Коммерциялық емес акционерлік қоғам

АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

Электроника кафедрасы

 

 

 

 

LabVIEW негізіндегі МЕТРОЛОГИЯ, СТАНДАРТТАУ ЖӘНЕ СЕРТИФИКАТТАУ  

5В070400 – Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтама  мамандығының студенттері үшін  №1,2 есептік-сызба жұмыстарына  арналған әдістемелік нұсқаулар

 

 

Алматы 2011

ҚҰРАСТЫРУШЫЛАР: Б.С. Байкенов, С.К. Оразалиева. LabVIEW негізіндегі метрология, стандарттау және сертификаттау.  5В070400 – Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамаcыз ету мамандығының студенттері үшін  №1,2 есептік-сызба жұмыстарына  арналған әдістемелік нұсқаулар - Алматы: АЭжБУ, 2011. – 16 б.

 

Әдістемелік нұсқауда №1,2 есептік-сызба жұмыстарға тапсырмалар мен оларды оындауға әдістемелік нұсқаулар келтірілген. Бірінші тапсырма әртүрлі аспаптармен және өлшеу әдістермен тұрақты және айнымалы тоқтарды, кернеуді өлшеу кезіндегі қателіктерді есептеуге арналған. Екінші тапсырма айнымалы және тұрақты тоқ көпірлері көмегімен берілген дәлдікпен кедергілердің белгісіз шамаларын өлшеуге және де тек қана осциллографты қолдана отырып, сигналдардың параметрлерін өлшеуге арналған.

Әдістемелік нұсқау дәрістік материалдарды бекіту мақсатында құрастырылған және  5В070400 – Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету  мамандығы бойынша барлық оқу түріне арналған. 

 

Без. 9, кестелер - 15, әдебиет тізімі - 8 атау.

 

Пікір беруші: тех.ғыл.д-р., проф. Бахтаев Ш.А.

 

 

«Алматы энергетика және байланыс университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамының 2011 жылғы жиынтық жоспары бойынша басылады.          
© «Алматы энергетика және байланыс университеті»  КЕАҚ, 2011 ж.          

2011 жылғы жиынтық жоспары, реті 214.              

Кіріспе 

Өндірістік процесстерді автоматты басқару жүйелерін және бейне, дерек, дауысты тарату бойынша телекоммуникацияларды, олардың техникалық жағдайы мен сапасын бағалауға қажетті өлшеулерді жүргізбей жобалап қолдануды елестету қиын.

Есептік-сызба жұмыстарының (ЕСЖ) негізгі мақсаты – теориялық білімді бекіту және студенттердің электрлік сигналдардың параметрлерін талап дәлдікпен өлшеуде практикалық білім алуы. Ол үшін өлшеу құралын, аддитивтік және мультипликативтік қателіктерді жою үшін өлшеу әдісін дұрыс таңдау қажет, сондай-ақ әдеттегі құралдармен қатар LabVIEW жүйесі секілді виртуалдық компьютерленген кешендерді қолдана білу керек.

№1 ЕСЖ алуан түрлі құралдарды (аналогтық және цифрлық) пайдалана отырып тоқ пен кернеуді өлшеу әдістерін оқып үйренуге бағытталған.

№2 ЕСЖ  кедергілерді тұрақты және айнымалы тоқ көпірлері көмегімен өлшеу әдістерін, сигналдың параметрлерін өлшеу үшін әртүрлі тәртіпте жұмыс істейтін электрондық осциллографтың (ЭО) жұмысын оқып үйренуге арналған.

 

1 Есептік-сызба жұмысы. 1-ші  тақырып. Токты өлшеу

 

1.1 есеп

 

Дәлдік класы 0,5-ке тең, жоғарғы өлшеу шегі 21А, ішкі шунты бар магнитті электрлік амперметр берілген. Өлшеуіш механизм рамкасындағы кернеудің рұқсат етілген мәні Uдоп, және өлшеуіш катушка арқылы өтетін тоқ мәні 20мА.

Берілген амперметрмен күштік токты AN шамасына дейін өлшеу үшін сыртқы шунт кедергісін есептеу керек және сәйкесінше дәлдік класын таңдау қажет.

