АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС ИНСТИТУТЫ

Электроника және компьютерлік технологиялар кафедрасы

                                                                                 

 

ЭЛЕКТРОНДЫҚ ҚҰРЫЛҒЫЛАР СҰЛБАТЕХНИКАСЫ 2

 

050719 – Радиотехника, электроника, телекоммуникация мамандығы бойынша барлық оқу түрінің студенттері үшін зертханалық жұмыстарға арналған әдістемелік нұсқау

                                                               

Алматы   2009 

КҰРАСТЫРУШЫ: Ұ.Қ.Дегембаева. Электроника және аналогтық құрылғылардың схемотехникасы 2.

050719 – Радиотехника, электроника, телекоммуникация мамндығы боыйнша барлық оқу түрінің студенттері үшін зертханалық жұмысды орындауға арналған әдістемелік нұсқау – Алматы: АЭжБИ, 2009. – 30 б.

 

Әдістемелік жазба радиотехника және байланыс факультетінің студенттері үшін «Электроника және аналогтық құрылғылардың схемотехникасы 2» пәні бойынша зертханалық жұмыстарды орындауға көмекші құралы болып табылады. Эдістемелік нұсқауда қысқаша анықтамалар қарастырылып, зерттеулерді орындауға тапсырмалары бар зертханалық жұмыстардың жазбалары мазмұндалған. Орындалатын жұмыс оның көлемі мен тізбектілігі оқылатын курс ерекшеліктеріне байланысты оқытушымен реттеледі.

         Әдістемелік нұсқаулар радиотехника және байланыс факультеті мамандықтарының барлық оқу түріндегі студенттеріне арналған.

 

Мазмұны

1. Кіріспе................................................................................................................4

2. №1 зертханалық жұмыс....................................................................................6

3. №2 зертханалық жұмыс....................................................................................9

4. №3 зертханалық жұмыс....................................................................................13

5. №4 зертханалық жұмыс....................................................................................16

6. №5 зертханалық жұмыс....................................................................................19

7. №6 зертханалық жұмыс....................................................................................23

8. №7 зертханалық жұмыс....................................................................................24

9. №8 зертханалық жұмыс....................................................................................25

10. №9 зертханалық жұмыс..................................................................................26

11. №10 зертханалық жұмыс.................................................................................27

12. №10 зертханалық жұмыс.................................................................................28

13. №11 зертханалық жұмыс................................................................................ 28

14. №12 зертханалық жұмыс............................................................................. ...29

15. Әдебиеттер тізімі..............................................................................................30

 

Кіріспе 

          Зертханалық тәжірибеге арналған осы әдістемелік нұсқаулар, Электроника және аналогтық құрылғылардың схемотехникасы 2 (4 несие) курсын оқитын студенттерге арналған. Берілген курс бойынша зертханалық жұмыстардың печаттық платасын DEGEM System PU-2000 орталық процессорына  және Electronics Workbench (EWB) программалық кешенініңде орындалады.

Зертханалық жұмыстардың берілген циклының негізгі мақсаты:

         а) студенттердің дәрістік материалдарды оқудан алған теориялық білімдерін нығайту;

         б) дискреттік орындаудағы сұлба компоненттерінің параметрлерін анықтауға және интегралдық микросұлбалар негізінде электрондық сұлбаларды өңдеу, ЭЕМ-ғы машиналық бағдарламалардың көмегімен электрондық сұлбаларға талдау жүргізу, ал талдау және эксперименттік зерттеулер процесінде сұлба компоненттерінің параметрлерін вариациялау және қайта есептеу жолымен сұлбаны үйлестіру.

         Зертханалық тәжірибеге дайындық процесінде әрбір студент міндетті: дәрістер конспектісінің және ұсынылған әдебиеттің сәйкесті бөлімдерін оқуға, қажеттілігінше бастапқы берілген мәліметтер бойынша сұлба компоненттерін есептеуді орындауға.

         Есеп келесі бөлімдерден тұрады:

·       Жұмыс мақсаты және тапсырмасы;

·       Зерттелуші аспаптар мен микросұлбалардың анықтамалық мәліметтері;

·       Орындалған жұмыстың нәтижелері (эксперименттік мәліметтер, есептеулер, графиктер және т.б.);

·       Жұмыс бойынша қорытындылар;

·       Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

         Есеп институттың фирмалық стандарты бойынша өңделеді.

