Коммерциялық емес aкционерлік қоғам
АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ
Радиотехника кафедрасы

ТЕЛЕКОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕРДЕ БЕЙНЕСИГНАЛДАРДЫ ТАРАТУ ЖӘНЕ ТЕЛЕДИДАР
Есептеу - сызба жұмыстарын орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар
(6М071900 – Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығының магистранттары үшін)

Алматы 2013

Құрастырушылар: Урусова Т.А., Лановенко М.В., Накисбекова Б.Р. Телекоммуникациялық жүйелерде бейнесигналдарды тарату және теледидар: Есептеу-сызба жұмыстарын орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар (6М071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығының магистранттары үшін). - Алматы: АЭжБУ, 2012.- 20 б.

Есептеу-сызба жұмыстарын орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар 6М071900 – Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандықтарының магистранттарына арналған.

Нұсқаудың бөлімдері ұсынылған әдебиеттер,сілтемелер және шығару жолдары көрсетілген. 6М071900 – Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандықтарының магистранттарына арналған.

Кесте – 7, әдеб.көрсеткіші.- 5атау.

Пікір беруші: АЭжБУ доценті С.А. Калиева

«Алматы энергетика және байланыс университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамының 2012 ж. басылым жоспары бойынша басылады.

ã «Алматы энергетика және байланыс университеті» КЕАҚ, 2013 ж.

Кіріспе

Атаулы әдістемелік нұсқауда үш негізгі тапсырма қарастырылған. Мұнда теледидардың  таңдалған түсті ойнату кезіндегі түрлі түсті дабылдың және жарықтық дабылының амплитудасын табу және таңдалған түстерге матрица салуды үйрену болып табылады. RGB түсті үшбұрышының ішіндегі координаттарды нұсқа бойынша таңдау керек. Екінші тапсырма бойынша  100%  қанықты түсті ойнату  кезіндегі аналогты  жарықтылықты және түрлі түсті дабылдардың амплитудаларын сандық пішінге ауыстыру және оларды екілік кодалық комбинация түрінде көрсету. Үшінші тапсырма бойынша IEEE 802.11n стандартының ерекшеліктері мен базалық стансаның максималды байланыс қашықтығын есептеу қарастырылады.

1 №1 есептеу графикалық жұмыс

Есептеу графикалық жұмыстың мақсаты: таңдалған түсті ойнату кезіндегі түрлі түсті дабылдың және жарықтық дабылының амплитудасын табу және таңдалған түстерге матрица салуды үйрену болып табылады.

1.1 Есептеу графикалық жұмысына тапсырма

1.1.1 100% қанықтықтағы таңдалған түсті (тапсырманың нұсқасы бойынша-сынақ кітапшасының соңғы екі саны) ойнату кезіндегі түрлі түсті дабылдың және жарықтық дабылының амплитудасын есептеу.

1.1.2 Ey  және  E(R-Y) E(В-У) дабылдарының қалыптасуы үшін 9 кедергіде матрица салу, матрицияландыру коэффициенттерін есептеу.

Тапсырма нұсқасы сынақ кітапша номерінің соңғы екі саны бойынша таңдалады.