Орындауға жетекшілік

 

 Магнитті электрлік механизм аз ғана 20-50 мА шамасынан аспайтын тұрақты токтарды өлшеуге мүмкіндік береді. Үлкен мәнді токтарды өлшеу үшін шунт қосылған өлшеуіш тізбектер қолданылады.  Шунт кедергісі магнитті электрлік өлшеуіш механизмінің рамкасының Rи кедергісінен бірнеше есе аз, манганиннен жасалған резистор болып табылады. Сондықтан шунтты құралға параллель қосу кезінде (1.1-суретті қара) өлшенетін токтың Iш негізгі бөлігі шунт арқылы өтеді, ал  IА тоғы рұқсат етілген мәннен аспайды.

1.1 сурет – Амперметрді шунтпен қосу сұлбасы

 

Өлшенетін ток рұқсат етілген мәннен неше есе асатынын көрсететін n = I/IА қатынасы шунттау коэффициенті деп аталады.

Шунт кедергісі:

                                             (3.1)

Аз ғана (бірнеше ондаған амперге дейін) токтарды өлшеуге арналған амперметрлерде құралдың өзіне енгізілген ішкі шунттары бар. Үлкен токтарды (бірнеше мыңдаған амперге дейін) өлшеу, кернеудің құлауының белгілі бір номиналдық мәндері ( 45, 60, 75, 100 және 300мВ), дәлдік кластары ( 0,02; 0,05; 0,1; 0,2; 0,5) бар сыртқы шунттардың көмегімен іске асырылады.

 

1.1    кесте

 

 

Нұсқа, шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Uдоп, В

45

75

100

300

60

75

100

300

45

60

AN, A

10

100

200

500

50

120

300

800

25

75

 

1.2 есеп

 

Таратқыш антеннасындағы токты жоғарғы жиілік ток трансформаторы (ТТ) және ток трансформаторының екінші реттік орамына қосылған А термотүрлендіргіші бар амперметр көмегімен анықтау керек.

Анықтау керек:

a) антеннадағы токты;

б) антеннадағы токты өлшеу қателігі.

Орындауға жетекшілік

1.2 сурет – Антеннадағы токты өлшеу сұлбасы

 

Антеннадағы ток:

I = Iа · КТ,                                                                                          (1.8)

мұндағы  Iа – амперметр көрсеткен ток мәні; КТ = w2 / w1 – ток трансформаторының  трансформациялау коэффициенті, w1 = 1.

Қателіктерді ескере отырып  (1.8) өрнегі келесі түрде болады

 (I ± ∆а) = (Iа ± ∆а) · КТ,                                                   (1.9)

мұндағы  ∆а – антеннадағы тоқтың абсолюттік қателігі;

                                                 ∆а = ± γа Iан / 100

мұндағы  Iан = 10мА – амперметрдің жоғарғы шегі; γа  = 0,1 – амперметрдің дәлдік класы.                               

 

1.2 кесте

 

Орам саны

Шифрдың соңғысының алдындағы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

ω2, орамдар

50

75

100

125

150

60

70

80

100

130

 

1.3 кесте

Амперметрдің көрсетуі

Шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Iа, мА

2

4

6

8

6

3

5

7

9

1

 

1.3 есеп

 

Жоғарғы жиілік тізбегінде ваттметрмен кедергісі Rн жүктеме тұтынатын Р қуат анықталған. Ваттметрдің дәлдік класы 1,0 шкаласы 10 Вт.

Анықтау керек:

а) тізбектегі токты;

б) токтың нақты мәнін.

Орындауға жетекшілік

Жоғарғы жиілік тізбегіндегі ток:

I =  ,                                                         (1.10)

 ,

мұндағы  ∆Р – ваттметрдің абсолюттік қателігі, PN – жоғарғы шегі; δВ – дәлдік класы.

Сонымен, токтың нақты мәні

Iи = I ± ∆I.                                                   (1.11)

 

1.4 кесте

Қуат

Шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Р, Вт

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

 

1.5 кесте

Жүктеме

Шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Rн, Ом

50

75

125

150

200

250

300

350

400

450

 

2-ші тақырып. Кернеуді өлшеу

 

2.1 есеп

 

Жабық кірісті милливольтметр көмегімен цифрлық сигнал өлшенеді (амплитудасы Um импульстік тізбек, импульс ұзақтығы tи, тізілу периоды Т). Аспапта шыңдық мән түрлендіргіші (ШМТ) және орташа квадраттық шкала (ОКШ) бар. Аспаптың көрсетуі Ап белгілі.    

