АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА және БАЙЛАНЫС ИНСТИТУТЫ

 Өнеркәсіптік  жылуэнергетика кафедрасы

 

 

ИНЖЕНЕРЛІК ЭКОЛОГИЯ 

050717 – Жылу энергетика мамандығы бойынша барлық оқу түрінің студенттері үшін есептік-сызба жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар  

 

 

 Алматы  2009   

ҚҰРАСТЫРҒАНДАР: Б.М.Султанбаева, А.А.Туманова, Қ. С. Идрисова. Инженерлік экология. 050717 – Жылу энергетикасы мамандығы бойынша барлық оқу түрінің студенттері үшін есептік-сызба жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар. – Алматы: АЭжБИ, 2009 – 32б.

 

Әдістемелік нұсқаулар 050717 – Жылу энергетикасы мамандығының студенттеріне арналған. Мұнда «Инженерлік экология» пәнінің есептік-сызба жұмыстардың тапсырмалары, оларды орындау бойынша рекомендациялар, ұсынылатын әдебиеттер тізімі  берілген.

 

Кіріспе 

Қоршаған ортаны қорғау бүгінгі күннің басты мәселелерінің бірі болып табылады. Қоршаған ортаға адамның әсерінің себептерінде, бұл әсердің жағымсыз көріністерінен қорғау әдістерін де ұғыну үшін адамзат көптеген ғылымдар мен ғылыми  бағыттарды  тудырды. Оларға инженерлік экология да жатады. Бұл қолданбалы пән дамып жатқан өнеркәсіптік өндірістің жағдайларында қоршаған ортаның сапасының сақталуына бағытталған ғылыми дойектемеленген инженерлік-техникалық шаралардың жүйесі болып табылады.

Пәнді оқу арқылы студенттердің келесі ұғымдар туралы түсініктері болуы қажет:

-      қоршаған ортаға адам әрекеті әсерінің күйі мен мәселелері туралы;

-      энергетиканың қоршаған ортамен әрекеттесу мәселесін шешуде жүйелік-құрылымдық анализдің этаптары мен амалдары туралы;

-      Қазақстан Республикасының экологиялық саясатының заң шығарушы базасы туралы;

-      мемлекет пен региондағы экологиялық жағдай туралы;

-      су мен отынды тиімді пайдалану тәсілдері туралы.

Пәнді оқу арқылы студенттердің алатын білік дағдысы::

-      қоршаған ортаның өндірістік мониторингін өткізуде өлшеу құралдарын пайдалану;

-      қорғаныс зоналардың мөлшерін анықтау;

-  жылу энергетикасы объектілері мен сумен қамтамасыздандыру жүйелерін жобалау және пайдалануда қоршаған орта сапасының нормативтерін  еске алу;

-  технологиялық процесті экологиялық жағынан тиімдірек етіп құрастыру;

  зиянды заттар түзілуін азайтудың және өнеркәсіптік өндірістердің шығарындыларын тазартудың эффективті әдістерін өңдеу.

Пәнді оқу нәтижесінде студенттер келесі білімдерге ие болуы қажет:

-      экологиялық нормалаудың негіздері;

-    атмосфераға ластайтын заттардың шығарындыларын есептеу және оларды азайту әдістері;

-      ЖЭС пен өнеркәсіптік өндірістердің ақаба суларын тазарту әдістерін;

-      экологиялық экспертизаны өткізу шарттары.

 

Есептік-сызба жұмыстарын орындауға әдістемелік нұсқаулар

 

«Инженерлік экология» пәнінің бағдарламасы бойынша студенттер  екі есептік-сызба жұмыстарын орындайды.

          Бірінші есептік-сызба жұмыс бұл курстың әртүрлі тақырыптарының теориялық сұрақтарына жауап беруді талап етеді. Әр студент студенттік билетінің нөміріндегі ең соңғы екі санмен белгіленген үш тапсырмалардан тұратын нұсқаны орындайды. Тапсырмалардың жауаптары сұрақтың мәні бойынша, толық, қисынды, айтарлықтай қысқа болу керек. Тапсырмалардың нұсқалары 1- кестеде келтірілген.

 

          1.    № 1 есептік-сызба жұмысқа тапсырма

 

          1.    Атмосфераның ластануның себептері мен зардаптары.

          2.   Ластайтын заттардың атмосферада таралуы (орнын ауыстыруы мен айналуы).

          3.  Шығарындыларды ластайтын заттардан тазарту технологиясының физика-химиялқ негіздері.

          4. Атмосфералық шығарындылардан қалқитын заттарды кетіру технологиялары мен техникасы (құрғақ және ылғал шаң ұстағыштар, электрсүзгілер).

          5.    Қоспалардан газ тәрізді заттарды кетіру технологиялары мен техникасы (адсорбциялық, каталиттік тазарту).

          6.    Өндірістік шығарындыларды тазартудың технологиялық процестерін жобалау.

7.    АЭС-дың радиоактивті ластауыш заттары және олардың табиғат пен адамға әсері.

8.    Органикалық отынды түрлендіру мен байыту процестері (газификациялау, пиролиз).

9.   Өндірістің әртүрлі салаларында ластаушы заттар шығарындыларын басу (жылуэнергетика, қара және түсті металлургия, химиялық, мұнайөңдеуші ж.т.б.).

10.  Қоршаған ортаның жылулық ластануы.

11.  Органикалық отынды жаққанда күкірт оксидтері шығарындыларын есептеу.

12.  Органикалық отынды жаққанда көміртегі оксидтері шығарындыларын есептеу.

13. Органикалық отынды жаққанда азот оксидтері шығарындыларын есептеу.

14.  Түтін мұржасының биіктігін есептеу.

15.  Электрсүзгісін есептеу.

16. Ылғал, құрама, конденсациялық әсерлі шаңсыздандыратын және тамшы ұстайтын құрылғыларын есептеу.

17.  Ионитті сүзгілерін есептеу.

18.  Атмосфераның құрылымы мен шығарындылардың сейілуін есептеу үшін турбуленттік диффузиялану модельдері. 

19. Мұнай өңдейтін зауыттарда сұйық органикалық отынды күкірттен тазарту.

20.  Қатты отынды жағудың ерешеліктері. Атмосфераға шығарындылардың құрамы. Қатты отынды жағу кезінде атмосфераға шығарындыларды азайту шаралары.

21.  Сұйық отынды жағудың ерешеліктері. Атмосфераға шығарындылардың құрамы. Сұйық отынды жағу кезінде атмосфераға шығарындыларды азайту шаралары.

22.  Газ тәрізді отынды жағудың ерешеліктері. Атмосфераға шығарындылардың құрамы. Газ тәрізді отынды жағу кезінде атмосфераға шығарындыларды азайту шаралары.

23.  Өндірістік өнеркәсіптер мен энергоқондырғылардың шығарындыларынан табиғатты қорғау шараларының техника-экономикалық дәлелдеуі.

24.  Отын мен түтін газдарында уытты заттардың мөлшері.

25. Атмосфераның жер үстіндегі қабатында ластанулардың айналу процестері.

26.   Атомдық электр стансаларының радиациялық қауіпсіздігі нормалары.

27.  ЖЭС-да жағу алдында күкіртті отындарды қайтадан өңдеу.

28.  Альтернативті көміртекті отын.

29.  Жылу энергетикасы және оның табиғи ортаға әсері.

30.  Гидроэнергетика және оның табиғи ортаға әсері.

31.  Ядролы энергетика  және оның табиғи ортаға әсері.

32.  Альтернативті табиғатты қорғау энергетикасы.

33.  Қазан ошақтарында азот оксидтерінің түзілуін басу әдістері. 

34.  Атомдық электр стансаларының желдеткіш қондырғылары.

35.  Желдеткіш ауаны газ тәрізді радиоактивті қалдықтардан тазарту.

36.  Атомдық электр стансаларында желдеткіш ауаны тазарту.

37.  Электр стансалары шығарындыларының атмосферада таралуы.

38.  Жылулық электр стансаларында түтін мұржаларының санын таңдау және қосылатын шекті құаттары.