1.1 к е с т е  ─ Тапсырма нұсқасы

Нұсқа

Сигналдар

Түстер

01

26

51

76

ER-Y; EВ-Y

сары, көгілдір

02

27

52

77

EY ;ER-Y

қара көкшіл, алқызыл

03

28

53

78

EВ-Y;EY

көгілдір, қара көкшіл

04

29

54

79

ER-Y; EВ-Y

жасыл, сары

05

30

55

80

EY ;ER-Y

қызыл, көгілдір

06

31

56

81

EВ-Y;EY

сары, ақ

07

32

57

82

ER-Y; EВ-Y

көгілдір, қара көкшіл

08

33

58

83

EY; ER-Y

қара көкшіл, қызыл

09

34

59

84

EВ-Y;EY

көк, көгілдір

10

35

60

85

ER-Y; EВ-Y

сары, қара көкшіл

11

36

61

86

EY ;ER-Y

көгілдір, жасыл

  12

37

62

87

EВ-Y;EY

қара көкшіл, қара

13

38

63

88

ER-Y;EВ-Y

көгілдір, ақ

14

39

64

89

EY ;ER-Y

сары, көгілдір

15

40

65

90

ER-Y; EВ-Y

жасыл, қара көкшіл

16

41

66

91

EY ;ER-Y

көк, қара көкшіл

17

42

67

92

EВ-Y;EY

сары, ақ

18

43

68

93

ER-Y; EВ-Y

қара көкшіл, көгілдір

19

44

69

94

EY ;ER-Y

жасыл, көгілдір

20

45

70

95

EВ-Y;EY

ақ, сары

21

46

71

96

ER-Y; EВ-Y

көгілдір, қызыл

22

47

72

97

EY ;ER-Y

қара, қара көкшіл

23

48

73

98

EВ-Y;EY

көк, көгілдір

24

49

74

99

ER-Y;EВ-Y

сары, көк

25

50

75

100

ER-Y; EВ-Y

сары, көгілдір

1.2  RGB негізгі түстерінің координаталарын салу:

- координаталы жазықтық;

- түсті локус;

- RGB негізгі түстерінің үшбұрышын оның ішінде салу және онда берілген координаталармен нүктені белгілеу.

 

локус

1.1 сурет – RGB негізгі түстерінің үшбұрышы

 

1.2.1 суреттен RGB түсті үшбұрышының ішіндегі координаттарды нұсқа бойынша таңдау керек (сынақ кітапшасы номірінің соңғы саны)

1.2.2  Таңдалған нүкте түстілігінің реңін анықтау және шыққан түстілік реңінің қалыптасуы кезінде негізгі түстердің қандай пропорцияларда араласатының есептеу.

                    1.2 к е с т е

Нұсқа

х

у

0

0,2

0,15

1

0,3

0,4

2

0,3

0,4

3

0.4

0,3

4

0.3

0.3

5

0,5

0,35

6

0,25

0,25

7

0,4

0.3

8

0,35

0,4

9

0,55

0,3

 

1.3 Нұсқаға сәйкес теориялық сұрақтар

1.3.1  ПТВС бөлек құрамдас бөліктерінің міндеттері. Түрлі ПТВС құрамдас бөліктері қатынастарының өзгеруінің қандай салдары болады? 

1.3.2 Егер қабылдағышта дабылдың тұрақты құрамы қалпына келтірілмесе қабылдағышта ТВ-бейненің қандай бұрмаланулары пайда болады?

1.3.3 КГИ ұзақтығы өзгерген кезде ТВ-бейненің айқындығы тік бағытта қалай өзгереді?

1.3.4 Айнымалы токтың күшейткіштерінен тұратын ТВ-дабылдың беру трактісі арқылы бейненің орташа жарықтығына пропорционалды тұрақты құрамдас бөлік қандай амалмен берілетіндігін түсіндіріңіз?
1.3.5 Неге растр қалыптасуының жолды принципі кезінде ТВ-дабыл артық болып келеді?

1.3.6 PAL жүйесіндегі фазалық бұрамаланудың кампенсация принципі.

1.3.7 100 Гц өрістетілген теледидарлардың бейне сапасының артықшылығы.

1.3.8 Растр қалыптасуының жолды, жол сайын және бөлу еселігі “3” болатын принциптерінің қолданылу аймағы?

1.3.9 СГИ ұзақтығы өзгерген кезде ТВ-бейненің айқындығы көлденең бағытта қалай өзгереді?

           2 №2 есептеу графикалық жұмыс. Сандық теледидар

 

Есептеу графикалық жұмыстың мақсаты: 100%  қанықты түсті ойнату кезіндегі аналогты жарықтылықты және түрлі түсті дабылдардың амплитудаларын сандық пішінге ауыстыру және оларды екілік кодалық комбинация түрінде көрсету.

2.1 Есептеу графикалық жұмысына тапсырма

2.1.1 Берілген  (нұсқа бойынша) 100% қанықты түсті ойнату кезіндегі аналогты жарықтылықты және түрлі түсті дабылдардың амплитудаларын сандық пішінге ауыстыру және оларды екілік кодалық комбинация түрінде көрсету. (601 ұсынысымен сәйкес).

