ÀËÌÀÒÛ ÝÍÅÐÃÅÒÈÊÀ Æ°ÍÅ ÁÀÉËÀÍÛÑ ÈÍÑÒÈÒÓÒÛ

 

Жылуэнергетикалыќ ќондырѓылар кафедрасы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

БУ¤НДІРГІШТІЊ С¦ЙЫЌЌОЗЃАЛЫМЫ ЖЄНЕ БУ ¤НДІРУІ

                                     пєні бойынша

˝Жай контурдаѓы табиѓи айналымныњ сенімділігін аныќтау˝ есептік-сызба ж±мысына єдістемелік н±сќаулар

220140-Жылу электр стансалары мамандыѓыныњ студенттері ‰шін

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы 2004

 

 

 

 

 

ҚҰРАСТЫРУШЫ: Е. Н±рекен. Буµндіргіштіњ с±йыќќозѓалымы жєне бу µндіруі пєні бойынша ˝Жай контурдаѓы табиѓи айналымныњ сенімділігін аныќтау˝ есептік-сызба ж±мысына єдістемелік н±сќаулар. Жылунергетика  мамандыѓыныњ студенттері ‰шін. - Алматы: АЭжБИ, 2004. - 9бет.

 

 

 

 

 

         Єдістемелік н±сќауларда жай контурдаѓы табиѓи айналымныњ сенімділігін есептеу ‰шін ±сыныстар келтірілген.

 

         Сурет-2, кесте-1, єдебиет тізімі-3ат.

 

 

 

 

Пікірші: техн. ғыл. д-р, проф. Д. Ж. Темірбаев.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы энергетика және байланыс институтының  2004 ж. жоспары бойынша басылады.

 

 

 

 

 

© Алматы энергетика және байланыс институты, 2004 ж.

 

1 ТАПСЫРМА 1.2-суретте кµрсетілген жай контурдаѓы табиѓи айналымныњ сенімділігін тексеру керек:

а) айналманыњ тоќырауы мен аударылуы;

б) т‰сіру ќ±бырларына кіруде кµпіршіктенудіњ (кавитация) болмауы;

в) ќ±йындыќ ш±њќырлардыњ буды ќармауыныњ болмауы.

 

 

Есептеу [1] 3-мысал, 235б. негізінде ж‰ргізіледі.

Есептеулік жай контур ретінде 1.1-суретте келтірілген ќазанныњ шептік ќалќаныныњ  шеткі контурларыныњ біреуі алынѓан (1.2-сурет).  Шептік ќалќан ‰ш бірдей таќтадан (контурдан) т±рады. ЕСЖ-да аталѓан с‰лбелерді келтіру керек.

Н±сќа (вариант) сынаќ кітапша нµмірініњ соњѓы екі цифры бойынша алынады. (1.1-кесте).

Подпись: 31500Подпись: 27300Подпись:   5000        4000               9150                       9150              4200Подпись: Нош
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


D=44,4 кг/с; P=11 МПа

1.1 сурет. Ќазан с‰лбесі

 

 

1.1-кесте - Есептеу ‰шін бастапќы мєліметтер

 