Анықтау керек:

- ам­плитудалық (Um);

- орташа квадраттық {Uск);

- орташа түзетілген (Ucв).

Орындауға жетекшілік

 

U(t) = Umsinωt синусоидалық сигнал үшін мәндер арасындағы негізгі арақатынастар келесі түрде болады:

 

                                               (2.1)

Сигналдың тұрақты құраушыларына жабық кірісті құралдар үшін градуировкалық сипаттама:

                                        (2.2)

(2.1) және (2.2) өрнектерін ескере отырып

                                         (2.3)

аламыз.

Q қуыстылығы – бұл импульстардың тізілу периодының импульс ұзақтығына қатынасы:

Тікбұрышты импульстар үшін Uo =Um/Q.

Сонда (2.3) өрнегі:

Осыдан

         (2.4)

(2.4) өрнегінде тікбұрышты импульстар үшін

2.1 кесте

Сигнал параметрлері

Шифрдың соңғысының алдындағы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

А = Um, мB

30

35

40

45

50

75

60

65

70

80

Q

2

5

4

8

9

10

6

3

6

4

 

2.2 есеп

 

Дәлдік класы 0,5 жоғарғы шегі 100мВ магнитті электрлік вольтметр берілген. Вольтметрдің рамкасы арқылы өтетін ток 20 мА.

Вольтметрдің қосымша Rдоб ішкі және сыртқы кедергілерін кернеуді өлшеудегі қажетті аралық үшін есептеу керек.        

Орындауға жетекшілік

 

Магнитті электрлік жүйе вольтметрінің сұлбасы келтірілген (2.1 суретті қара).

2.1 сурет – Вольтметрдің қосылу сұлбасы

 

Өлшеу механизмінің рамкасына тізбектей қосылған қосымша Rдоб резистор, толық ауытқу  I тогын рұқсат етілген мәнге дейін шектейді.  Бұл кезде рамкадағы кернеудің Uи құлауы рамканың R кедергісіне  тәуелді және әдетте ондаған милливольттан (20мВ-тан көп емес)  аспауы қажет. Өлшенетін  U кернеудің қалған бөлігі қосымша Rдоб кедергіде төмендеуі қажет. Егер де Uи мәнінен m рет артық кернеуді өлшеудің жоғарғы шегін алу қажет болса, онда кедергісі төмендегідей есептелетін қосымша резистор қосу қажет:

Rдоб = Rи(m – 1).                                  (2.5)

 

Қосымша резисторлар ішкі, аспаб корпусына орнатылған (600В-қа дейін) және сыртқы (600-1500В кернеулер кзінде) болады.

 

2.2 кесте

 

Шифрдың соңғысының алдындағы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

U шегі,

100

300

500

1000

50

100

300

500

1000

30

Рамканың Uдоп

10

20

10

10

30

40

40

30

20

50

 

2.3 есеп

 

Кернеуді өлшеуге арналған салыстырмалы қателігі δ %-дан аспайтын вольтметрді таңдап алу қажет. Таңдап алынған вольтметрдің нақты мәнін анықтау керек, егер аспаб Ап мәнін көрсетсе.

 

Орындауға жетекшілік

 

Мысалы вольтметр 1%-дан аспайтын салыстырмалы қателікпен 230 В көрсетті делік. Онда жоғарғы шегі 300В болатын вольтметр қажет. δотн < 1% техникалық шарт бойынша абсолюттік қателіктің модулі

мәнінен аспауы қажет.

Сәйкесінше келтірілген қателік модулі де

мәнінен аспауы керек.

Мұндай дәлдік класы бар аспаптар жоқ, сондықтан жуықтап дәлдік класы 0,5 вольтметрі таңдап алынады. Сонда нақты мәні:

U = 230 ± 1,5 В.