2.1.2 Есептелген амплитудаларды белгілей отырып, «градационный клин» тестік бейне үшін жолды периодта уақыт бойынша осы дабылдардың графиктерін тұрғызу.         

Тапсырма нұсқасы сынақ кітапша номірінің соңғы екі саны бойынша таңдалады.

2.1 к е с т е – Тапсырма нұсқасы

Варианты

сигналы

цвета

01

26

51

76

ER-Y; EВ-Y

сары, көгілдір

02

27

52

77

EY ;ER-Y

қаракөкшіл, сары

03

28

53

78

EВ-Y;EY

көгілдір, қаракөкшіл

04

29

54

79

ER-Y; EВ-Y

жасыл, сары

05

30

55

80

EY ;ER-Y

қызыл, көгілдір

06

31

56

81

EВ-Y;EY

сары, ақ

07

32

57

82

ER-Y; EВ-Y

көгілдір, қара қошқыл

08

33

58

83

EY; ER-Y

қара қошқыл, қызыл

09

34

59

84

EВ-Y;EY

көк, көгілдір

10

35

60

85

ER-Y; EВ-Y

сары, қаракөкшіл

11

36

61

86

EY ;ER-Y

көгілдір, жасыл

  12

37

62

87

EВ-Y;EY

қаракөкшіл, қара

13

38

63

88

ER-Y;EВ-Y

көгілдір, ақ

14

39

64

89

EY ;ER-Y

сары, көгілдір

15

40

65

90

ER-Y; EВ-Y

жасыл, қаракөкшіл

16

41

66

91

EY ;ER-Y

көк, қаракөкшіл

17

42

67

92

EВ-Y;EY

сары, ақ

18

43

68

93

ER-Y; EВ-Y

қаракөкшіл, көгілдір

19

44

69

94

EY ;ER-Y

жасыл, көгілдір

20

45

70

95

EВ-Y;EY

ақ, сары

21

46

71

96

ER-Y; EВ-Y

көгілдір, қызыл

22

47

72

97

EY ;ER-Y

қара, қаракөкшіл

23

48

73

98

EВ-Y;EY

көк, көгілдір

24

49

74

99

ER-Y;EВ-Y

сары, көк

25

50

75

100

ER-Y; EВ-Y

сары, көгілдір

 

601 ұсынысы:

Кванттау дәрежесі  п = 8, бұл  кванттау деңгейі  Nкв =  28 = 256   қараның деңгейі Ey - кванттаудың 16 -дәрежесі, ақтың деңгейі - кванттаудың 235-дәрежесі.


          16 астынан, 20 үстінен кванттау деңгейлері резервтік аймақтар ашықтықтың аналогтық сигналының мәндері 0-ші мен 255-ші кванттау деңгейлерінің номиналдық диапазон шегінен шығып кеткен жағдайда – синхронизация сигналдары пайда болады.

           Ашықтық сигналының АЦТ

Y=219Е’у+16.

Мұндағы Е'у — 0... 1В мәндері арасында ауысып отыратын ашықтықтың аналогтық сигналы, Y—16 дан 235 дейін мәндері арасында ауысып отыратын ашықтықтың цифрлық сигналы.

Түс айырымалық (цветоразностные) сигналдардың резервтік аймағында үсті мен астында 16 кванттау деңгейі бар.

АЦТ-ға компрессияланған түс айырмалық сигналдар келіп түседі, олар мынадан тұрады:

Есr= 0,713E’R-Y,

Есв = 0,564E’ В-Y,

Есr  мен Есв (- 0,5 ... 0,5) В аралығында ауысып отырады.

Түс айырмалық сигналдардың АЦТ:

CR= 224E'CR+128=159,712 Е’R-y +128 = 160 Е’R-y +128

Св = 224Е'СВ+128 = 126,336 Е'В-Y +128= 126Е'В-Y +128

128-ші кванттау деңгейі түс айырымалық сигналдардың нольдік мәніне сәйкес келеді.

Теориялық сұрақ (сынақ кітапшасының соңғы саны бойынша).

1. МРЕG-4 негізіне салынған бейнені сығу принципі.

2. Масштабталатындық деген не?

