз.

5.4.19        Сигнал – генераторды OUT1 (A) шығысымен жалғаңыз және оны сигналының 2В-қа тең екі еселенген амплитудасы және нөлдік ығысуы бар синусоидалық сигналға келтіріңіз.

0 – 1200 бит/с жылдамдықпен жұмыс істеу режимі үшін Mark (Белгі – 1200 Гц) сигналының мәніне жиілікті орнатыңыз.

5.4.20        OUT1 шығысына көшіңіз, және де шығыстан алынатын синусоидалық сигналдың амплитудасы мен жиілігін орнатыңыз және оның мәндерін төменге жазыңыз:

Жиілік: ______________ Гц; Амплитуда: ________________ В.

5.4.21        ТР1 бақылау нүктесінің жарық беруші диодының көмегімен  RD1 (1-қабылданатын сигналдар) шығысын бақылаңыз. MARK (Белгі) сигналы қабылданушы сигнал болып табылатындығына көзіңізді жеткізіңіз.

5.4.22        OUT1 (А және В) шығысына көшіңіз.

5.4.23        Сигнал – генератордың жиілігін Space (Бос орын) сигналының жиілігіне өзгертіңіз.

5.4.24        RD1 (1–қабылданушы сигналдар) сигналдарының шындығында Space (Бос орын) сигналдары болып табылатындығына көзіңізді жеткізіңіз.

5.4.25        Деректер тестерін Space (Бос орын) сигналына орнатыңыз.

5.4.26        OUT1 шығысындағы синусоидалық сигналдың амплитудасы мен жиілігін төменге жазыңыз:

Жиілік: _______________ Гц; Амплитудасы: ______________ В.

5.4.27        Қоректену көзін ажыратыңыз және құрылғыны тәжірибе үшін бөлшектеп алыңыз.

 

5.5        Қорытындылар

 

5.5.1 Егер, деректерді өңдеу 0 – 1200 бит/с жылдамдықпен жүргізілетін екісымдық арна үшін жұмыстық режим орнатылған және таратылушы сигнал Mark (Белгі) және Space (Бос орын) сигналдарының арасында өзгеретін болса, RD (қабылданушы деректер) диодынан неге бақылануы керек екендігін түсіндіріңіз.

Модемге ешқандай да сигнал келіп түспейді деп елестетіңіз.

Жауабын төмендегі келтірілген кестеге жазыңыз:

 

5.1 - кесте  RD (1-қабылданушы деректер) деректерінің шығысы

ТD1-гі (таратылушы деректер) деректер	RD1 - гі (қабылданушы деректер) деректер
БЕЛГІ
БОС ОРЫН

 

5.5.2 Егер, деректерді өңдеу 0 – 300 бит/с жылдамдықпен жүргізілетін төртсымдық арна үшін жұмыстық режим орнатылған болса, RD1 (1 - қабылданушы деректер) диодынан не бақылануы керек екендігін түсіндіріңіз. Таратылушы сигнал Mark (Белгі) және Space (Бос орын) сигналдарының арасында өзгеруі мүмкін деп жорамалдайық және модем ешқандай да аналықтық сигналдарды алмайды делік.

 

 

 

5.6 Бақылау сұрақтары

 

5.6.1 Екі абоненттің арасындағы екісымдық жолдың ерекшеліктері жайлы айтып беріңіз.

5.6.2           Екі ООД арасындағы төртсымдық жолдың ерекшеліктері жайлы айтып беріңіз.

5.6.3           Деректерді тарату кезінде қандай тәсілдер қолданылады.

5.6.4           Гибридты қосылыстың жалғануын салып беріңіз.

5.6.5           Модулятор мен демодулятордың анықтамасын айтыңыз.

 

 

№ 6 ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖҰМЫС

 

Жергілікті  контурды тексеру

 

6.1 Жұмыстың мақсаты

 

Жергілікті сақинаны құру жолымен, жүктелген модемнің жолдарын тексеру әдісімен зерттеу.

 

6.2 Үй тапсырмасы

 

Жолды, жергілікті және қашықтық  тексерудің схемасын оқып үйрну.

 

6.3 Лабораториялық құрылғылар сипаттамасы

 

Берілген лабораториялық жұмыста МТС-1 блогы, МБ-1А қоректену блогы, осциллограф жән деректер тестері қолданылады.

 

6.4       Жұмыс тапсырмасы

 

6.4.1             6.1- суртте көрсетілген схеманы жинаңыз.

6.4.2             Келесі қосылуларды орындаңыз:

-       Деректер тестерінің 25-істік ажыратқышын, деректердің шеткі құрылғысымен байланыс деректер жабдығының арасындағы интрефейстің ажырама тетігі J1-мен қосыңыз;

-       RD1 (1 – қабылданатын  деректер) ТР1 бақылау нүктесімен қосыңыз.

            6.1  - сурет.  Қосылу блок-схемасы

6.4.3              МТС-1 ажыратып–қосқыштарын келесі жағдайға қондырыңыз:

-       S1-ден S7-ге дейін: ON (қосылды);

-       S8: екісымдық жол;

-       S9: 0-300 бит /секунд (шақыру);

-       S10: жергілікті тізбек;

-       S11: қалыпты.

6.4.4             Р1 потенциометрін максималды жағдайға қондырыңыз.

6.4.5             Деректер тестерін 0-300 бит/секунд ішінде жұмыс режиміне қоямыз.