№1 зертханалық жұмыс. Транзисторлық күшейткіш

 

Жұмыстың мақсаты:

-         транзисторлық күшейткіш каскадының кері байланысы бар (КБ) және кері байланыс жоқ кезіндегі тоқ бойынша сипаттамаларын зерттеу;

-         транзисторлық күшейткішті зерттеу кезінде пайдаланылатын жабдықтармен жұмыс істеудің тәжірибелік дағдыларын алу;

-         резисторлардың номиналдық шамаларын өлшеудің тәжірибелік дағдыларын алу.

                              

1.1                        Жұмыстық тапсырма

 

1.1.1.   1.1-суретке сәйкес күшейткіш сұлбасын жинақтаңыздар.

1.1.2.   Күшейткіш тізбектерінің R14, R15, R16, Rv3 кедергілерінің шамасын өлшеңіздер.

1.1.3.   Күшейткіштің кері байланыс жоқ кездегі амплитудалық-жиіліктік сипаттамасын (АЖС) өлшеп және графигін тұрғызыңыздар.

1.1.4.   Күшейткіштің кері байланыс бар кездегі амплитудалық-жиіліктік сипаттамасын (АЖС) өлшеп және графигін тұрғызыңыздар.

 

1.2                        Жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар

 

1.2.1      1.1-суретте көрсетілген сұлбадан тұратын, ЕВ-111 печаттық платасын DEGEM System PU-2000 орталық процессорына орналастырыңыз.

1.2.2      1.1-суретте көрсетілген сұлбаны жинақтаңыз. PS-1 тұрақты тоқтың қоректену көзіне 7В кернеу қойыңыз.

1.2.3      Омметр көмегімен R14, R15, R16, Rv3 кедергілерінің номиналдық шамаларын өлшеңіз.

1.2.4      Генератордан сұлба кірісіне жиілігі 1000 Гц және амплитудасы 10-100 мВ шамасы аралығындағы (осциллограф көмегімен өлшеңіз) синусоидалы сигналды беріңіз.

1.2.5      Күшейткіштің КБ-сыз тоқ бойынша амплитудалық-жиіліктік сипаттамасын өлшеңіз және нәтижелерді 1.1-кестеге енгізіңіз. Кіріс кернеудің шамасын анықтап қойыңыз.

 

1.1- К е с т е

Жиілік, Гц

100

200

500

1000

2000

5000

10 К

20 К

50 К

100 К

Uшығ, В

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KU

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алынған мәліметтер бойынша айнымалы тоқ күшейткішінің АЖ сипаттамасын тұрғызыңыз.

1.2.6      Теріс кері байланысты ұйымдастыратын С2 конденсаторын ажыратыңыз.

1.2.7     Теріс кері байланысты күшейткіштің тоқ бойынша амплитудалық-жиіліктік сипаттамасын өлшеңіз және нәтижелерді 1.2-кестеге енгізіңіз. Кіріс сигналдың амплитудасының шамасын өлшеп қойыңыз.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.1 Сурет – Айнымалы тоқтың транзисторлық күшейткіші

1.2 К е с т е

Жиілік, Гц

20

50

100

200

500

1 К

2 К

5 К

10 К

20 К

50 К

100 К

Uшығ, В

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KU

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алынған мәліметтер бойынша теріс кері байланысты айнымалы тоқ күшейткіші үшін АЖ сипаттамасын тұрғзыңыз.

 

1.3                        Есептеу тапсырмасы

 

1.3.1     Күшейткіштің кернеуі бойынша күшейту коэффициентін есептеңіз. Эксперименттік мәліметтерді есептік мәліметтермен салыстырыңыз.

 

,

 

 

мұндағы β – тоқ бойынша статикалық беріліс коэффициенті;

Rк – коллектор тізбегіндегі кедергі;

Rг – генератордың ішкі кедергісі;    

Rвх – каскадтың кіріс кедергісі.

 

1.4            Студенттің жұмыс бойынша қорытындысы

 

-         күшейткіштің амплитудалық-жиіліктік сипаттамаларын салыстырмалы зерттеу;

-         ТКБ-тың күшейткіш параметрлеріне әсерін түсіндіру.