39.  ЖЭС және өндірістіік қазандықтардың ақаба суларын тазарту.

40. Өнеркәсіптің әртүрлі салаларында ақаба суларын тазарту (жылу энергетикасы, қара және түсті металлургия, химиялық, мұнай өңдеуші, тамақ ж.т.б.).

41.  АЭС ақаба сулары және оларды тазарту әдістері.

42.  Аз ағынды және ағынсыз технологиялар.

43.  Ақаба суларды химиялық тазартулардан залалсыздандыру сүлбесіндегі негізгі ехнологиялық процестер.

44.  Ақаба суларды тазартудың мембраналық әдістері.

45.  Активті  лайы бар науаларды тазарту жүйесі.

46. Ақаба суларды мұнай өнімдерінен тазартудың толық комплексті сүлбесі.

47.  Ақаба сулардың мөлшерін азайтудың жолдары.

48. ЖЭС-да қосылатын суды дайындаудың кейбір әдістерінің техника-экономикалық салыстырылуы.

49.  ЖЭС ақаба суларын тазартуда химиялық бақылауды  ұйымдастыру.

50. Өндірістіік өнеркәсіптер мен ЖЭС-дың ақаба суларын талдаудың болашақты әдістері.

51.  Қуаты 1000 МВт мазутта істейтін ЖЭС-тың SO2 газын бейтараптауға Са(ОН)2-нің жылдық қажеттілігін есептеңіз.  

52.  Газ шығарындыларында күкірт диоксиді, көміртектер, фенол және сынап булары табылды. Газды зиянды компоненттерден тазарту әдістерін ұсыныңыз.

53. Метанолдың бастапқы қоры 50 кг. ПӘКі=60,6% метанолдық отын элементінде істейтін қуаты 40 кВт электромобиль жүре алатын уақытты есептеңіз.

54. Жылдамдығы 70 км/сағ метанда істейтін  куаты 80 кВт транспорт көлігінің 140 км жолында ПӘКі=20% автомобильді ПӘКі=40% отын элементті электромобильге ауыстырғанда СО2 шығарындысы қанша литрге азаяды (қ.ж.)?  

55. а) заттардың қалыпты күйлерінде; б) реакция өнімдерінің салыстырмалы парциалды қысымдары 1-ге тең болғанда, ал бастапқы заттардың салыстырмалы парциалды қысымдары 2-ге тең болғанда автомобильдің бейтараптауышында СО мен Н2О-ның арасында 350К-де уытты емес заттардың түзілуімен реакцияның өздігінен жүруі мүмкін бе? Реакция өнімдерінің артуына қандай факторлар әсер етеді?

56.  С8Н18 октанды сутегіге ауыстырғанда автомобиль шығарындыларында реакция өнімдерінің құрамы қалай өзгереді? Автомобильдің бейтараптауышында барлық заттардың қалыты күйлерінде 400 К-де уытты емес өнімдердің түзілуімен жүретін сутегі мен NO азот оксидінің арасында реакцияның өздігінен жүруі мүмкін бе?

57.  Тас көмірінің құрамында:  85 % - көміртегі, 7% -сутек, 3% -күкірт және 5% -су бар. а) оттегінің жетіспеушілігінде (көміртегі СО-ға дейін жанады); б) компоненттері толық жанғанда жану өнімдерінде қандай уытты компоненттер және қандай көлемдік қатынастарда болады?

58.  Қуаты 100 мВт жылулық электр стансасы ай сайын 4388т SO2, 1800т NO2 және 6,7т СО лақтырады. Бұл шығарындылардан қандай өнімдерді алуға болады? Бұл өнімдерді алудың химиялық реакцияларының теңдеулерін жазыңыз. Теориялық жағынан осы шығарындылардан ай сайын алуға болатын өнімдердің массаларын есептеңіз.

59. Автомобильдердің пайдаланылған газдардың шығуында әртүрлі компоненттер бар, оның ішінде NO, NO2, CO, H2O, CH4. Осы компоненттер мен реакция өнімдерінің уытты емес өнімдердің түзілуімен жүретін әрекеттесу реакцияларының теңдеулерін келтіріңіз. Бұл реакциялардың өтуі заттардың қалыпты күйлерінде және 298 К-де мүмкін бе? Бұл реакциялар мүмкін болатын температуралардың аймақтарын анықтаңыз.

60. Ақаба суында кадмийдің концентрациясы 10 ммоль/л құрайды (ШРК - 10-2 мг/л). Канализацияға жіберу үшін бұл суды қанша есе сұйылту қажет?

61. ОН-аниондағаннан кейін ОН-- иондарының концентрациясы 34 мг/л-ге артты. Ақаба суында цианид-иондар концентрациясының азаюын есептеңіз.

62. Ақаба суларында цианид-иондарының концентрациясы (СN-) 26 мг/л құрайды. Тәуілігіне массасы 1000 т ақаба суы тасталса (тығыздығы 1,02 г/см3), цианид-ионының тотығуына кететін натрий гипохлоритінің теориялық сағаттық шығынын есептеңіз.

63. Ақаба суының құрамында коллоидты бөлшектер, хром оксидтері, Сd2+, Pb2+, CN-- иондары мен фенол бар. Бұл суды тазартудың әдістерін ұсыныңыз.

64. Құрамында 0,03 г/л Рb2+-иондары бар 1000 л ақаба суларынан қорғасынды электр тұндыру үшін электр тоғының қандай мөлшері қажет, егер тоқ бойынша шығым 70% құраса?

65. Na-катиондаудан кейін натрий иондарының концентрациясы 46 мг/л-ге  артты. Ақаба суларында кадмий иондары концентрациясының азаюын есептеңіз.

66.  Фенолдың ШРК 0,001 мг/л тең. 0,001 моль/л фенолы бар ақаба суын суатқа тастау үшін қанша есе сұйылту қажет?

67.  Ақаба судың 10 м3-де концентрациясы 0,032г/л гидразин N2H4 бар. Гидразинді толық тотықтыру үшін (гидразиннің тотығуына оттегіні толық пайдалану шартында) ақаба суы арқылы үрленетін ауаның қандай көлемі қажет (қ.ж.)?  

68.  Ақаба суларында цианид-иондарының концентрациясы (СN-) 26 г/л құрайды. Сағатына 45 т ақаба суы тасталса (тығыздығы 1,02 г/см3), цианид-иондарының тотығуына кететін натрий гипохлоритінің теориялық сағаттық шығынын есептеңіз.

69. Қорғасын иондарымен қаныққан ақаба суына SO-иондарының активтілігі 0,03 моль/л болатын натрий сульфатын қосқанда бұл суда қорғасын иондарының активтілігі нешеге тең болады?

70.  0,001 моль/л КСN  бар ақаба суын суатқа тастау үшін қанша есе сұйылту қажет?

71.  Зиянды иондарды Na-катиондау әдісімен кетіргенде 0,001 г/л Ве2+-иондары бар ақаба судың 1000 л-не Na+-иондарының қандай мөлшері өтеді?

72. Ақаба суының 1000л-де концентрациясы 0,094 г/л фенол мен концентрациясы 0,032 г/л СН3ОН бар. Бұл қоспаларды толық тотықтыру үшін сутегі пероксидінің қандай массасы қажет?

73. Қорғасын сульфатымен қаныққан ақаба суына 10-2 моль/л SO-иондарын қосса, Pb2+-ионының концентрациясы ШРК мәніне дейін төмендейді ме? Есептеу кезінде иондардың активтіліктерін концентрацияларына теңестіріп алыңыз. Қорғасынның концентрациясы ШРК мәніне дейін төмендеу үшін сульфат-иондарының минималды активтілігі қандай болуы қажет?

74.  Көлемі 1000 л ақаба суында концентрациясын 0,01 мг/л-ден ШРК-ға дейін (0,001 мг/л) төмендету үшін фенолдың электрохимиялық тотығуына қажетті электр тоғының мөлшерін табыңыз (тоқ бойынша шығым 100%).

75. Na-катиондағаннан кейін ақаба суларында натрий иондарының концентрациясы 69 мг/л-ге артты. Сынап иондары концентрациясының азаюын есептеңіз.