Н±сќа

нµмірі

Ѓќал 2

кг/м3

Н,м

Нќ.д, м

Н±сќа

нµмірі

Ѓќал 2

кг/м3

Н,м

Нќ.д, м

       1

0,063

60

26

1,2

31

0,060

59

25

1,1

2

0,061

60

27

1,2

32

0,061

60

26

1,2

3

0,061

59

25

1,3

33

0,064

61

27

1,3

4

0,062

58

28

1,4

34

0,065

62

28

1,4

5

0,062

59

26

1,5

35

0,064

61

29

1,5

6

0,061

61

28

1,6

36

0,063

60

30

1,4

7

0,063

63

28

1,4

37

0,062

59

31

1,3

8

0,064

61

25

1,3

38

0,061

58

30

1,2

9

0,061

62

24

1,2

39

0,060

57

29

1,2

10

0,062

60

25

1,3

40

0,059

56

28

1,0

11

0,062

59

23

1,2

41

0,060

57

27

1,1

12

0,063

58

24

1,3

42

0,061

58

26

1,2

13

0,060

59

26

1,5

43

0,062

59

25

1,3

14

0,064

57

25

1,4

44

0,063

60

24

1,4

15

0,061

58

27

1,3

45

0,064

61

25

1,5

16

0,060

59

28

1,2

46

0,065

62

26

1,6

17

0,062

58

25

1,1

47

0,064

60

27

1,5

18

0,064

 60

29

1,3

48

0,063

59

28

1,4

19

0,063

57

28

1,2

49

0,062

58

29

1,3

20

0,065

60

29

1,1

50

0,061

57

30

1,2

21

0,061

58

27

1,4

51

0,060

56

31

1,1

22

0,062

56

26

1,5

52

0,061

55

29

1,0

23

0,064

57

28

1,4

53

0,062

57

30

1,1

24

0,060

58

29

1,3

54

0,063

58

28

1,2

25

0,061

58

30

1,2

55

0,064

59

27

1,1

26

0,062

57

31

1,3

56

0,065

57

26

1,3

27

0,063

59

30

1,4

57

0,064

60

25

1,4

28

0,064

60

25

1,3

58

0,063

61

24

1,5

29

0,061

61

26

1,2

59

0,062

62

25

1,2

30

0,064

59

28

1,1

60

0,061

60

26

1,1

 

1-30 н±сќаулар ‰шін:                     31-60 н±сќаулар ‰шін:

Д1═ 0,4 кг/с                                      Д1═ 0,5 кг/с

Д2═ 0,8 кг/с                                      Д2═ 0,7 кг/с

Д3═ 1,9 кг/с                                      Д3═ 2,0 кг/с

Д4═ 0,9 кг/с                                      Д4═ 0,8 кг/с

 

 

Барлыќ н±сќалар ‰шін:

670 кг/м3;  Sесеп ═50000 Па;  Qшеп.1═4800 кДж/кг –бірінші аймаќтаѓы ќабылданѓан жылу; r =1150 кДж/кг бу т‰зілу жылулыѓы; ќалќан кедергілерініњ ќосынды еселеуіші zќал=8 ([1], 2-мысалды ќ-з).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


dќалќал=60/4мм; ќалќан ќ±бырларыныњ саны nќал=32; т‰сіру ќ±бырларыныњ саны nт-у=4; (d/δ) т-у=108/9мм; ќазан даѓырасындаѓы ќысым p=11МПа; h/p=0,0000414 кДж/Па.

1.2-сурет. Есептік жай контур с‰лбесі

 

2 Єдістемелік н±сќаулар

 

Ќалыпты айналмадан айтарлыќтай ауытќыѓанда субу ќоспасыныњ жоѓары ќозѓалуы тоќтайды: булыќ тоќырау кµпіршіктері (“булыќ тыѓындар”) т‰зіледі. Б±л ќ±былысты айналма тоќырауы (застой) дейді. Айналма тоќырауы ќ±быр металыныњ аса ќызуыныњ, “б±лтыюлардыњ” (“отдушины”) пайда болуына жєне ќ±бырдыњ апаттыќ тесілуіне алып келеді.

Даѓыраныњ сулыќ кµлеміне ќосылѓан нашар ќыздырылатын ќалќан ќ±бырында судыњ тіпті кері ќозѓалысы пайда болуы м‰мкін. Б±ны айналманыњ аударылуы (опрокидывание) дейді.

Айналма контурыныњ ж±мыс істеу орныќтылыѓы т‰сіру ќ±бырлар ж±мысыныњ б±зылуына: оларда бу т‰зілуге (кµпіршіктенуге) немесе ќ±йындыќ ш±њќырлар арќылы олардыњ буды ќармауына да байланысты болады.

Іс ж‰зінде даѓыралы су-ќ±бырлы бу ќазандарында айналмалыќ апаттардыњ кµбі аз ж‰ктемелерде оттыќтардыњ бірќалыпты емес ж±мыс істеу мен ошаќ ќ±тысыныњ ќождану жаѓдайында д±рыс емес пайдалануѓа жєне пайдалану барысында µтпелі тєріптердіњ пайда болуына байланысты.