 

Бақылау сұрақтары

 

1.     Транзистордың тыныштық күйі дегеніміз не және оны қалай анықтауға болады?

2.     Кері байланыс дегеніміз не? Ол күшейткіште қандай себептерге байланысты пайда болады?

3.     Оң және теріс кері байланыстардың, күшейткіштің күшейту коэффициентіне әсері қандай?

4.     ОКБ пен ТКБ күшейткіштің жиіліктік сипаттамаларына әсері қандай?

5.     ОКБ пен ТКБ күшейткіштің кіріс және шығыс кедергілеріне әсері қандай?

6.     Транзисторлардың кіріс тізбектеріне ығысу берудің қандай тәсілдері бар? Олардың кемшіліктері мен құндылықтарын атаңыз?

7.     Күшейткіштер сұлбасындағы элементтердің міндеттері қандай?

8.     Тыныштық нүктесінің тұрақтану сұлбасын салыңыз, оның жұмыс істеу принципін түсіндіріңіз?

9.     Төменгі жиіліктер облысында күшейту коэффициенті неліктен азаяды?

10. Күшейткіш каскадтарының орташа, төменгі және жоғары жиіліктердегі баламалық (эквиваленттік) сұлбаларын салыңыз және түсіндіріңіз?

11. Транзистордың кіріс тізбегінің баламалық (эквиваленттік) сұлбасын салыңыз және оның кіріс кедергісі қалай есептелетінін көрсетіңіз?

12. Каскад аралық байланыстың қандай сұлбалары бар? Олардың құндылықтары мен кемшіліктері?

 

№2 зертханалық жұмыс. Теңгермелік қүшейткішті зерттеу

 

2.1 Жұмыстың мақсаты:

-       теңгермелік қүшейткіштің жұмысын зерттеу;

-        қүшейткіштің сұлбасын ,құрылғысын, жұмыс істеу дағдыларын сипаттамалары мен параметрлерін игеру;

-       қүшейткіштің жұмыс режимын зерттеу;

-       транзисторлар, резисторлар, микросхемалар бойынша анықтамалық әдебиетпен жұмыс жүргізу қалыптастыру.

 

         2.1.1 Жұмысқа алдын ала дайындық

 

         2.2.1.Зертханалық жұмысты орындауға дейін, ұсынылған әдебиеттерден қүшейткіштің сұлбасы мен жұмыс істеу принципін окып біліңіз;

         2.2.2 Жұмыстың тапсырмасы мен оған арналған методикалық нұсқауларын оқып біліңіз;

 

         2.3 Қолданатың құрылғылар мен элементтер

         2.3.1 PU-2000 орталық процессоры;

         2.3.2 ЕВ-215 печаттық платасы;

         2.3.3 Цифрлық әмбебаб құрылғылар мен осциллограф.

 

         2.4 Жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар

 

         2.4.1  PU-2000 жүйесіне ЕВ -215 печаттық платасын орналастырыңыз.

         2.4.2 Теңгермелік қүшейткіштің схемасын зерттеңіз.

         2.4.3 теңгермелік қүшейткіштің екі кіріс сигналдарын зерттеңіз:

а) бір сигналды бір базаға беріңіз, екіншіні - жерлестіріңіз;

б) екі базаға сигнал беріңіз;

  2.4.4 каскадтың қүшейту коэффициентің есептеңіз және теоретикалық мәні мен салыстырыңыз;

          2.4.5 Теңгермелік қүшейткіштің кіріс сигнал режиміна амплитудалық сипаттамасын өлшеңіз және нәтижелерді 1.1-кестеге енгізіңіз.

 

 

          2.4.6 Күшейткіштің амплитудалық-жиіліктік сипаттамасын өлшеңіз және нәтижелерді 1.2-кестеге кіріс сигналының режиміна анықтап енгізіңіз.

Қортынды шығарыңыз.

 

2.5 Жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар

 

         2.5.1 Қомпаратор ЕВ-215 платасың жоғарғы сол жақ бұрышында орналасқан.

 2.1 суреттегі сұлбаны жинаңыз.Q3 және Q4 екінші каскадты зерттеу.