76.  Ақаба судың 1000л-де концентрациясы 0,0439 мг/л Li+-иондары бар. Li+-ионы бойынша ШРК мәні жетілдірілсе,  Na-катиондаудың нәтижесінде натрий иондарының қандай мөлшері суға ауысады?

77. Мыс гидроксидімен қаныққан ақаба суға 10-5 моль/л гидроксид-иондарын қосқанда мыс иондарының концентрациясы ШРК-ға дейін төмендейді ме? Есептеу кезінде иондардың активтіліктерін концентрацияларына теңестіріп алыңыз. Мыс иондарының концентрациясы ШРК мәніне дейін төмендеу үшін гидроксид-иондарының минималды активтілігі қандай болуы қажет?

 78. ОНаниондау кезінде ақаба судың 1000 л-не 17г ОНиондары өтті. NO-иондары мөлшерінің азаюын есептеңіз.

79. Ақаба судың 1000л-де концентрациясы 0,262г/л Na2[Cd(CN)4] комплексті тұзы бар. Бұл тұзды химиялық тұзсыздандыру әдісімен кетіру мүмкіндігін қарастырыңыз. Тұздың диссоциациялануы мен иондық алмасу реакцияларының теңдеулерін жазыңыз. Тұз иондарын толық кетіргенде түзілетін судың мольдік мөлшерін табыңыз. Иониттердің регенерациялауына қажетті Н24 пен NаОН теориялық массаларын есептеңіз.

80.  Өндіріс ауаға NO, CO, SO2 және ақаба суларға - метанол, N2H4, Cd2+, CN- және сутегі пероксидін тастайды. Бұл заттарды утильдеудің қалдықсыз сүлбесін ұсыныңыз. Сәйкес реакциялардың теңдеулерін жазыңыз.

 

1.1 К е с т е  -  № 1 есептік-сызба жұмысы тапсырмаларының нұсқалары

 

Нұсқа нөмірі

Тапсырма нөмірі

Нұсқа нөмірі

Тапсырма нөмірі

01

1       21       61

51

22       52       72

02

2       22       62

52

23       53       73

03

3       23       63

53

24       54       74

04

4       24       64

54

25       55       75

05

5       25       65

55

26       56       76

06

6       26       66

56

27       57       77

07

7       27       67

57

28       58       78

08

8       28       68

58

29       59       79

09

9       29       69

59

30       60       80

10

10      30       70

60

1        31        61

11

11      31       51

61

2        32        62

12

12      32       52

62

3        33        63

13

13      33       53

63

4        34        64

14

14      34       54

64

5        35        65

15

15      35       55

65

6        36        66

16

16      36       56

66

7        37        67

17

17      37       57

67

8        38       68

18

18      38       58

68

9        39        69

19

19      39       59

69

10       40       70

20

20      40       60

70

11       41       71

21

21      41       61

71

12       42       72

22

22      42       62

72

13       43       73

23

23      43       63

73

14       44       74

24

24      44       64

74

15       45       75

25

25      45       65

75

16       46       76

26

26      46       66

76

17       47       77

27

27      47       67

77

18       48       78

28

28      48       68

78

19       49       79

29

29      49       69

79

20       50       80

30

30      50       70

80

22       52       72

31

1      31         61

81

23       53       73

32

2      32         62

82

24       54       74

33

3      33         63

83

25       55       75

34

4      34         64

84

26       56       76

35

5      35         65

85

27       57       77

36

6      36         66

86

28       58       78

37

7      37         67

87

29       59       79

38

8      38         68

88

30       60       80

39

9       39        69

89

1       42        62

40

11      41       71

90

2       43        63

41

12      42       72

91

3       44        64

42

13      43       73

92

4       45        65

43

14      44       74

93

5       46        66

44

15      45       75

94

6       47        67

45

16      46       76

95

7       48        68

46

17      47       77

96

8       49        69

47

18      48       78

97

9       50        70

48

19      49       79

98

10      51       71

49

20      50       80

99

11      52       72

50

21      51       61

00

12      53       73

  

          2.   №2 есептік-сызба жұмысы  «Атмосфераға зарарлы заттектердің шығарылуын есептеу»

 

          2.1 Есептеуді жүргізуге әдестемелік нұсқаулар

 

          ЖЭС-да түтін газдарындағы жанудың зарарлы өнімдерінің инструменталдық бақылауы жеткіліксіз енгізілуі, сонымен қатар қазандарды жобалау және реконструкциялау сатыларында уытты заттектердің шығарылуын бағалаудың қажеттілігі әртүрлі есептеу әдістемелерін кеңінен қолданудың себептері болып табылады.

 

          2.1.1 Қатты бөлшектер

 

          Түтін газдарының құрамындағы қатты бөлшектер ұшатын күл мен  ошақта толық жанбаған отынның (кокстың) қоспасы болып  табылады. Қатты бөлшектердің массалық шығарылуы Мшығ (г/с немесе т) төменде келтірілген баланс теңдеулері бойынша есептеледі:

 

                                                                               (2.1)

 

          Әкетіндіде жанар заттар мөлшерінің эксперименталдық берілгендері болмаса

 данных о содержании горючих в счетуосферуданного курса.ых горелок  ()ь рекомендуемой литературы.:                     

                                  ,                                  (2.2)

 

          мұнда табиғи отынның шғыны, г/с (т);

          – отынның жұмыстық массасына күлділігі, %;

          – қазаннан газдармен әкетілетін күлдің үлесі (әкетіндідегі отын күлінің үлесі 2.2-кестеде келтірілген берілгендерге сәйкес таңдалады);

          -  дүркін шығарындыларды ескеріп отырғанда күл ұстағыштардағы ұсталып қалатын қатты бөлшектер үлесі;

          – әкетіндідегі жанар заттарының мөлшері, %;

           – отынның механикалық толық жанбауынан жылудың жоғалтылуы, % (қатты отындар үшін «Қазандық агрегаттарының жылулық есептелуі» нормативтік құжатқа сәйкес алынады, мазутты қазандар үшін q4 = 0,02%);

           - отынның төменгі жану жылуы, МДж/кг; 32,68 – көміртектің жану жылуы, МДж/кг.

          Атмосфераға шығарылатын қатты бөлшектердің сомарлы мөлшеріне кіретін ұшқыш күлдің мөлшері г/с (т) (жанудың қатты өнімдерінің минералды бөлігі),  мына формуламен есептеледі:

 

                                                                                          (2.3)

           2.2  К е с т е - Аз қуатты қазан оттықтарында отынды жағудың сипаттамасы

 

Оттықтың түрі

Отын

Қозғалмайтын торлы және көмірді қолмен лақтыру

Қоңыр тас көмірлері

0,0023

1.6 - 1.8

2.0

8.0 - 7.0

Антрацит АС және АМ

0.0030

1.6 - 1.8

2.0

9.0 – 8.0

АРШ

0.0078

1.6 - 1.8

2.0

9.0 – 8.0

Қозғалмайтын торлы және көмірді пневмомеханикалық лақтыру

Қоңыр тас көмірлері

0.0026

1.6 - 1.8

0.5 - 1.0

9.0 – 8.0

Антрацит АРШ

0.0088

1.6 - 1.8

0.5 - 1.0

13.5 – 10.0

Тура және кері жүрісті тізбекті торлы және көмірді пневмомеханикалық лақтыру  

Антрацит АС және АМ

0.0020

1.5 – 1.6

0.5 - 1.0

6.5 – 5.0

Қоңыр тас көмірлері

0.0035

1.5 – 1.6

0.5 - 1.0

5.5 – 4.5

Шахталық

Қатты отын

0.0019

1.5 – 1.6

2.0

2.0

Шахталық-тізбекті

Кесекті торф

0.0019

1.4 – 1.5

1.0

2.0

Еңкейіңкі-итеретін

Эстондық слансылар

0.0025

1.5 - 1.6

0.5 – 1.0

2.0

Тұрмыстық жылу өндіргіштерінің қабатты оттықтары

Отын

0.0050

1.5 - 1.6

1.0 – 2.0

2.0

Қоңыр көмірлер

0.0011

1.5 - 1.6

1.0 – 2.0

6.0 – 4.0

Тас көмірлері

0.0011

1.5 - 1.6

0.5 – 1.5

7.0 – 5.0

Антрацит өнімсіз көмірлер

0.0011

1.5 - 1.6

0.5 – 1.0

8.0 – 6.0

Камералық оттықтар:

Бу және су жылытқыш қазандары

 

 

Бу және су жылытқыш қазандары

тұрмыстық жылу өндіргіштер

 

Мазут

 

0.010

 

1.5 - 1.6

 

0.5 - 1.0

 

-

Табиғи, ілеспе газ

 

0.000

 

1.3 - 1.4

 

0.5

 

-

Жеңіл сұйық отын

0.010

1.4 – 1.5

0.5

-

Қатты отын (шаңтәрізді жағу)

 

0.010

 

1.5 – 1.6

 

0.5

 

5.0 – 3.0

Газ

0.000

1.3 – 1.4

0.5

 

Жеңіл сұйық

0.010

1.5 – 1.6

0.5

 


         Отынның механикалық толық жанбауы нәтижесінде оттықта түзілетін және қатты отында жаққанда атмосфераға коксты қалдықтар түрінде немесе мазутты жаққанда – қож түрінде (жанудың қатты өімдерінің органикалық бөлігі) шығарылатын қатты (коксты) бөлшектердің мөлшері  г/с (т)  келесі формуламен анықталады

                                                                                                       (2.4)

 

          Келтірілген теңдеулер күлұстағыш ПӘКін (ηзу) өлшеудің қателіктеріне өте сезімтал. Мысалы, = 0,99дан 0,98ге дейін ауысуы қатты бөлшектер шығарындылары массасының екі есе артуына әкеледі.

 

          2.3  К е с т е - Әртүрлі оттық қондырғылары үшін  аун  коэффициентінің мөлшерлері

 

Оттық қондырғысының типі

 мөлшері

Шлакты қатты әкетумен ашық оттықтар

0,95

Шлакты сұйық әкетумен ашық оттықтар

0,7…0,85

Шлакты сұйық әкетумен жартылай ашық оттықтар

0,6…0,8-

Екі камералық оттықтар

0,5…0,6

Тік алғы ошақтары бар оттықтар

0,2…0,4

Горизонталды циклондық оттықтар

0,1…0,15

Газ-мазутты оттықтар

1,0

 

          2.1.2  Мазутты күл (ванадийге есептегенде)

 

          Мазутты күл көбінесе металл оксидтерінен тұратын күрделі қоспа болып табылады. Оның қоршаған ортаға биологиялық әсері бүтін бір әсердей қарастырылады. Күлдегі мөлшері бойынша санитарлы-гигиеналық нормативі - ШРК белгіленген бақылау көрсеткіші ретінде ванадий қабылданған.

          Ванадийге есептегенде (г/с немесе т) мазутты жаққанда қазанның түтін газдарымен бірге атмосфераға түсетін мазутты күлдің сомарлы мөлшері (Мм.з) мына формуламен есептеледі

                                                                                  (2.5)

 

          мұнда  – мазуттың 1 тоннасындағы ванадийдің мөлшері, г/т;

           – табиғи отынның шығыны (мазутты күлдің шығарындыларын , г/с анықтағанда  отынның шығыны т/сағ деп алынады;  тоннамен анықтағанда  В шығыны тоннамен алынады);

          - мазутты қазандардың қызу беттерінде қатты бөлшектермен бірге қалатын ванадийдің үлесі:

          ∙     беттерінің тазартылуы тоқтатқан күйінде жүргізілетін өндірістік аса қыздырғыштары бар қазандары үшін = 0,07;

          ∙     беттерінің тазартылуы тоқтатқан күйінде жүргізілетін өндірістік аса қыздырғыштары жоқ қазандары үшін = 0,07;

          ∙      қалған жағдайларда = 0;

          күл ұстағыш қондырғыларында түтін газдарын мазутты күлден тазартудың дәрежесі, %;

          – қайта есептеу коэффициенті:

          ∙       шығарындыларын грамм секундқа анықтағанда = 0,278 ∙10-3;

          ∙       тоннамен анықтағанда = 10-6.

Ванадийдің мазуттағы мөлшерін (г/т) екі әдіспен анықтауға болады:

          ∙      мазуттың химиялық анализінің нәтижелері бойынша

 

                                                     ,                                                       (2.6)

 

          мұнда  – ванадийдің мазутта нақты мөлшері, %;

          ∙      жуықтап алынған формула бойынша (химиялық анализдің берілгендері  болмаса)                                 

                                                    ,                                                     (2.7)

 

          мұнда – мазуттағы жұмыстық массасына күлдің мөлшері, %.

          Арнайы қолданылатын батареялық циклондарда газдарды мазутты күлден тазарту дәрежесі (ванадийге есептегенде),  %,  келесі формуламен анықталады                      

                                                                           (2.8)

 

          мұнда ЖЭС-тар мен қазандықтардың қазандарында мазутты жаққанда түзілетін қатты бөлшектерді ұстап қалудың жалпы дәрежесі, %.

          Бұл тәуелділік келесі шарт орындалғанда сақталады 65% < < 85%.

          Шаң-көмір қазандарында мазут пен қатты отынды бірге жаққанда күлұстағыш қондырғыларында мазутты күлді ұстап қалу дәрежесі (, %))

(ванадийге есептегенде) (2.9) формуласымен есептеледі

 

                                                     =  ,                                                      (2.9)

 

          мұнда  - көмірді жаққанда қатты бөлшектерді ұстап қалудың жалпы дәрежесі, %,

          С –  коэффициент:

          ∙      электросүзгілерінде тең  0,6;

          ∙      ылғал аппараттарында тең 0,5;

          ∙      батареялық циклондарда тең 0,3.

          2.1.3  Күкірт оксиді  SOx

 

          Күкіртті отындарды жаққанда тұзілетін күкірт оксидтерінің сомарлы мөлшерін SOx = SO2 + SO3  күкірт диоксидіне (SO2) есептеп анықтайды. Күкірт оксидінің массалық шығарылуының (г/с) есептелуі келесі баланстық стехиометриялық теңдеумен жүргізіледі

 

                                       =                     (3.0)

 

          мұнда табиғи отынның шығыны, кг/с;

            отынның жұмыстық массасына күкірттің мөлшері, %;

           қазанның газ шығарындыларында ұшқыш күлмен байланысатын күкірт оксидтерінің бөлігі; отынның күлділігі мен ұшқыш күлдегі бос сілтінің мөлшеріне байланысты;

           күл ұстағышта  усталып қалатын күккірт оксидтерінің бөлігі;

          түтін газдарын күкірттен тазарту қондырғыларында ұсталып қалатын күкірт оксидтерінің бөлігі,  мөлшері  қондырғының құжаттық берілгендері бойынша алынады;

          -күкірттен тазарту қондырғысы мен қазан жұмысының ұзақтығы, сағ/жыл.                                                                                

          Құрғақ күл ұстағыштарда (электросүзгілерде, батареялық циклондарда) ұсталып қалатын күкірт оксидтерінің бөлігі нөлге тең деп алынады.

 

2.4  К е с т е - Отындарды алаулатып жаққандағы коэффициентінің мөлшерлері

 

Отын

Торф

0,015

Эстондық және ленинградтық слансылар

0,8

Басқа кен орындарының слансылары

0,5

Екібастуз көмірі

0,02

Канск-Ачинск бассейнінің Березовск көмірлері

 

- қатты шлақ шығару оттықтары үшін

0,5

- сұйық шлақ шығару оттықтары үшін

0,2

Канск-Ачинск бассейнінің басқа көмірлері

 

- қатты шлақ шығару оттықтары үшін

0,2

- сұйық шлақ шығару оттықтары үшін

0,05

Басқа кен орындарының көмірлері

0,1

Мазут

0,02

Газ

0

      

          Ылғал күл ұстағыштарда бұл бөлік суарылатын судың шығыны мен жалпы сілтілігіне, келтірілген күкірттілігіне Sпр тәуелді.