3. Психоакустикалық үлгінің  қолданылуы.

4. МРЕG-1  мен  МРЕG-2-ге қолданылатын гибридті кодтау деген «термин» нені білдіреді?

5. ЦТВ-да кванттаудың ауыспалы қадамын қолданудың себебін түсіндіру. Бұл қалай iске асырылған?

6. Скремблирлеу деген не және не үшін қолданылады?

7. ОFDM-ның мәні неде?

8. ОFDM-да қорғаушы интервалдардың тағайындауы.

9. Көп позициялық квадратуралық манипуляция.

10. МРЕG-2-нің деңгейлері мен профильдері.

3 №3 есептеу графикалық жұмыс. IEEE 802.16 стандартының белгіленген абоненттік радиорұқсат блоктары мен базалық станцияның антеннасының арасындағы байланыс қашықтығын есептеу (WSS)

Есептеу графикалық жұмыстың мақсаты: IEEЕ 802.11n стандартының ерекшеліктері мен базалық станцияның максималды байланыс қашықтығын есептеуді үйрену керек.

3.1 Есептеу графикалық жұмысына тапсырма

3.1.1 Базалық станцияның максималды байланыс қашықтығын есептеу.

3.2 Теориялық дайындық

802.16 стандартының көптеген тексерулері (ревизий) бар:

- IEEE 802.16 стандарты

Қолданылатын байланыс диапазоны 10-66 ГГц, сигналдың көп сәулелік таратылуын алып тастауға мүмкiндiк беретін таратқыш пен қабылдағыш бір-бірін тікелей түзу бойында көре алатындығы керек. Байланыс арналарының ені - 20, 25 немесе 28  МГц. Бұл 135 Мбит/с-қа дейінгі тарату жылдамдығын қамтамасыз етеді.

- IEEE 802.16а стандарты, OFDM (Orthogonal Frequency Division Multiplexing –  ортогональді жиілікті бөлу мультиплексирлеу әдісі)  қолданғандықтан, «тікелей көрушілік» шартын қолданбайды. Тарату жылдамдығы 70  Мбит/с дейін. 

- IEEE 802.16d стандартының кеңірек таралған атауы бар – WiMAX (Worldwide Interoperability for Microwave Access)  сонымен қатар тікелей көрушіліктің  бар/жоқ кезінде бекітілген қол жетуді қамтамасыз ете отырып, ортогональді жиілікті бөлу мультиплексирлеуді қолданады (OFDM). Абоненттік құрылғылар – ғимараттың ішінде және сыртында орнатуға арналған стационарлы  модемдер және ноутбуктерге арналған PCMCIA-карталар. Пайдаланылатын жиіліктер диапазоны 3,5 және 5 ГГц. 

- IEEE 802.16e стандарты ( ұялы  WiMAX) 2-ден 6 ГГц-ке дейін диапазонды пайдаланады және 15 Мбит/с  дейін жылдамдықты қамтамасыз етеді. Ауқымды OFDM қолданылады – қол жету, байланыс тікелей көрушіліктің бар/жоқ кезінде қамтамасыз етіледі.

         

Есептеуге арналған негізгі мәліметтер нұсқа бойынша (сынақ кітапшасының соңғы екі саны) алынады, 3.1 кестеде келтірілген.

3.1 к е с т е – Есептеуге арналған негізгі мәліметтер 

Параметрлер

Нұсқа нөмірі

Рн[Вт]

Bф [дБ]

h2[м]

D(BSU)[дБ]

h1[м]

Сектор жолағы

[Мбит/cек]