 

 

 

2.1 Сурет -  Q3 және Q4 екінші каскадты теңгермелік күшейткішті зерттеу

 

         2.5.2 Q3 және Q4 жерлестіріңіз. Схеманы қосыңыз. Екі транзистордың тыныштык кернеуын коллектор - эмиттер и база – эмиттер өлшеңіз. Теңгермелік қүшейткіштің шығысындағы кернеуын өлшеңіз (екі коллектордың арасындағы кернеу).

         2.5.3 2.4.3 тапсырмаға

а) PS1- ден Q3 базасына +25 мВ, Q4 базасын  жерлестіріңыз. Екі коллектордың Q3  және   Q4 арасындағы кернеуын өлшеңіз.

б) PS1- ден Q3 базасына +25 мВ, Q4 базасына  -25 мВ. Екі транзисторларын Q3  және   Q4 коллектордың арасындағы кернеулерін өлшеніз.

         2.5.4 Қүшейту коэффициентің есептеңіз

Берілген формуламен теоретикалық коэффициентің аныктаныз:

         2.5.5 Егер R7= R8=50 kΩ, R13=R14=23.7 kΩ осы мәндерге тең болса және өлшенген кернеулердің мәнінің алып тоқтарды есеп 3.1 кестеге толтырыңыз.

3.1 К е с т е

Параметр

Есептелген токтар Ik, mA

Ik1

 

Ik2

 

Ik3

 

Ik4

 

Ik5

 

 

          2.5.6 Амплитудалық сипаттамасын Uшығ   = f (Uкір) өлшеңіз.  Q4 базасың жерлестіріп, ал Q3 базасына синусоида жиіліғін 300 Гц-ке койып, Uкір1=50 mB өзгертіп, Uшығ. мәнің өлшеңіз. Осы талапты орындаушын синусоидалды тербелісі бар генератордың және осциллографтың А кірістерін схемаға қосыңыз,  осциллографтың В кірісін схеманың шығысына қосыңыз. Әр коллектордың кернеуін жеке өлшеңіз.

2.2 Сурет -  Екі каскадты теңгермелік күшейткішке синусоиалды генератоды қосу

     Схеманың кірісіндегі синусоидағы 0 ден 50 mB ауыстырыңыз. амплитудалық сипаттамасын өлшеңіз және нәтижелерді 3.2-кестеге енгізіңіз.

2.2 К  е  с  т  е

Uшығ, В

 

10

15

20

100

150

200

250

280

300

Uкір, В

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сипаттмасын салып,  қортынды жасаңыз.

Амплитудалық-жиіліктік сипаттамасын өлшеу үшін теңгермелік қүшейткіштің кірісіне 25 мВ-лы синусоида.

Қүшейту коэффициентің есептеңіз де нәтижелерді 1.2-кестеге енгізіңіз.

Қортынды шығарыңыз.

 

2.3 К  е  с  т  е

f, kГц

0

0.1

0,5

1

10

15

20

50

100

Uшығ, В

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KU

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сипаттмасын салып,  қортынды жасаңыз.

          2.5.7 OUT2 шығысына R16 кедергісін қосыңыз шығыс кернеуді өлшеңіз.

2.3 Сурет -  Жұктеме қоскан күшейткіш

2.4 Сурет  - Жүктеме қоскан күшейткіштін құрама схемасы

          2.5.7 Толық шығыс кедергіні өлшеңіз

ROUT=___________kΩ

 

         2.6 Студенттік жұмыс бойынша қорытындысына қойылатын талаптар

         Зертханалық жұмыс бойынша қорытындыға кіру керегі:

          1. Гост бойынша орындалған теңгермелік қүшейткіштің зерттелуінің принципиалды сұлбасы;

         2. Амплитудалық мен амплитудалық-жиіліктік сипаттамалары және нәтижелері;

         3. Жұмыстың аяғында жасалынған зерттеулер бойынша қорытынды;

 

Бақылау сұрақтары

1.     Терістейтін және терістемейтін күшейткіштің жұмыс қағидасы

2.     Қандай түрлі кері байланысты білесіз.

3.     Оң кері байланыс кай жерде пайдаланады?

4.     Теріс кері байланысы бар күшейткіштің схемасын қөрсетіңіз

5.     Нолдік дрейф пайда болатын себетері

6.     Стабилизацияланған тізбегі бар генератордың схемасын салыңыз

7.     Өрісті транзистор мен жиналған теңгермелік күшейткіштің схемасын салыңыз

8.     Теңгермелік күшейткіштің күшейту коэффициентің жазыңыз

9.     Күшейткіштің негізігі сипаттамалары қандай?