          Келтірілген күкірттілік былай анықталады

 

                                                    ,                                                              (3.1)

 

          мұнда - отынның төменгі жану жылуы, МДж/кг.

          ЖЭСда күл ұстағыштардың  суландырылуына кететін судың меншікті шығыны 0,1…0,15 л/нм3 құраса, 2.1-суреттен анықталады.

          Отында күкіртті сутек болса, күкірт оксидтерінің қосымша мөлшері шығарылуының есептелуі (SO2-ге есептегенде) келесі формула бойынша жүргізіледі

                                          ,                                               (3.2)

 

мұнда [H2S] – отындағы күкіртті сутектің мөлшері, %.

 

                                2.1 Сурет - Ылғал күл ұстағыштарда күкірт оксидтерін ұстап қалу дәрежесінің отынның келтірілген күкірттілігі мен суарылатын судың сілтілігіне тәуелділігі (суарылатын судың сілтілігі, мг-экв/л: 1 – 10.0,

2 – 5.0, 3 - 0)

 

          2.1.4  Көміртегі монооксиді СО

 

          Түтін газдарындағы көміртегі монооксидінің (СО) концентрациясын

есептеу жолмен анықтау мүмкін емес. СО оксидінің түзілуі мен тотығу процестері отынды жағудың әдісі мен режимдік шарттарына тәуелді. Сондықтан  СО-нің жалпы шығарындыларын есептеуді инструменталдық

өлшеулер арқылы жүргізу қажет. Бұл жағдайда көміртегі монооксидінің массалық шығарылуы (г/с) мына формуламен есептеледі

 

                                                ,                                                       (3.3)

 

          мұнда  - азоанализаторлармен өлшенген СО-ның түтін газдарындағы концентрациясы (г/м3);

          - СО-нің мөлшерінің анықталуы жүргізілген газ жолының қимасындағы түтін газдарының шығыны (м3/с).      

         Біріншілік  жуықтауда көміртегі монооксидінің массалық шығарылуын  (, г/с) келесі теңдеу арқылы бағалауға болады

 

                                         ,                                                 (3.4)

 

          мұнда – қазанды пайдаланудың жұмыстық режимдерінде қатты, сұйық және газ отынын жаққанда көміртегі монооксидінің меншікті массалық шығыны, г/кг немесе кг/т (г/м3);

            –   қарастырылған уақыт аралығында табиғи отынның шығыны, кг/с (м3/с);

           - отынның механикалық толық жанбауынан жылудың жоғалуы , %.

          Көміртегі монооксидінің меншікті шығуы , г/кг немесе кг/т (г/м3 немесе кг/103 м3) былай анықталады

 

                                               ,                                                          (3.5)

 

          мұнда – отынның химиялық толық жанбауынан жылудың жоғалтылуы, %;

           -  жану өнімдерінде СО мөлшерімен анықталатын отынның химиялық толық жанбауынан жылудың жоғалтылатын бөлігін ескеретін коэффициент,:

          -      қатты отындар үшін  = 1;

          -      газ үшін  = 0,5;

          -      мазут үшін  = 0,65;

          - табиғи отынның төменгі жану жылуы, МДж/кг (МДж/м3).

         Газ бен мазутты ауаның шекті аз артық мөлшерлерінде жаққанда

(α = 1,01…1,05) = 0,15% деп алу қажет;  егер α > 1,05 онда = 0 деп алады. Мазутты жаққанда = 0,02% деп алынады.

          Уақыттың белгілі аралығында (ай, жыл) көміртегі монооксидінің жалпы шығарылуын (,т) есептеу үшін келесі теңдеуді қолдану ыңғайлы болады

 

                                            ,                                     (3.6)

 

          мұнда қарастырылып жатқан уақыт аралығындағы табиғи отынның шығыны, т (мың. м3).

 

          2.1.5  Азот оксидтері

 

          Қатты, сұйық және газ отынын жаққанда қазанның түтін газдарымен бірге атмосфераға шығарылатын NOx азот оксидтерінің сомарлы массалық шығарылуы NO2-ге есептегенде  (г/с  немесе т) келесі қатынаспен есептеледі

 

                        ,            (3.7)

 

          мұнда – шартты отынның шығыны, т/сағ (немесе т);

          - жағылатын отынның 1 тоннасына азот оксидтерінің меншікті шығынын сипаттайтын коэффициент, кг/т;

          – отынның механикалық толық жанбауынан жылудың жоғалтылуы, %;

         – жағылатын отын сапасының азот оксидінің шығысына әсерін ескеретін коэффициент;

          – оттықтың конструкциясын ескеретін коэффициент:

          ∙       құйынды оттықтар үшін 1,0-ге тең;

          ∙       тура ағынды оттықтар үшін  0,85-ке тең;

          – қождың әкетілу түрін ескеретін коэффициент: 

          ∙       қатты қожды шығарғанда = 1,0-ге ;

          ∙       сұйық қожды шығарғанда = 0,85-ке;

           -  оттыққа жіберу шарттарына байланысты азот оксидтерінің шығысына рециркуляцияланатын газдар әсерінің тиімділігін сипаттайтын коэффициент;

          – қазаннан кейін ауаның жалпы артық мөлшерінің сақталу шартында негізгі оттықтармен қатар ауаның бөлігін (δв) жібергенде, азот оксидтері шығарындыларының азаюын сипаттайтын коэффициент (екі сатылы жаққанда).  2.2-сурет бойынша анықталады;

          r  -   түтін газдарының рециркуляциялану дәрежесі;

          – азотты тазартатын қондырғыда ұсталып қалатын азот оксидтерінің бөлігі;

          – азотты тазартатын қондырғы мен қазан жұмысының ұзақтығы, сағ/жыл;

          kп  – қайта есептеу коэффициенті:

          ∙       жалпы шығарылуда (г/сек)   kп = 0,278;

          ∙       шығарылуды тонналап есептегенде kп = 10-3.

          коэффициенті келесі формулалар бойынша есептеледі:

          ∙       өндірулігі  30…75 т/ч бу қазандары үшін

 

                                           ,                                                      (3.8)

 

              мұнда  және – қазанның сәйкес нақтылы және шын мәнісіндегі бу өндірулігі, т/сағ;

          ∙      өндірулігі 125…210 ГДж/ч (30…50 Гкал/ч) су жылытқыш қазандары үшін

                                               ,                                                  (3.9)

 

         мұнда Qн және Qф – қазанның сәйкес нақтылы және шын мәнісіндегі жылулық қуаты, ГДж/ч.

Ескерту. Қатты отынды жаққанда (3.5) және (3.6) формулаларына    пен   Qф орнына    мен  Qн сәйкес қойылады.

 

 

2.2 сурет -  Негізгі оттықтардағы ауамен қатар бөлек берілетін ауа үлесіне ε2 коэффициенті мөлшерінің тәуелділігі (1 – мазут, 2 – көмір, 3 - газ)

 

          коэффициентінің мәндері былайша қабылданады:

          ∙       қатты отынды жаққанда:

Егер  αт ≤ 1,25 болса, онда    = 0,178 + 0,47 ∙ ;

          αт > 1,25    -         = (0,178 + 0,47 ∙ ) ∙ αт /1,25,

мұнда Nг – отындағы жанатын массаға азоттың мөлшері, %;

          ∙       сұйық және газ отынын жаққанда:

          αт > 1,05                  = 1,0;

          1,03 ≤ αт ≤ 1,05       = 0,9;

          αт < 1,03                  = 0,75.

          Отынның екі түрін бірге жаққанда және біреуінің шығыны  >90% болғанда β1  коэффициентінің мәнін отынның негізгі түрі бойынша алады. Қалған жағдайларда β1 коэффициентін отынның екі түрі үшін орташа өлшенген мән етіп анықтайды

                                                                                                    (4.0)

 

          мұнда - отынның әрбір түрінің коэффициенттері мен қазанға шығындары.