БС БД ені

01

26

51

76

15

7

5

20

90

15

30

02

27

52

77

16

8

6

20,5

95

12

60

03

28

53

78

17

9

7

21

100

20

90

04

29

54

79

18

10

8

21,5

105

13

120

05

30

55

80

19

11

9

22

110

15

30

06

31

56

81

20

12

10

22.5

115

12

60

07

32

57

82

21

13

11

23

120

15

90

08

33

58

83

22

14

12

23.5

125

20

120

09

34

59

84

15

15

13

24

130

15

30

10

35

60

85

16

7

14

24.5

135

18

60

11

36

61

86

17

8

15

25

140

20

90

12

37

62

87

18

9

5

20

145

15

120

13

38

63

88

19

10

6

20,5

150

15

30

14

39

64

89

20

11

7

21

90

20

60

15

40

65

90

21

12

8

21,5

95

20

90

16

41

66

91

22

13

9

22

100

13

120

17

42

67

92

15

14

10

22.5

105

15

30

18

43

68

93

16

15

11

23

110

20

60

19

44

69

94

17

7

12

23.5

115

25

90

20

45

70

95

18

8

13

24

120

14

120

21

46

71

96

19

9

14

24.5

125

15

30

22

47

72

97

20

10

15

25

130

20

60

23

48

73

98

21

11

5

20

135

18

90

24

49

74

99

22

12

6

20,5

140

13

120

25

50

75

100

15

13

7

21

145

15

30

WiMAX базалық станциясының параметрлері:

-                таратқыштың қуаты –  Рн, Вт;

-                БС антеннасының бағытталу диаграммасының ені, град;

-                БС антеннасының күшейту коэффициенті – D(BSU), дБ;

-                БС антеннасының биіктігі – h1, м

-                қабылдағыштың кірісіндегі минимальді  деңгейінің шегі – 75 дБм;

-                сүзгіштердегі және антенналық бөлгіштердегі өшулік – 10 дБ;

Бекітілген абоненттік қол жетудің блогы (SU):

-                бағытталу диаграммасы –  qЕ =11˚;

-                антеннаның күшейту коэффициенті – 20 дБ;

-                қабылдағыш антеннаның биіктігі – h2, м;

-                белгіленген  қабылдаудың  сапалылығы қамтамасыз етілетін өріс кернеулігі – 75 дБ.

Байланыс алыстығы сонымен қатар БС және абоненттік қол жету нүктесінің арасындағы бөгеліс биіктігіне тәуелді және жергілікті бет-бедерді есептегенде ескерілуі   тиіс - ВРЕЛ. 

Бөгеліс биіктігі сондай-ақ нұсқа бойынша таңдалынады:

- тақ секторларда – сынақ кітапшасының екі максималды сандарының көбейтіндісі ретінде, БС-дан  алыстық  - осы сандардың қосындысы;

- жұп секторларда – керісінше.  Максималды сандардың қосындысы – бөгеліс биіктігі, ал БС-дан  алыстық  - осы сандардың көбейтіндісі. Шамалар метрде көрсетіледі.

Тапсырманың барлық нұсқаларына екі көршілес секторды есептеу.  Радиотолқындардың таралу қисықтарын қолдана отырып, БС таралу аймағын есептеу.

Қисықтар 1 кВт қуатты таратқышқа құрылған, r қашықтықта  тік сызықтың тарату антеннасының қисық биіктігімен үйлесімді  қиылысқан өріс кернеулігін  E тудырады. Таратқыштардың нақты сипаттамалары қисықтарға қабылданғандарға қарағанда өзгеше, сондықтан  түзету коэффициенттерін есептеу қажет болады.

3.1 сурет – Қалалық аймақта радиотолқындардың таралу қисықтары

 Қабылдау нүктесіндегі өріс кернеулігін есептеуге  арналған формула:

,                      (3.1)

мұндағы Ес – тағайындалған  дабыл сапалылығын алу үшін қажет  өріс кернеулігі. Ес = 75 дБ;

Вр.н – түзету, қисықтарға қабылданған таратқыштың номинальді қуатынан 1 кВт қуатының айырмашылығын ескеретін, дБ;  

Вф – сүзгілердегі (резонаторлық және көпірлік) және антенналық бөлгіштердегі өшулер, дБ;

Вh2 – қабылдағыш антеннаның биіктігін есепке алатын өзгерту, дБ;

         Врел – Жер бедерін есепке алатын өзгерту, дБ;

(α ∙ l) – қабылдағыш және таратушы антенна фидеріндегі өшуліктер, α∙l =5дБ;

         DBSU – БС BSU антеннаның күшейту коэффициенті, дБ;

         DSU – SU абоненттік құрылғының  күшейту коэффициенті. DSU=20дБ;

         Вθ – ширектолқынды штырьмен салыстырғанда бөгеуліктерге тұрақтығының көрсеткіші, дБ.