6.4.6             Деректер тестеріндегі деректер таңдау ажыратып-қосқышын MARK (Белгі) сигналына қойыңыз.

6.4.7             Деректер тестерінің RTS ажыратып-қосқышын ON (қосылды) жағдайына қойыңыз.

6.4.8             Қоректендіру мен деректер тестерін қосыңыз.

6.4.9             RD1 (1-қабылданатын деректер) жағдайын тексеріңіз және 6.1- кестесіне жазыңыз.

 

6.1 - кесте Қабылданатын деректер

Берілетін деректер	Қабылданатын деректер
Белгі
Бос орын

 

6.4.10        Деректер тестеріндегі деректер таңдау ажыратып-қосқышын SPACE (Бос орын) жағдайына  қосыңыз.

6.4.11         6.4.8 қадамын қайталаңыз.

6.4.12        Деректер тестерінің қатені есептемгеніне  көз жеткізіңіз.

6.4.13        Деректер тестерінің есептегішін басыңыз (RESET бастырығышын басыңыз) және деректер тестерінің қате енгізу (FORSE-ERROR) ажыратып-қосқышын жарты минут басып, қатенің бүтін санын жазыңыз. Қате саны:___________________

6.4.14         Деректер тестерінің беру жылдамдығын 1200 бит/сек-қа  қойыңыз.

6.4.15        МТС-1 блогындағы S9 ажыратып-қосқышын 1200 бит /секунд ішіндегі жағдайына қойыңыз. S8 ажыратып-қосқышын төртсымды жол жағдайына қойыңыз.

6.4.16         Деректер тестерінің деректерді таңдау ажыратып-қосқышын MARK(Белгі) жағдайына қойыңыз.

6.4.17         6.4.10 және 6.4.11 қадамдарын қайталаңыз.

6.4.18        Деректер тестерінің деректерді таңдау ажыратып-қосқышын қойңыз, ал RANDOM (кездейсоқ сигал) жағдайын секунд ішінде 0-300 бит деректер беру жылдамдығына қойыңыз.

6.4.19         S8 ажыратып-қосқыштыы екісымды  жол жағдайына қонды-рыңыз, ал S9 ажыратып-қосқышын секунд ішінде 0-300 бит (жауап) жағдайына қойыңыз.

6.4.20         Деректер тестері қандай да бір қатлерді есептемегенін қарап отырыңыз.

6.4.21         Қоректендіруді өшіріңіз және сұлбаны ажыратыңыз

 

 

6.5 Қорытындылар

 

6.5.1 Беру және қабылдау жиіліктер терминіндегі жергілікті тізбекті тексеру  режиміндегі жұмысын түсіндіріңіз.

6.5.2 Түсіндіріңіз, неге қалыпты жұмыс режимі және 0-1200 бит/ секунд ішінде, деректер беру жылдамдығымен екісымды жолдағы жергілікті тізбектің жұмыс режимі бірдей қабылдағыш деректерін көрсетеді. Әрбір осы режимдер үшін DSR сигналы не үшін керек және неге?

 

 

6.6 Бақылау сұрақтары   

 

6.6                     .1 Жергілікті тексеру режимін түсіндіріңіз.

6.6.2 Қамтамасыз ету және ремонт үшін сақиналандыру схемасын салыңыз.

6.6.3 Деректерді және цифрлық сигалдарды қалай бағалаймыз?

6.6.4 Қателер қарқындылық тестерін не үшін қолданамыз?

6.6.5 ЖМ  сигналы дегеніміз не және немен өлшенеді?

 

 

Әдебиеттер тізімі

 

 

 1. Боккер П. Передача данных. Т.1 и 2. -М.: Связь, 1980-81.-T.1 - 264 с.; T.2 - 253 с.

2. Емельянов Г.А., Шварцман В.О. Передача дискретной информации.-М.: Радио и связь, 1982. -  240 стр.

3. Шварцман В.О., Емельянов Г.А. Теория передачи дискретной информации. М.: Связь,1979. -  424 .

4.     Чернега В.С., Василенко В.А., Бондарев В.Н. Расчет и

проектирование технических средств обмена и передачи информации: Учеб.

пособие для вузов.- М.: Высшая школа, 1990. -  224 стр.

5.     Course MTS-1 Modem principles & applications.Degem System

 1984.-82с.

 

 

 

МАЗМҰНЫ

 

 

	бет.
Жалпы мағлұматтар………………………………………………………...	3
1 №1 Лабораториялық жұмыс. RS-232-С цифрлық интерфейстің электрлік сипаттамаларын зерттеу………………………………………...	3
2 №2 Лабораториялық жұмыс. RS-232-С интерфейсінің  функционалдық бағыты мен процедуралы сипаттамаларын оқу……….	9
3 №3 Лабораториялық жұмыс. МККТТ V.21(Bell 103) модемнің сипаттамаларын зерттеу……………………………………………………	18
4 №4 Лабораториялық жұмыс. МККТТ  V. 23 (Bell 202) модемінің сипаттамаларын  зерттеу…………………………………………………...	28
5 №5 Лабораториялық жұмыс. Екісымдық және төртсымдық жолдардағы модемнің жұмысын зерттеу…………………………………	36
6 №6 Лабораториялық жұмыс. Жергілікті (локальный) контурды тестілеу……………………………………………………………………..	40
Әдебиеттер тізімі…………………………………………………………..	42