          Нақтылы жүктемесінде түтін газдарының рециркуляциялану дәрежесі (r) 20%-дан төмен болғанда ε1 коэффициентінің мәндерін былай таңдайды:

                 газ бен мазутты жаққанда және рециркуляциялау газдарын

          -    оттықтардың астына енгізгенде (оттықтар вертикаль экрандарында орналасқанда)- 0,0025;

          -      оттықтардың астындағы шлицалар арқылы енгізгенде – 0,015;

-      оттықтардың сыртқы каналымен енгізгенде  – 0,025;

-      ауаны үрлеуде және екі ауа ағынын айырғанда   – 0,035;

       қатты отынды жоғары температурада жаққанда және рециркуляциялау газдарын:

-      біріншілік аэроқоспаға енгізгенде - 0,010;

-      екіншілік ауаға енгізгенде – 0,005;

      қатты отынды төменгі температурада жаққанда  -      ε1 = 0.

         Жүктемесі нақтылыдан төмен болса  ε1 коэффициентін  коэффициентіне көбейтеді.

            коэффициенті келесі қатынаспен анықталады

 

                                                                                               (4.1)

 

(3.8)  формуласы   0,5 ≤ Dф/Dн ≤ 1  шарты орындалғанда қолданылады.

 

          2.1.6  Шығарынды көзінің минималды биіктігін анықтау

 

          Түтін мұржасының тағайындалуы – жер бетіндегі қабатта концентрациялары шекті рауалы концентрацияларынан (ШРК) аспайтын түтін газдарындағы зиянды заттектерді сею.

          Түтін мұржалары стандартталған. Мұржалардың биіктігі 120, 150, 180, 240, 270, 300, 330, 360, 390, 400, 450 м қатарында 30 м адыммен таңдалады. Мұржа ернеуінің диаметрлері, м:  6,0;  7,2;  8,4;  9,6;  10,8;  12,0;  13,8.

          Түтін мұржасының биіктігінің мәні (Н) мына формуламен есептеледі:

 

                                                                                  (4.2)

 

          мұнда А – атмосфераның температуралық стратификациясына тәуелді коэффициент.

          Атмосфералық ауада зиянды заттектердің концентрациясы максималды болатын қолайсыз метеорологиялық жағдайларға сәйкес келетін А коэффициентінің мәні:

          ∙      солтүстік ендігі 40 0 оңтүстігіне қарай Орта Азия, Бурятия аудандары мен Чита облысы үшін  - 250 ;

          ∙     ТМДның Еуропалық аумағы үшін, солтүстік ендігі 50 0 оңтүстігіне қарай  орналасқан Ресей аудандары үшін,  Кавказ, Молдавия, төменгі Еділ бойының аудандары үшін,   ТМДның Азиаттық аумағы үшін, Қазақстан, Қиыр Шығыс  және Сібір мен Орта Азияның қалған территориясы үшін - 200;

          ∙   солтүстік ендігі 50 0 мен 520 аралығында орналасқан  ТМДның Еуропалық аумағы мен Орал үшін (мұнда бұл зонаға жататын жоғарыда айтылған аудандар мен Украина жатпайды) – 180;

          ∙  солтүстік ендігі 50 0 солтүстігіне қарай орналасқан ТМДның Еуропалық аумағы мен Орал үшін, сонымен қатар Украина үшін  -160 (солтүстік ендігі 50 0 пен 520 аралығын құрайтын Украина зонасында көздерінің биіктігі <200 м құраса – 180, ал оның оңтүстік жағы үшін – 200).

                Мәскеу, Тула, Рязань, Владимир, Калуга және Ивановск облыстары үшін -140.

зиянды заттектер лақтырысының қуаты, г/с

 

                                                                                    (4.3)

 

газ-ауа қоспасының мұржаға шығыны, м3/с.

        Есептеуде зиянды заттектер концентрациясы (См) .максималды мәніне жететін жыл ішінде кәсіпорынды пайдаланудың дағдылы (кәдігі) жағдайларында болатын   және  үйлесулері алынады.

- атмосфералық ауада зиянды заттектердің шөгу жылдамдығын ескеретін өлшемсіз коэффициент:

∙    газ тәрізді зиянды заттектер мен ұсақ дисперсті аэрозольдер үшін  (шөгу жылдамдығы нөлге тең болатын шаңдар, күлдер ж.т.б.) F = 1;

∙      шығарындыларды тазартудың орташа пайдалану коэффициенті ≥ 90%  болғанда жоғарыда айтылғаннан басқа ұсақ дисперсті аэрозольдер үшін F=2;

∙      тазартудың дәрежесі 75 - 90% құраса F = 2,5;

∙      тазарту жүргізілмесе  F = 3.

          Мұржа ернеуінің диаметрі (, м)

 

                                                  ,                                                        (4.4)

 

          мұнда – түтін мұржасының биіктігіне (шамамен беріледі) байланысты анықталатын түтін газдарының мұржадан шығу жылдамдығы, м/с.

Мұржаның биіктігі, м: 120, 150, 180, 240, 330 – 420.

Газдар жылдамдығы, м/с: 15 – 25, 25 – 30, 25 – 35, 30 – 40, 35 - 45.

           –  жер рельефін ескеретін өлшемсіз коэффициент, тегіс немесе аз қиылысқан жердің  = 1.

          – басқа көздерден пайда болатын атмосфераның ластануын сипаттайтын зиянды заттектердің фондық концентрациясы.

          Шамамен алынған мұржа биіктігі бойымен мұржадан түтін газдарының шығу шарттарын ескеретін  және өлшемсіз коэффициенттері анықталады.

           және  коэффициенттердің мәндері ,  параметрлеріне байланысты есептеледі                                

                                                   ;                                                 (4.5)

 

                                                .                                               (4.6)

 

 мәні  келесі формулалардан анықталады

 

                                           егер < 100,                 (4.7)

 

                                                                        егер  ≥ 100.                  (4.8)

 коэффициенті былай анықталады

 

                                      = 1                                       егер   > 2,                    (4.9)

 

                                      = 0,532 ∙  егер 0,5 ≤ < 2,             (5.0)

 

                                      = 4,4                                егер < 0,5.                  (5.1)

 

шығарылатын түтін газдарының температурасы (қазандық агрегатынң жылулық есебінен) мен берілген ауданның ең ыстық айының сыртқы ауасының орташа максималды температурасының айырымы.

 

          2.2     Есептік-сызба  жұмысының мазмұны

 

          2.2.1 Қазандық агрегатында отынды жаққанда Қазақстан қаласының атмосферасына зиянды заттар шығарындыларының есептеуін жүргізу.

          2.2.2  Зиянды заттардың атмосферада сейілу қисықтарын тұрғызу.

          2.2.3  Түтін мұржасының биіктігін  есептеу.

          2.2.4  Алынған нәтижелерді анализдеп, ластайтын заттар шығарындыларын азайтудың шараларын ұсыну.

          2.2.5  Жұмысты «Фирмалық стандарт. АЭжБИ жұмыстары» талаптарына сәйкес дайындау. Жұмыстың көлемі - 7-10 бет.

          Тапсырма нұсқасы мен бастапқы берілгендері 2.5  кестеде келтірілген

 

2.5 К е с т е - Бастапқы берілгендер, № 2 есептік-сызба  жұмыстың тапсырмаларының нұсқалары

 

Тапсырма  нұсқаларының нөмірі

01

02

03

04

05

06

07

08

Қала

Алматы

Астана

Ақтөбе

Балхаш

Қарағанды

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Су жылытқыш қазандармен

Қазандық агрегатының типі

Бу- және су жылытқыш қазандардың камералық оттықтары

Отын түрі

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

Отын шығыны, В, т/сағ

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

Отын ылғалдылығы, W, %

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

Отын күлділігі, Ар, %

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

Күкірттің мөлшері S, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Көміртектің мөлшері С, %