            Вр.н түзетуін мына формуламен есептейміз:

        дБ.                                                                (3.2)

Бұл жерде РН – таратқыштың номиналдық қуаты,  Вт.

          Вh2, түзетуін анықтаймыз, қабылдағыш антеннаның биіктігін есепке алатын түзету, егер ол 1,5 м болмаса:

       дБ,                                                              (3.3)

мұндағы  h2 – қабылдағыш антеннаның биіктігі,  м.

Ұзындығы 50 м -ден асатын болса, фидердың қосымша өшулері есептелінбейді, себебі абоненттік терминалдар, қабылдағыш пен таратқыштар бір корпуста орналасады.

БС антенналарының әртүрлі биіктіктеріндегі байланыстың алшақтығының өрістің кернеулігінен тәуелділік графигі  орташа көрсеткіштері бар ортаға істелінген  (БС дан 10 – 15 км  радиусында биіктіктердің ауытқулары 50 м ден аспайды).

Жергілікті жердің тербеліс деңгейін Δh анықтау үшін оның бедеріне жанама қисық тұрғызылады. (3.2 a суретті қараңыз) Егер Δh=50 м ерекшеленсе, онда 1.2 (а, в) суреттеріне қарап, r<100 км үшін өзгертулер енгізу керек.        

БС-ның секторлы антеннасы бар. Әр сектордың бағыт диаграммасы 30/60/90/120º көру аумағы таңдалады (нұсқа бойынша).

Әр сектордың байланыс қашықтығы жердің бедеріне, ғимараттың биіктігіне, сигнал тарату жолындағы әртүрлі бөгеуілдердің болуына тәуелді.

1

3.2 сурет –  Жер бедерін есепке алғандағы өзгертулер

Ғимараттың биіктігі мен жер бедерін есепке алғандағы  әр сектордағы Врел  өзгертулерді анықтау.

Ширектолқынды штирьмен салыстырғандағы бөгеуілдердің төменгі қабылдау  ΔВθ өзгертуін есептеу.

DВq= 10 lg(qE /360), дБ,

мұндағы θЕ – қабылдау антеннасының бағыт диаграммасының бұрышы. θЕ=11º.

Мәндерді 1.1 формуласына қойып, таратқыш базалық станциясымен абоненттік қабылдау пунктіндегі әр сектор үшін, өріс кернеулігін анықтау.

3.3 График арқылы таратқыш сигналының максималды қашықтығын анықтау

3.3.1     Базалық станцияның максималды абоненттер санын анықтау. Базалық станция антеннасының бағыт диаграммасының енін, кестеде  көрсетілген секторлар саны мен өткізгіш қабілетін, Wi-MAX желісіндегі әр абонетке  ғаламторға шығу үшін 8,192 Мбит/с жылдамдық пен телефон номірін (24 Кбит/с) тағайындауды есепке ала отырып, базалық станцияның өткізу қабілетін анықтау.

3.3.2 IEEE 802.11n (Wi-Fi) стандартты технологиясының максималды байланыс қашықтығын есептеу.

Теориялық дайындық.  IEEE 802.11n стандартының ерекшеліктері.

802.11n стандартының құрылғылары 2,4 немесе 5 ГГц диапазондарының бірінде жұмыс істей алады. Бұл оларға радиожиілікті бөгеуіл көздерінен құтылуға ықпал етіп, қолдану икемділігін арттырады.

          802.11n стандарты жиіліктер ауқымының ені 20 МГц болатын стандартты арнаның және өткізу қабілеттілігі жоғары, кеңжолақты, ені 40 МГц болатын арнаның да қолданылуын қарастырады. Оның 2.0 нұсқасының жобасы 40 мегагерцті арналарды 5 ГГц диапазонында қолдануды ұсынады, алайда осы типтес көптеген құрылғылардың қоланушылары оларға тіпті 2,4 ГГц диапазонында қолмен өтуге мүмкіншілік алады.