10.  Көп касқадты күшейткіштің құрлымдық схемасы.

  

№3 зертханалық жұмыс. Айнымалы және тұрақты тоқтардың инверттеуші күшейткіштері

 

         Жұмыстың мақсаты: Айнымалы және тұрақты тоқтардың инверттеуші күшейткіштерінің жұмыс істеу ерекшеліктерімен танысу және зерттеу.

         3.1. Жұмыстық тапсырма

         3.1 Күшейткіштің кіріс кедергілернің және кері байланысты ұйымдастыратын кедергінің номиналдық шамаларын өлшеу.

          3.2 Тұрақты тоқ күшейткішінің амплитудалық сипаттамасын зерттеу.

          3.3 Инверттеуші күшейткіштің R1÷R4 резисторларының  шамаларына үйлестіріп әртүрлі   мән беріп, оларға сәйкес күшейту коэффициенттерін анықтау.

3.4        Айнымалы тоқ күшейткішінің амплитудалық сипаттамасын өлшеп, графигін тұрғызу.

 

3.2            Жұмысты орындауға әдістемелік нұсқау

3.2.1      EВ-121 печаттық платасын PU-2000 орталық процессорының байланыстырғышына орналастырыңз.  

3.2.2      Сұлбаны жинақтамас бұрын күшейткіш тізбектерінің R1÷ R4 кедергілерінің шамасын өлшеп алыңыз.

3.2.3      ЕВ–121 печаттық платасын тексеріңіз және 2.1-суретте көрсетілген, тұрақты тоқ күшейткішінің сұлбасын жинақтаңыз.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


3.1 Сурет – Инверттеуші күшейткіш сұлбасы

 

3.2.4 Күшейткіш кірісіне (R1 кірісі) PS-1 тұрақты тоқ көзінен кернеу беріңіз.

3.2.5     Кіріс кернеуді өзгерте отырып, шығыс кернеуді өлшеңіз және нәтижелерді 2.1-кестеге енгізіңіз. Осы мәліметтер бойынша күшейткіштің амплитудалық сипаттамасын тұрғызыңыз және күшейту коэффициенттерін анықтаңыз.

 

     3.1 К  е  с  т  е

Uкір, (В) - қалаулы

0.1

0.5

1.0

2.0

4.0

5.0

6.0

8.0

10

Uкір,(В)– шынайы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Uшығ,(В)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

КU

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.2.6     PS-1 кіріс кернеу сигналын 0,75-0,9 В диапазонындағы кернеу шамасына реттеңіз.  

3.2.7     Кірістер мен кері байланыс кедергілерін тұйықтап, кіріс және шығыс кернеулердің шынайы мәндерін өлшеңіз және нәтижелердә 2.2-кестеге енгізіңіз.

 

    3.2 К е с т е – Кернеуді күшейту коэффициентінің, кедергілердің қатынасына тәуелділігі

Күшейту кедергілерінің жұптары

Күшейтудің есептелінген коэффициенті

Uкір,  (В)

Uшығ , (В)

 

Күшейтудің шынай коэффициенті

Кері байланыс

Кіріс

R2

Rl

 

 

 

 

 

 

 

 

R4

Rl

 

 

 

 

 

 

 

 

R2

R3

 

 

 

 

 

 

 

 

R4

R3

 

 

 

 

 

 

3.2.8     2.1-суретке сәйкес айнымалы тоқ күшейткішінің сұлбасын жинақтаңыз, тек PS-1 тұрақты тоқ көзінің орнына функционалдық генератордан сигнал беріңіз.

3.2.9     Генераторды амплитудасы 0,5В және жиілігі 1000 Гц шамасындағы синусоидалы толқын алуға реттеңіз.

3.2.10 Кіріс және шығыс сигналды осциллографтың көмегімен бір графикке салып алыңыз және қорытынды жазыңыз.

3.2.11 Сигналдың жиілігін өзгерте отырып, күшейткіштің амплитудалық-жиіліктік сипаттамасын өлшеңіз. Барлық нәтижелерді 2.3-кестеге енгізіңіз.