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

Сутектің мөлшері Н, %

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

(Азот + көміртегі) мөлшері, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

Подпись: 22Күл ұстағыштың ПӘКі, η, % 

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Коэффициент Х

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %

0,020

0,019

0,018

0,017

0,016

0,020

0,019

0,018

Оттықтың типі

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура

ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,250

1,240

1,230

1,220

1,210

1,200

1,190

1,180

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Түтін мұржаларының саны

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

25,000

30,000

25,000

30,000

25,000

30,000

25,000

30,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны, сағ/жыл

8400,000

8400,00

8400,000

8400,00

8400,000

8400,000

8400,000

8400,00

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

20,20

22,30

24,20

20,30

20,20

22,20

22.60

2.5 кестенің жалғасы

Тапсырма нұсқаларының нөмірі

09

10

11

12

13

14

15

16

Қала

Алматы

Астана

Ақтөбе

Балхаш

Қарағанды

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Бу қазандарымен

Қазандық агрегатының типі

Қозғалмайтын торы бар және көмірді қолмен лақтыру оттықтары

Отын түрі

Қатты қож шығарумен Екібастуз көмірі

Отын шығыны, В, т/сағ

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

Отын ылғалдылығы, W, %

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

Отын күлділігі, Ар, %

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

Күкірттің мөлшері S, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Көміртектің мөлшері С, %

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

Сутектің мөлшері Н, %

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

(Азот + көміртегі) мөлшері, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

Подпись: 23Күл ұстағыштың ПӘКі, η, % 

0,000

0,001

0,002

0,003

0,004

0,005

0,006

0,007

Коэффициент Х

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %

0,000

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

Оттықтың типі

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,250

1,260

1,270

1,280

1,290

1,300

1,310

1,320

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

50,000

Түтін мұржаларының саны

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

25,00

30,000

25,000

30,000

25,000

30,000

25,000

30,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны, сағ/жыл

8400,000

8400,00

8400,000

8400,00

8400,000

8400,000

8400,000

8400,000

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

20,20

22,30

24,20

20,30

20,20

22,20

22.60

2.5 кестенің жалғасы

Тапсырма нұсқаларының нөмірі

17

18

19

20

21

22

23

24

Қала

Алматы

Астана

Ақтөбе

Балхаш

Қарағанды

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Бу және су жылытқыш қазандарымен

Қазандық агрегатының типі

Қозғалмайтын торлары бар көмірді пневмомеханикалық лақтырумен оттықтар

Отын түрі

Сұйық қож шығарумен Қарағанды көмірі

Отын шығыны, В, т/сағ

22,000

22,000

22,000

22,000

22,000

22,000

22,000

22,000

Отын ылғалдылығы, W, %

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

Отын күлділігі, Ар, %

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

Күкірттің мөлшері S, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Көміртектің мөлшері С, %

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

Сутектің мөлшері Н, %

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

(Азот + көміртегі) мөлшері, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

Подпись: 24Күл ұстағыштың ПӘКі, η, % 

0,850

0,851

0,852

0,853

0,854

0,855

0,856

0,857

Коэффициент Х

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

0,700

0,700

0,700

0,700

0,700

0,700

0,700

0,700

Оттықтың типі

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,250

1,300

1,250

1,300

1,250

1,300

1,250

1,300

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

Түтін мұржаларының саны

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны, сағ/жыл

8400,000

8400,00

8400,000

8400,00

8400,000

8400,000

8400,000

8400,00

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

162,000

162,000

162,000

162,000

162,000

162,000

162,000

162,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

20,20

22,30

24,20

20,30

20,20

22,20

22.60

2.5 кестенің жалғасы

Тапсырма нұсқаларының нөмірі

25

26

27

28

29

30

31

32

Қала

Алматы

Астана

Ақтөбе

Балхаш

Қарағанды

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Бу қазандарымен

Қазандық агрегатының типі

Тізбекті торлы көмірді лақтырғышы бар оттықтар

Отын түрі

Қатты қож шығарумен Қарағанды көмірі

Отын шығыны, В, т/сағ

2,394

2,394

2,394

2,394

2,394

2,394

2,394

2,394

Отын ылғалдылығы, W, %

5,500

5,500

5,500

5,500

5,500

5,500

5,500

5,500

Отын күлділігі, Ар, %

26,000

26,000

26,000

26,000

26,000

26,000

26,000

26,000

Күкірттің мөлшері S, %

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Көміртектің мөлшері С, %

85,600

85,600

85,600

85,600

85,600

85,600

85,600

85,600

Сутектің мөлшері Н, %

5,200

5,200

5,200

5,200

5,200

5,200

5,200

5,200

Оттектің мөлшері, %

6,900

6,900

6,900

6,900

6,900

6,900

6,900

6,900

Азоттың мөлшері N, %

1,300

1,300

1,300

1,300

1,300

1,300

1,300

1,300

Подпись: 25Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

33,370

33,370

33,370

33,370

33,370

33,370

33,370

33,370

Күл ұстағыштың ПӘКі, η, % 

0,850

0,851

0,852

0,853

0,854

0,855

0,856

0,857

Коэффициент Х

0,0035

0,0035

0,0035

0,0035

0,0035

0,0035

0,0035

0,0035

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

0,7000

0,7000

0,7000

0,7000

0,7000

0,7000

0,7000

0,7000

q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %

6,000

5,900

5,800

5,700

5,600

5,500

5,400

5,300

Оттықтың типі

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура

ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,300

1,300

1,300

1,300

1,300

1,300

1,300

1,300

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанныңноминалды жылу өндірулігі, Q,МВт

20,016

20,016

20,016

20,016

20,016

20,016

20,016

20,016

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

20,016

20,016

20,016

20,016

20,016

20,016

20,016

20,016

Түтін мұржаларының саны

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны, сағ/жыл

8400,000

8400,00

8400,000

8400,00

8400,000

8400,000

8400,000

8400,00

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

150,000

150,000

150,000

150,000

150,000

150,000

150,000

150,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

20,20

22,30

24,20

20,30

20,20

22,20

22.60

2.5 кестенің жалғасы

Тапсырма нұсқаларының нөмірі

33

34

35

36

37

38

39

40

Қала

Алматы

Астана

Ақтөбе

Балхаш

Қарағанды

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Бу жылытқыш қазандарымен

Қазандық агрегатының типі

Қозғалмайтын торлары бар көмірді пневмомеханикалық лақтырумен оттықтар

Отын түрі

Сұйық қож шығарумен Екібастуз көмірі

Барлық қазандардан отын шығыны, В, т/сағ

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

Отын ылғалдылығы, W, %

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

Отын күлділігі, Ар, %

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

Күкірттің мөлшері S, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Көміртектің мөлшері С, %

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

Сутектің мөлшері Н, %

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

(Азот + көміртегі) мөлшері, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

Күл ұстағыштың ПӘКі, η, % 

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Коэффициент Х

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

0,0026

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

0,700

0,700

0,700

0,700

0,700

0,700

0,700

0,700

q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %

0,000

1,000

0,000

1,000

0,000

1,000

0,000

1,000

Оттықтың типі

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,250

1,250

1,250

1,250

1,250

1,250

1,250

1,250

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанның номиналды жыл уөндірулігі, Q,МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Түтін мұржаларының саны

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны, сағ/жыл

8400,000

8400,00

8400,000

8400,00

8400,000

8400,000

8400,000

8400,00

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

23,30

23,30

23,30

23,30

23,30

23,30

23,30

 

2.5 кестенің жалғасы

Тапсырма нұсқаларының нөмірі

41

42

43

44

45

46

47

48

Қала

Алматы

Астана

Ақтөбе

Балхаш

Қарағанд

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Бу қазандарымен

Қазандық агрегатының типі

Бу және су жылытқыш қазандарының камералық оттықтары

Отын түрі

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

Отын шығыны, В, т/сағ

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

Отын ылғалдылығы, W, %

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

Отын күлділігі, Ар, %

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

Күкірттің мөлшері S, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Көміртектің мөлшері С, %

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

Сутектің мөлшері Н, %

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

(Азот + көміртегі) мөлшері, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

Күл ұстағыштың ПӘКі, η, % 

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Коэффициент Х

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %

0,020

0,019

0,018

0,017

0,016

0,015

0,014

0,013

Оттықтың типі

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,020

1,010

1,000

0,950

0,900

0,850

0,800

0,750

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Түтін мұржаларының саны

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны, сағ/жыл

8400,000

8400,00

8400,000

8400,00

8400,000

8400,000

8400,000

8400,00

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

20,20

22,30

24,20

20,30

20,20

22,20

22.60

 