          802.11n стандартының MIMO (MultipleInput, MultipleOutput — көп кіріс, көп шығыс) деп аталатын өзекті құраушысы бірнеше ақпараттық ағындарды бір арнамен бір мезгілде жіберуді, сонымен бірге ақпараттың әрбір битін тиісті алушыға бөгеуілдер мен жоғалулар ықтималдығының аз болуын қамтамасыз ететін көпсәулелі шағылысудың болуын көздейтін кеңістіктік мультиплексирлеудің қолданылуын қарастырады. Бір мезгілде мәліметтерді жіберу мен қабылдау мүмкіншілігі 802.11n құрылғыларының өткізу қабілеттілігін арттырады.

Көптеген жағдайларда ақпаратты жіберу мен қабылдау тізбегінің 3 × 3 немесе 2 × 3 антенналық пішіндері стандартты деп есептеледі. Алайда, уақыт өте келе 802.11n стандартындағы құрылғылар басқа да нұсқаларды қолданатын болады. Қарапайым арзан үлгілердің сұлбасы жіберетін бір және қабылдайтын екі тізбектен тұрады (статистика бойынша, абоненттердің қабылдайтын мәліметтері жіберетін мәліметтерге қарағанда, анағұрлым үлкен). Егер пайдаланушылар мәліметтерді жіберуге жоғары жылдамдықты қажет ететін болса, антенналары 4 × 4 пішінді күрделі үлгілерді иелене алады.

Келешекте үлгілердің өткізу қабілеттілігі 100 Мбит/с-тан асатынын ескеретін болсақ, сымсыз желілерді құрушыларға қатынау нүктесіне GigabitEthernet сымды байланысын жеткізудің қамын жасау керек. Әзірше, әрине, мұндай өткізу жолағы шектен шыққандай көрінуі мүмкін, алайда кейіннен сымсыз байланыстарға жүктеме артқан кезде қазіргі Ethernet-арналар желілік трафик жолы үшін жеткіліксіз болуы мүмкін.

Сымды байланысқа қосылған сымсыз байланыстың қатынау нүктесінің өткізу қабілеттілігі 100 Мбит/с-тан артық болған жағдайда GigabitEthernet инфрақұрылымы қолданылса, сымсыз контроллерге трафик жолында жеткіліксіз болып қалу мүмкіндігі төніп тұр. Дешифраторы бар коммутаторлар және басқа аралық құрылғылар бұрынғысынша, осыншама қатынау нүктелерінің дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз етуге қабілетсіз болуы мүмкін. Сондықтан 802.11n инфрақұрылымын жаюға дайындала отырып, міндетті түрде сымсыз контроллердің мүмкіншіліктерін оны өндірушіден біліп алу қажет.

802.11n стандартын құрастырушылар оның базасының құраушылары 2,4 ГГц диапазонындағы 802.11b  және 802.11g стандарттарымен және          5 ГГц диапазонындағы 802.11a стандартымен сәйкес келуін қадағалады. Ұзақ уақыт бойы 802.11n-нің жаңа желілерінде бұрынғы сымсыз байланыс клиенттері жұмыс жасайтын болады, сондықтан оларға қызмет көрсетілуін администратор сымсыз ЖЕЖ-ді (жергілікті есептеу желісі) құрастыру кезінде қарастыруы қажет.

Көп жағдайда сымсыз ЖЕЖ-дің зонасы сфералық пішінде болады (егер радиотолқынның таралуына ешқандай кедергі болмаса), алайда оны алдын ала болжауға 802.11n стандартында MIMO технологиясын және кеңістіктік мультиплексирлеуді қолдану қиындық туғызады (мұндай жағдайда оның пішіні қоршаған ортаның жағдайларына тәуелді болады). Нәтижесінде, желіні жобалауда қолданылатын кәдімгі бақылап өлшеуіш құрал тиімсіз немесе мүлдем жарамсыз болуы мүмкін.

          802.11n спецификациясы 2009 ж. қараша айында бекітілді.

3.3.2.1  2,4 – 2,5ГГц  жиілікте жұмыс істейтін 802.11 – 802.11n  стандартының ең жаңа құрылғысын таңдау және алдыңғы тарауда есептелген WiMAX желілерінде осы құрылғының көмегімен қамтамасыз етілетін ашық жердегі максимал байланыс алыстығын салыстыру.