 

3.3 К  е  с  т  е

Жиілік (Гц)

1

10

100

1000

5000

10000

20000

30000

50000

100000

Uвх

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Uвых

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

КU

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.2.12  Күшейткіштің амплитудалық-жиіліктік сипаттамасын тұрғызыңыз.

4 Есептеу тапырмасы

4.1            Кернеуді күшейту коэффициентін теориялық формуланың көмегімен есептеңіз және оны эксперименталдық мәндермен салыстырыңыз. Кернеуді күшейту коэффициенті: Кu = -,Кu = -

Бақылау сұрақтары

1   ТТК жұмыс істеу принципін түсіндіріңіз және мұндай күшейтудің кемшіліктерін көрсетіңіз.

2   Нөлдік дрейф дегеніміз не және ол қалай бағаланады?

3   Нөлдік дрейфтің туындау себептерін және оны азайту тәсілдерін көрсетіңіз?

4   Биполярлық транзисторлардағы дифференциалдық каскадтың жұмыс істеу принципін түсіндіріңіз.

5   Өрістік транзисторлардағы дифференциалдық каскадтың қандай артықшылықтары бар?

6    ОК құрылымдық сұлбасын келтіріңіз және жеке блоктарының міндеттерін түсіндіріңіз.

7   ОК амплитудалық және амплитудалық-жиіліктік сипаттамасын келтіріңіз.

8   Оптрондық байланысы бар ТТК ерекшелігі неде?

9   Деңгейді ығыстыру сұлбасының міндетін түсіндіріңіз.

10    Жұмыста зерттелетін микросұлбаның барлық шықпаларының міндеттерін сипаттаңыз.

11     ОК шығыс кернеуінің амплитудасы қоректену көзінің кернеуінен артық бола ала ма?

12    Инверттеуші күшейткіштің жұмысын түсіндіріңіз.

 

 

 

 

№4 зертханалық жұмыс. Аналогтық компаратордың жұмыс атқаруын зерттеу

 

         Жұмыстың мақсаты:

-                     Операциялық күшейткіш (ОК) негізінде аналогтық компаратордың жұмысын зерттеу;

-                     ОК сұлбаларды зерттеу барысында, ОК және құрылғылармен жұмыс істеу дағдыларын игеру;

-                     Интегралдық микрооосұлбаладың аықамаық әдебиетімен жұмыс істеу дағдыларын алу;

-                     Босагалық құрылғылармен (порогвые устройства) жұмыс атқару дағдыларын игеру;

-                     Қомпаратордың уақытқа тәуелділік сипаттамаларын осциллограф арқылы алу барысындағы жұмыс істеу дағдыларын алу.

                              

          4.1 Жұмысқа алдын ала дайындық

 

         4.1.1.Зертханалық жұмысты орындауға дейін, ұсынылған әдебиеттерден компаратордың сұлбасы мен жұмыс істеу принципін окып біліңіз;

     4.1.2Жұмыстың. Тапсырмасы мен оған арналған методикалық нұсқауларын оқып біліңіз;

    4.1.3 Анықтамаық кітаптан LM741 ОК – ің паспорттық берілгендерін жазып, сипаттамасын сызып алыңыз.

 

         4.2 Қолданатың құрылғылар мен элементтер

 

         4.2.1 PU-2000 орталық процессоры;

         4.2.2 ЕВ-122 печаттық платасы;

         4.2.3 Цифрлық әмбебаб құрылғылар мен осциллограф, сигналдар генераторы.

 

4.3 Жұмысқа арналған тапсырмалар

 

         4.3.1 Қомпаратордың жұмысын үшбұрыш формалы кернеуден тікбұрішты импульс қалыптастырушы ретінде қарастырып, зертеңіз;

         4.3.2 Қомпаратордың жұмысын синусойалды кернеуден тікбұрышты импульс қалыптастырушы реінде қарастырып, зертеңіз.

 

4.4.1     Жұмысты орындауға әдістемелік нұсқаулар

 

4.4.2      PU-2000 жүйесіне ЕВ -122 печаттық платасын орналастырыңыз.

4.4.3     Қомпаратор ЕВ-122 платасың жоғарғы сол жақ бұрышында орналасқан. 4.1 суреттегі сұлбаны жинаңыз.