2.5 кестенің жалғасы

Тапсырма нұсқаларының нөмірі

49

50

51

52

53

54

55

56

Қала

Алматы

Астана

Ақтөбе

Балхаш

Қарағанд

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Су жылытқыш қазандарымен

Қазандық агрегатының типі

Шахталық оттықтар

Отын түрі

Сұйық қожды шығарумен Қарағанды көмірі

Отын шығыны, В, т/сағ

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

Отын ылғалдылығы, W, %

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

Отын күлділігі, Ар, %

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

Күкірттің мөлшері S, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Көміртектің мөлшері С, %

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

Сутектің мөлшері Н, %

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

(Азот + көміртегі) мөлшері, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

Күл ұстағыштың ПӘКі, η, % 

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Коэффициент Х

0,0019

0,0019

0,0019

0,0019

0,0019

0,0019

0,0019

0,0019

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

2,000

2,000

2,000

2,000

2,000

2,000

2,000

2,000

q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %

2,000

1,990

1,980

1,970

1,960

1,950

1,940

1,930

Оттықтың типі

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура

ағынды

құйынды

тура

ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,250

1,250

1,250

1,250

1,250

1,250

1,250

1,250

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанның номиналды жыл уөндірулігі, Q,МВт

58,200

58,200

58,200

58,200

58,200

58,200

58,200

58,200

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

58,200

58,200

58,200

58,200

58,200

58,200

58,200

58,200

Түтін мұржаларының саны

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны, сағ/жыл

8400,00

8400,00

8400,00

8400,00

8400,00

8400,00

8400,00

8400,00

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

20,20

22,30

24,20

20,30

20,20

22,20

22.60

 

2.5 кестенің жалғасы

Тапсырма нұсқаларының нөмірі

57

58

59

60

61

62

63

64

Қала

Алматы

Астана

Актөбе

Балхаш

Қарағанды

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Бу және су жылытқыш қазандарымен

Қазандық агрегатының типі

Қозғалмайтын торы бар және көмірді қолмен лақтыру оттықтары

Отын түрі

Қатты қож шығарумен Экибастуз көмірі

Отын шығыны, В, т/сағ

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

10,500

Отын ылғалдылығы, W, %

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

Отын күлділігі, Ар, %

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

Күкірттің мөлшері S, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Көміртектің мөлшері С, %

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

Сутектің мөлшері Н, %

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

(Азот + көміртегі) мөлшері, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Подпись: 29Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

Коэффициент Х

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %

0,000

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

Оттықтың типі

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,250

1,300

1,250

1,300

1,250

1,300

1,250

1,300

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт

Қазанның номиналды бу өндірулігі, DH , МВт

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

Қазанның нақты бу өндірулігі, Dд, МВт

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

58,200

50,000

Түтін мұржаларының саны

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны,

8400,000

8400,00

8400,000

8400,00

8400,000

8400,000

8400,000

8400,00

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

162,000

162,000

162,000

162,000

162,000

162,000

162,000

162,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

20,20

22,30

24,20

20,30

20,20

22,20

22.60

2.5 кестенің жалғасы

Тапсырма нұсқаларының нөмірі

65

66

67

68

69

70

71

72

Қала

Алматы

Астана

Ақтөбе

Балхаш

Қарағанды

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Бу және су жылытқыш қазандарымен

Қазандық агрегатының типі

Бу және су жылытқыш қазандарының камералық оттықтары

Отын түрі

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

мазут

Отын шығыны, В, т/сағ

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

Отын ылғалдылығы, W, %

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

Отын күлділігі, Ар, %

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

Күкірттің мөлшері S, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Көміртектің мөлшері С, %

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

Сутектің мөлшері Н, %

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

(Азот + көміртегі) мөлшері, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Подпись: 30Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

Күл ұстағыштың ПӘКі, η, % 

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Коэффициент Х

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

0,010

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

0,320

q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %

0,020

0,019

0,018

0,017

0,020

0,019

0,018

0,017

Оттықтың типі

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,040

1,040

1,040

1,040

1,040

1,040

1,040

1,040

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Түтін мұржаларының саны

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

1,000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны, сағ/жыл

8400,000

8400,00

8400,000

8400,00

8400,000

8400,000

8400,000

8400,00

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

23,30

23,30

23,30

23,30

23,30

23,30

23,30

 

2.5 кестенің жалғасы

 

Тапсырма нұсқаларының нөмірі

73

74

75

76

77

78

79

80

Қала

Алматы

Астана

Ақтөбе

Балхаш

Карағанды

Қостанай

Семей

Орал

Қазандықтың жылулық сүлбесі

Су жылытқыш қазандарымен

Қазандық агрегатының типі

Қозғалмайтын торы бар және көмірді қолмен лақтыру оттықтары

Отын түрі

Қатты қож шығарумен Екібастуз көмірі

Отын шығыны, В, т/сағ

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

7,350

Отын ылғалдылығы, W, %

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

3,000

Отын күлділігі, Ар, %

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

0,050

Күкірттің мөлшері S, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Көміртектің мөлшері С, %

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

84,650

Сутектің мөлшері Н, %

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

11,700

(Азот + көміртегі) мөлшері, %

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

0,300

Отынның жұмыстық массасының төменгі жану жылуы, Q, МДж/кг

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

40,300

Күл ұстағыштың ПӘКі, η, % 

0,001

0,002

0,003

0,004

0,005

0,006

0,007

0,008

Коэффициент Х

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

0,0023

КСО, жану кезінде жылудың бірлігіне бөлінетін жылу мөлшері, кг/кДж

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

1,900

q4, толық емес жанудан жылу жоғалтылуы, %

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

8,000

Оттықтың типі

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

құйынды

тура ағынды

Ауаның артық мөлшерінің коэффициенті, α

1,25

1,260

1,270

1,280

1,290

1,300

1,310

1,320

Жану өнімдерінің рециркуляциялану коэф, r

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

0,000

Қазанның номиналды жылу өндірулігі, Q,МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Қазанның нақты жылу өндірулігі, Qд, МВт

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

23,200

Түтін мұржаларының саны

1.000

1.000

1.000

1.000

1.000

1.000

1.000

1.000

Түтін газдарының мұржалардан шығуының шамамен алынған жылдамдығы, ω0, м/с

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

15,000

30,000

25,000

Қазандық жұмысының  жылдық сағат саны, сағ/жыл

8400,000

8400,00

8400,000

8400,00

8400,000

8400,000

8400,000

8400,00

Кететін газдар температурасы, tух, 0С

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

155,000

Ең ыстық айдың температурасы, 0С

23,30

20,20

22,30

24,20

20,30

20,20

22,20

22.60


Әдебиеттер тізімі 

          1.   Мазур И.И. Введение в инженерную экологию.- М.: Наука, 1989.-375с.

          2.   Медведев М.Т. Инженерная экология.-М.: Гардарики, 2002.- 687с.

          3.   Рихтер Л.А. Охрана водного и воздушного бассейна от выбросов ТЭС.- М.: Энергоатомиздат, 1981.- 253с.

          4.   Промышленная теплоэнергетика и теплотехника: Справочник / Под общ. ред. А.В.Клименко и В.М.Зорина.- М.: Издательство МЭИ, 2004.- 632с.

5.  Методика расчета концентраций в атмосферном воздухе вредных веществ, содержащихся в выбросах предприятий. ОНД - 90 – Л.: Гидрометеоиздат, 1990.- 95с.

6.   Росляков П.В., Егорова Л.Е., Ионкин И.Л. Расчет вредных выбросов ТЭС в атмосферу. Учебное пособие. – М.: Издательство МЭИ, 2002. – 84с.

7. Еремкин А.И., Квашнин И.М., Юнкеров Ю.И. Нормирование выбросов загрязняющих веществ в атмосферу. Учебное пособие.- М.: АСВ, 2000.-176с.

8.   Байгельдинов Д.Л. Правовой механизм государственного управления в области экологии.- Алматы: КазГУ, 1998.- 98с.

9. Сулеев Д.К., Сагитов С.И., Сагитов П.И. и др. Экология и природопользование: Учебник.- Алматы: Гылым, 2004.- 392с.