3.3.2.2. IEEE 802.11n стандартының технологиясы бойынша ақпарат таратудың максималды жылдамдығы – 480 Мбит/с, бірақ шын мәнінде бұл сан нақты көрсеткіштен көбірек екендігін ескере отырып,  Wi-Fi желісінің абоненттер санын есептеу.

Нұсқа таңдау үшін (сынақ кітапшасының соңғы екі саны бойынша) 4.1 кестеде IEEE 802.11n стандартының технологиясы бойынша Wi-Fi  желісінде ақпарат таратудың нақты жылдамдығы көрсетілген. Әр абонентке жылдамдығы 1024 Мбит/сек –тан кем емес Интернет байланыс арнасы беріледі (нұсқа бойынша).

3.2 к е с т е – IEEE 802.11N стандартының технологиясы бойынша Wi-Fi желісінде ақпарат таратудың нақты жылдамдығы

Параметрлер

Нұсқа нөмірі

Wi-Fi желісіндегі ақпарат тарату жылдамдығы [Мбит/сек]

Абонентке берілетін жылдамдық

[Кбит/сек]

01

26

51

76

80

1024

02

27

52

77

100

2048

03

28

53

78

120

4096

04

29

54

79

140

8192

05

30

55

80

160

1024

06

31

56

81

180

2048

07

32

57

82

200

4096

08

33

58

83

220

8192

09

34

59

84

240

1024

10

35

60

85

260

2048

11

36

61

86

280

4096

12

37

62

87

300

8192

13

38

63

88

320

1024

14

39

64

89

340

2048

15

40

65

90

360

4096

16

41

66

91

380

8192

17

42

67

92

400

1024

18

43

68

93

80

2048

19

44

69

94

100

4096

20

45

70

95

120

8192

21

46

71

96

140

1024

22

47

72

97

160

2048

23

48

73

98

180

4096

24

49

74

99

200

8192

25

50

75

00

220

1024

802.16 және 802.11n стандарттарының технологияларына салыстырмалы талдау жасау.

Әдебиеттер тізімі

1. Телевидение /Под ред.В.Е.Джакония.-М.:Радио и связь, 2004.

2. Современные телеклммуникации./ Под редак С.А.Довогого, -М.:Эко –Трэнз, 2003.

3. Смирнов А.В. Основы цифрового телевидения:Учебное пособие.-М.: «горячая линия – Телеком», 2001.-224 с.

4. Айтмагамбетов А.З.,Сабдыкеева Г.Г. Цифровое теле радиовещание: Учебное пособие.-АИЭИС, 2003.

5. Основы радиосвязи и телевидения Мамаев Г.В.- М.: «Горячая линия-Телеком», 2007.

Мазмұны

Кіріспе                                                                                                          3

1 Есептеу графикалық жұмыс                                                                       4                                                  

1.1 Есептеу графикалық жұмысына тапсырма                                               4

2        Есептеу графикалық жұмыс                                                                       8

2.1     Есептеу графикалық жұмысына тапсырма                                               8

3        Есептеу графикалық жұмыс                                                                     11

3.1     Есептеу графикалық жұмысына тапсырма                                             11

Әдебиеттер тізімі                                                                                                 19

Жинақтық жоспар 2013ж., реті.134

Урусова Т.А
Лановенко М.В
Накисбекова Б.Р.

ТЕЛЕКОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕРДЕ БЕЙНЕСИГНАЛДАРДЫ ТАРАТУ ЖӘНЕ ТЕЛЕДИДАР
Есептеу -сызба жұмыстарын орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар
(6М071900 – Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығының магистранттары үшін)

Редактор Советова З.С.
Стандарттау бойынша маман  Н.Қ.Молдабекова           

________ басуға қол қойылды
Пішіні 60х84 1/16
Таралымы__ 50__дана
Баспаханалық қағаз №1     
Көлемі _1,3_оқу.бас.ә.
Тапсырыс__ Бағасы 130 тг.

«Алматы энегетика және байланыс университеті»
коммерциялық емес акционерлік қоғамының
көшірмелі –көбейткіш бюросы
050013, Алматы, Байтұрсынұлы көшесі, 126