2.1 Айналманыњ тоќырауы мен аударылуын тексеру

Контурлардыњ айналма сенімділігі сенімділік шарттыќтары (критерий) бойынша тексеріледі. Айналма б±зылуыныњ жоќтыѓы 10℅ -дыќ ќорды ескеріп ењ аз ќыздырылѓан ќ±бырлар  ‰шін орындалады.

Егер

sтоќ /sесеп > 1,1                                                                              (1.1)             болса контурда айналма тоќырауы болмайды деп ќабылданады.

Егер

sауд /sесеп > 1,1                                                                              (1.2)    болса контурда айналманыњ аударылуы болмайды деп ќабылданады.

М±нда sтоќ , sаудсєйкесті айналма тоќырауыныњ жєне аударылуыныњ пайдалы тегеуріндері. Оларды аныќтау ‰шін алдымен келтірілген орташа жылдамдыѓы аумаќтар бойынша (1.2 сурет) аныќталады:

 
                                                                    

 

                                                                                                                     (1.3)

 

 

 

 

Сосын ќалќандаѓы будыњ келтірілген орташа жылдамдыѓы

 
 


                                                                                                                       (1.4)

 

 

Ќыздырудыњ бірќалыптыеместік еселеуіші ењ аз ќыздырылѓан ќ±быр ‰шін [1], 2.2 жєне 2.3 кестелер бойынша аныќталады:

                                                                                          (1.5)

Ал ќ±рылмалыќ бірдейеместік еселеуіші б±л ж±мыста ηќ-ќ =1 деп алынады.

Б±л еселеуіштердіњ кµмегімен ењ аз ќыздырылатын ќ±бырдаѓы келтірілген орташа жылдамдыќ табылады:

                                                                                          (1.6)

Б±л жылдамдыќ кµмегімен [1], 6.3-сурет бойынша тоќыраудыњ орташа тегеуріндік бу мµлшері φтоќ аныќталады. Оныњ кµмегімен тоќыраудыњ пайдалы тегеуіріні есептеледі:

sтоќ=Hќалφтоќg (ρ'-ρ'').                                                                                   (1.7)

sтоќ – дыњ табылѓан мєні (1.1) бойынша ќалќанныњ пайдалы тегеурінімен sесеп  салыстырылады да айналма тоќырауыныњ болуы немесе болмауы туралы т±жырым жасалады.

Айналманыњ аударылуын тексеру ‰шін орта кері ќозѓалѓандаѓы ќыздыруѓа дейінгі аумаќтаѓы келтірілген орташа жылдамдыќ

,                                                                              (1.8)

Орта кері ќозѓалѓанда кµтеру ќ±бырларындаѓы келтірілген орташа жылдамдыќ

.                                     (1.9)

Ќ±бырдыњ тµменгі бµлігінде ќысым µсуіне байланысты келтірілген жылдамдыќќа т‰зету  [1], 6.6 сурет бойынша алынады.

Нашар ќыздырылатын ќ±бырдаѓы будыњ келтірілген орташа жылдамдыѓы

                                                                                     (1.10)

Ќалќан кедергісініњ меншікті еселеуіші

zќал/Hќал.                                                                                                     (1.11)

(1.10) жєне (1.11)-ді пайдаланып [1], 6.5 сурет бойынша -ды алып аударылудыњ пайдалы тегеурінін есептеуге болады

                                                                                          (1.12)

м±нда - аударылудыњ меншікті пайдалы тегеуріні.

-дыњ табылѓан мєні (1.2) бойынша ќалќанныњ пайдалы тегеурінімен  салыстырылады да айналма аударылуыныњ болуы немесе болмауы туралы т±жырым жасалады.

 

2.2 Кµпіршіктенудіњ (т‰сіру ќ±бырларына кіруде судыњ ќайнауы) жоќтыѓын тексеру

 

Б±л ж±мыста су даѓырадан шыќќаннан кейін жатыќ аумаќ жоќ (1.2-суретті ќ-з) деп ќабылданады. Барлыќ ќоректік су буды б±рќылдатып жууѓа (барботажная промывка пара) жіберілгендіктен даѓырадаѓы кемќыздыру нµлге тењ болады. Осы себептен [1], (6.20) – кейіптеме мына т‰рге келеді:

                                                                                            (1.13)

м±нда hдењ=0,8м (даѓыраныњ ішкі диаметрі 1,6м), ξк-у – кірудегі жергілікті кедергі еселеуіші ([1], 3 – ќосымшаны ќ-з).