 

2.3 кесте

 

Шифрдың соңғысының алдындағы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Ап, В

82

30

54

720

640

830

1300

1100

120

430

δотн, %

0,1

0,2

0,5

2

1,5

4

2

2,5

0,2

0,5

 

 2 Есептік-сызба жұмысы. 3-ші тақырып. Тұрақты және айнымалы тоқ көпірлері

 

3.1 есеп

 

Көптармақты байланыс кәбілінің сымдар жұбында әйтеуір бір С нүктесінде (3.1 суретті қара) оқшаулау істен шықты. Кәбілдің қимасы 1,5 мм2 мыс сымнан жасалған.

Желінің үзілген орнын арнайы аспаб – Муррей көпірі көмегімен анықтау қажет. 

3.1 сурет – Көптармақты кабелдің екісымды желісі

 

Муррей көпірін екісымды желінің бір басына қосып, ал екінші басын тұйықтағышпен қысқа тұйықтайды (3.2 суретті қара). Қоректену Е көзінің теріс полюсін кәбілдің қорғаныс қабығына жалғайды (шартты түрде жер).

3.2 сурет – Муррей көпірін кәбілге жалғау сұлбасы

 

R2 кедергісін өзгерте отырып көпірдің тепе-теңдігін орнатамыз:  

 

Егер де тепе-теңдік теңдеуінің екі жағына да R1∙ rx мәнін қоссақ, онда

болады.

Сонда кәбілдің үзілген орнына дейінгі сымның кедергісі:

 ,                                   (3.1)

мұндағы ro = ρL/S  – оңды сымның кедергісі; S = 1,5 мм2 = 1,5 ∙ 10-6 м2 – сымның қимасы; ρ = 1,75 ∙ 10-8 Ом∙м – мыстың меншікті кедергісі; L – кәбіл ұзындығы, м (3.1 кестені қара).

(3.1) формуласы бойынша сымның үзіліс орнына дейінгі кедергісін есептеп, үзіліс орнына дейінгі кәбілдің ұзындығы анықталады:

                                            (3.2)

 

3.1 кесте

Параметрлер

Шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

L, км

10

12

4

9

8

2

7

6

3

5

R1, Ом

60

70

80

100

90

85

75

90

70

80

R2, Ом

990

950

980

990

970

995

1000

985

965

970

 

3.2 есеп

 

Айнымалы ток теңестірілген көпірі берілген. Көпірдің қоректену көзінің айнымалы ток жиілігі және үш иықтарының параметрлері белгілі (3.2 кестені қара).

Зерттелетін С1 конденсатордың диэлектрлік жоғалтулар бұрышының тангенсін және сыйымдылығын табу қажет (3.2 суретті қара).

 

Орындауға жетекшілік

Көпірлік сұлба өлшенетін С1 сыйымдылығын үлгілі С0 конденсаторының сыйымдылығымен салыстыруға мүмкіндік береді. С0 конденсаторы іргелес жатқан иыққа жалғанған.  

3.3 сурет – Конденсатордың параметрлерін өлшеуге арналған көпір сұлбасы

Көпірдің тепе-теңдік шарты:

rx + 1/jωc1) · R2 = (r0 + 1/jωc0) · R1 .                        (3.3)

(3.3) өрнегінен

С1 = С0R2/R1;                r1 = r0R1/R2;                                         (3.4)

tgδ1 = r1/xС1 = ωr1С1 = ωr0С0.                                           (3.5)

аламыз.

3.2 кесте

Көпірлік тізбек параметрлері

Шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

R2, Ом

2000

1800

2200

2100

1700

2300

1885

1975

2035

2172

R1, Oм

100

90

105

95,8

97,2

107,3

88,8

94,2

103,8

104,5

С0, мкФ

0,1

0,05

0,1

0,05

0,1

0,05

0,1

0,05

0,1

0.05

r0,  Ом

100

80

120

90

60

75

95

110

117

85

f, Гц

100

400

500

1000

500

400

100

1000

400

600

 

3.3 есеп

 

Айнымалы ток теңестірілген көпірі берілген (3.3 суретті қара). Үш иықтың параметрлері 3.3-кестеде келтірілген, қоректену көзінің айнымалы ток жиілігі f = 100 Гц, үлгілі конденсатор сыйымдылығы С0 = 0,1 мкФ.

Катушканың индуктивтілігін, активті кедергісін және де сенімділігін (добротность) анықтау қажет.