Есептік тєртіпте т‰сіру ќ±бырларына кірудіњ наќты жылдамдыѓы

                                                                                               (1.14)

м±нда Gайн – су шыѓысы, кг/с; Fт-у – барлыќ т‰сіру ќ±бырларыныњ µту ќимасы, м2. Б±л ж±мыста Gайн = 52кг/с; Fт-у =0,0254 м2 деп ќабылданады.

(1.13) жєне (1.14) бойынша жылдамдыќтарды салыстырады. Егер

                                                                                                 (1.15) болса, т‰сіру ќ±бырларына кіруде кµпіршіктену болмайды.

 

2.3 Ќ±йындыќ ш±њќырлардыњ буды ќармауыныњ (захват) жоќтыѓын тексеру

 

Т‰сіру ќ±бырларына кіру тесіктерініњ ‰стіндегі с±йыќ баѓаныныњ биіктігі жеткіліксіз болса, онда ќ±йындыќ ш±њкырлар арќылы даѓыраныњ булыќ кµлемінен т‰сіру ќ±бырларына бу ќармалуы (кіруі) м‰мкін. Б±л айналманыњ айтарлыќтай б±зылуына алып келуі м‰мкін. Егер дењгейдіњ салыстырмалы биіктігі Hдењ /dт-у [1], 6.9 сурет бойынша аныќталѓан р±ќсатты мєнінен ‰лкен болса, онда буды ќармау болмайды.

 

 

 

                                         ЄДЕБИЕТ ТІЗІМІ

 

1. Лебедев И.К. Гидродинамика паровых котлов. –М.: Энергоатомиздат, 1987.-238с.

2. Н±рекен Е. Бу ќазандарыныњ с±йыќќозѓалымы, бу µндіруі жєне айнымалы тєртіптері. –Алматы: АЭжБИ, 2003. – 84б.

3. Дубовик В.П. Гидродинамика и генерация пара в парогенераторах. Методическии указания обучающихся по к расчетно-графической работе для студентов специальности 2201-Тепловые электрические станции. –Алматы: 1998. – 22с.

 

 

 

                                                  МАЗМ¦НЫ

 

1      Тапсырма ……………………………………………………

2      Єдістемелік н±сќаулар………………………………………

2.1   Айналманыњ тоќырауы мен аударылуын тексеру…………

        2.2 Кµпіршіктенудіњ (т‰сіру ќ±бырларына кіруде судыњ                    ќайнауы) жоќтыѓын тексеру………………………………….

2.3           Ќ±йындыќ ш±њќырлардыњ буды ќармауыныњ (захват) жоќтыѓын тексеру …………………………………………….

3       Єдебиет тізімі ………………………………………………….

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2004 ж. жоспары бойынша, реті 3

 

 

 

 

 

 Есенбек Н±рекен

 

БУ¤НДІРГІШТІЊ С¦ЙЫЌЌОЗЃАЛЫМЫ ЖЄНЕ БУ ¤НДІРУІ

                                     пєні бойынша

˝Жай контурдаѓы табиѓи айналымныњ сенімділігін аныќтау˝ есептік-сызба ж±мысына єдістемелік н±сќаулар

Жылунергетика  мамандыѓыныњ студенттері ‰шін

 

 

 

Редакторы: Ж. Байбураева

 

 

Басуѓа ќол ќойылды                                              Ќалпы 90х84 1/16

Таралымы 50 экз.                                                   № 1 баспаханалыќ ќаѓаз

Кµлемі 0,6  есептік - баспа табаќ                        Тапсырыс     Баѓасы 20 тг

 

 

 

Алматы энергетика жєне байланыс институтыныњ кµшірме-кµбейткіш бюросы.

 

480013, Алматы ќаласы, Байт±рсын±лы кµшесі, 126