3.4 сурет – Индуктивтілікті өлшеуге арналған көпір сұлбасы

 

Орындауға жетекшілік

Көпірдің теп-теңдік шарты:

Z1Z0 = R2R3 ,                                                 (3.6)

мұндағы  Z1 = r1 + jωL1;   Z0 = r0/ (1 + jωС0r0).

Түрлендіруден кейін

r1r0 + jωL1r0 = R2R3 + jωС0r0R2R3                            (3.7)

аламыз. Содан:  

r1 = R2R3/r0;                   L1 = C0R2R3.                               (3.8)

Катушканың сенімділігі:

Q = ωL1/r1 = ωC0r0 .                                                (3.9)

3.3 кесте.

Көпірдің параметрлері

Шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

R2, Ом

100

120

98

115

88

97

99

105

103

102

R3, Ом

100

105

103

108

101

104

98

101

102

100

r0, кОм

1

0,8

1,2

1,3

0,8

1,4

1,1

0,6

0,7

0,9

 

4-ші тақырып. Сигналдар параметрлерін ЭО көмегімен өлшеу

 

4.1 Жайылым генераторының  автотербелістік жұмыс тәртібі

 

4.1 есеп

 

ЭО-ның негізгі У кірісіне Uy = Umy ∙ sinωyt синусоидалық кернеу берілген. Жайылым генераторы үзіліссіз жұмыс істейді және жиілігі  fp = 25Гц Up = at ара тісті сигнал өндіреді.

Кіріс сигналының ЭО экранындағы синусоидалар бейнелерінің санын анықтау қажет. 

Орындауға жетекшілік

ЭО экранындағы бейне тұрақты болады, егер

                                                         (4.1)

болса.

Мұндағы  Тр, Тy – кіріс сигналы мен жайылым кернеуінің периодтары.

Жайылым кернеуі мен кіріс сигналының кернеуі арасындағы өзара байланыс 4.1-суретте көрсетілген.

4.1 сурет – Кіріс сигналының уақыттық диаграммасы

4.1кесте – Жайылым мен кіріс сигналының параметрлері

 

Нұсқа, шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Umy, В

2

2

3

4

5

5

4

3

2

2

Ump, B

5

5

5

5

10

10

5

5

5

5

fy, Гц

25

50

100

150

200

250

300

350

400

450

 

4.2 Жайылым генераторының күту тәртібі

 

4.2 есеп

 

ЭО кірісіне тікбұрышты импульстар келіп түседі, жайылым генераторы күту тәртібінде жұмыс істейді. Кідіріс уақыты tз және жайылым Тр уақыты берілген (4.2 суретті қара).

Жайылым генераторының берілген параметрлері кезінде кіріс импульсының tи ұзақтығын табу керек. ЭО экранындағы импульс бейнесі толық болады, егер импульс біткенен кейін  горизонталдық сызықтың жайылым уақыты  0,1tз мәнінен аз болмаса.

 

Орындауға жетекшілік

 

Кіріс сигналының әсерінен синхронизация сұлбасының шығысынан басқарушы құрылғыға (УУ), оны бастапқы күйден жұмыс күйіне ауыстыратын   Uc жіберу импульстары түседі.  Басқарушы құрылғы тікбұрышты импульс (Uуу) өндіреді, ал жайылым генераторында тура жүріс кернеуі өсе бастайды. Тікбұрышты Uуу импульс ұзақтығы сәуленің тура жүріс уақытын (Тр)  анықтайды.  Кідіріс  t3 уақыты арқылы кіріс сигналы тік ауытқыту пластиналарына келіп түседі.  Кернеу максимал мәніне жеткеннен кейін жайылым генераторы ажыратылып келесі импульсты күту тәртібіне өтеді.

4.2 сурет – Күту тәртібінде жайылым генераторының жұмысы диаграммасы

 

Ұзақтығы қысқа импульстарды зерттеу үшін қолданылатын күтуші жайылымға келесі талаптар қойылады:

- үздіксіз секілді күтуші жайылым да  сызықты болу керек;

- күтуші жайылым уақыты зерттелетін импульс ұзақтығынан көп болуы қажет.

ЭО-да күтуші жайылымның келесі  Тр ұзақтықтары іске асырылған: 1; 2; 5; 10; 30; 50; 100; 200 және 300 мкс; 1; 2; 3 және 5 мс.

 

4.2 кесте – Жайылым генераторының параметрі

 

Нұсқа, шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

tз, мкс

1

3

5

10

20

30

100

200

300

400

Тр, мс

0,01

0,03

0,05

0,1

0,2

0,3

1

2

3

5

 

4.3 ЭО көмегімен жиілікті өлшеу

 

4.3 есеп

 

Белгісіз fx жиілікті синусоидалық сигнал ЭО-ның тік ауытқыту (У кірісі) кірісіне берілген. Горизонталдық кіріске синусоидалық сигналдар үлгілі генераторынан (ГСС)  fo жиілікті сигнал берілген.  Әйтеуір бір fх/f0  жиіліктердің қатынастары кезінде экранда тұрақты Лиссажу фигурасы алынады (4.3 кестені қара).

Белгісіз fx жиілікті және ГСС жиілігінің салыстырмалы қателігі δотн  болғандағы өлшеу нәтижесін анықтау керек.  

 

Орындауға жетекшілік

 

Салыстырылатын сигналдардың жиіліктерінің қатынасы фигураның ойша жүргізілген тік және көлденең сызықтарды кесіп өту нүктелерін санау арқылы анықталады.

Фигураның тұрақты бейнесін алу үшін келесі қатынас орындалу керек

Nгfo = Nвfx.

Осыдан

,                                               (4.2)

мұндағы Nг және Nв –фигураның сәйкесінше тік және көлденең сызықтармен қиылысу саны.

4.3 кесте –Лиссажу фигуралары

Нұсқа, шифрдың соңғы саны

0,1

2

3,4

5,6

7,8

9

 

 

 

4.4 кесте –ГСС үлгілі жиілігі

 

Нұсқа, шифрдың соңғы саны

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

ƒo, Гц

300

600

800

200

400

100

500

900

1000

700

δотн,%

1

2

2,5

0,5

0,1

2

4

5

6

0,2

Мысал. Лиссажу фигурасы және үлгілі жиілік fо = 100Гц берілген. Белгісіз жиілікті  fх  анықтау керек.

Берілген фигурада, оның түйіндері арқылы өтпейтін тік және көлденең сызықтар жүргіземіз (4.3 кестені қара).

4.3 сурет –  Жиілікті анықтаудың графикалық әдісі

 

4.3 суретінен  Nг = 4, Nв = 2 екені белгілі.  

ГСС-нің  абсолюттік қателігі:

ГСС-нің өндіретін жиілігінің нақты мәні  foи = (100 ± 5)Гц.

Онда (4.2) өрнегі бойынша

болады.

Әдебиеттер тізімі 

1. Афонский А.А. Измерительные приборы и массовые электронные измерения. – М.: СОЛОН-ПРЕСС, 2007. – 544 с.

2. Боридько С.И., Дементьев Н.В. Метрология и электрорадиоизмерения в телекоммуникационных системах. – М.: Горячая линия–Телеком, 2007. – 374 с.

3. Визильтер Ю.В. Обработка и анализ цифровых изображений с примерами на LabView и IMAQ Vision. – М.: ДМК Пресс, 2007. – 464 с.

4. Воротников С.А. Информационные устройства робототехнических систем. – М.: Изд – во МГТУ им. Н.Э. Баумана, 2005. – 384 с.

5. Евдокимов Ю.К. LabVIEW для радиоинженера: от виртуальной модели до реального прибора. – М.: ДМК Пресс, 2007. – 400 с.

6. Загидуллин Р.Ш. LabView в исследованиях и разработках. – М.: Горячая линия-Телеком, 2005. – 352 с.

7. Назаров Н.Г. Метрология. Основные понятия и математические модели. – М.: Высшая школа, 2002.- 348 с.

8. Раннев Г.Г. Методы и средства измерения. – М.: Изд. Цент «Академия», 2006. – 336 с.

  

Мазмұны 

Кіріспе  3

1 Есептік-сызба жұмысы. 1-ші  тақырып. Токты өлшеу  3

2-ші тақырып. Кернеуді өлшеу  6

2 Есептік-сызба жұмысы. 3-ші тақырып. Тұрақты және айнымалы тоқ көпірлері 9

4-ші тақырып. Сигналдар параметрлерін ЭО көмегімен өлшеу  12

Әдебиеттер тізімі 16