 

4.1 Сурет - Компараторды зерттеу

4.4.4      PS-1 тұрақты ток көзін қөрек көзіне қосып, оның мәнін  етіп орнатыңыз;

     Сигнал генераторын амплитудасы 4,7 В  және жиілігі 1 кГц шамасындағы үшбұрышты импульстар тізбегін алатындай етіп реттеңіз;

     Генератор шағасы I осциллографтың каналына қосылғанда осциллографтан 5,2 суреттегідей уақыттық диаграмманы алу үшін генератор сигналының ығысуын 0,3 В шамасына децін өзгертіңіз.

     Сигнал ығысуын 0,3 В- қа өзгертуарқылы  біз салыстырып отырған құрығының ығысуының әсерін және PS-1 қөректену көзінің қалдықты кернеуінің әсерін минмизациялацмыз.

     4.4.4 ОК−нің инверттеуші кірісіне .сигнал генераторын қосыңыз.

 

                   .

 

                             5

  

t

 
     

 

                        0.3

 

4.2 Сурет -  Компаратордың уақыт диаграммалары

 

4.4.5 Компаратор шығысын екінші осциллографтың кірісіне жалғаңыз.

4.4.6 Қомпаратор шығысын екінші осциллографтың кірісіне жалғаңыз;

4.4.7 және сигнадарын салыңыз;

4.4.8 PS-1 қөректену көзін 2 вольтқа реттеп қойыңыз

4.4.9 PS-1 қөректену көзін 2 вольтқа реттеп қойыңыз.

4.4.10 Кіріс кернеуін 0 вольттен – 5 вольтқа дейін баяу өзгертіңіз. Осциллограмманның шығыстағы өзгеруін байқап, қорытынды жасаңыз;

4.4.11 Енді, PS-1 қөректену көзін 0,25 вольтқа реттеп қойыңыз;

4.4.12  Сигнал генераторын амплитудасы 5В және жиілігі 1кГц шамасындағы синусайдалды толқын алуға реттеңіз және 1.5.6.- 1.5.9. пункттарын қайта орындаңыз;

 

 

          4.5 Студенттік жұмыс бойынша қорытындысына қойылатын талаптар

 

         4.5.1 Зертханалық жұмыс бойынша қорытындыға кіру керек:

                   1. Гост бойынша орындалған анолгтық компаратордың зерттелуінің принципиалды сұлбасы;

                   2. Синусайдалды кернеу мен үшбұрышты және тікбұрышты импульстар тізбегі кіріс және шығыс кернеулерінің диаграммалары;

                   3. Жұмыстың аяғында жасалынған зерттеулер бойынша қорытынды жасау;

 

4.6  Бақылау сұрақтары

 

1. Компаратор не үшін қолданылады?

2. Егер - синусоидалды кернеу, ал -тұрақты оң кернеу (< ); ОК керек көзі қосполярлы болса, , ,  диаграммаларын сызыңыз;

3.Үкір, Үшығ диаграммаларын салыңыз, мұндағы  – тұрақты теріс мәнді кернеу,  синусайдалды кернеу ,; ОК корек көзі – косполярлы.

4. Компаратордың шығыс импульсінің параметрі неге байланысты?

5. Аналогтық компаратордың амплитудалық селектор ретінде қолдануға болады ма?

 

№5 зертханалық жұмыс. Интегралды қисындылық микросұлбаның сипаттамасын зерттеу. Комплиментарлық МОЖ – құрылымы мен берілген қисынды элементтер

 

         Жұмыстың мақсаты: интегралды қисындылық микросұлбаның статикалық және динамикалық сипаттамаларын зерттеу (мысал ретінде И-НЕ микросұлбасы берілген).

 

         5.1. Үй дайындағы

 

         5.1.1 Ұсынылған әдебиет бойынша (5, 17, 18) алдын-ала теориялық тарауларды оқып-үйрену.

5.1.2 Әдістемелік нұсқаулар мен тапсырмаларды оқып-үйрену.

 

         Лабораторлық стендтің барысы

 

         ЕВ-220 курсының панелі 6 сұлбадан тұрады, олардың әрқайсысы әртүрлі серияларға жатады (оларды түрлі технологиялар арқылы құрылған деп түсіну қажет: комплиментарлық МОЖ-құрылымдары, ДТЛ, ТТЛ және эмиттерлі байланыстармен берілген қисындық сұлбаларды қолдану бойынша).

         ДТЛ сериясы қолданыста болмайды. Ол бұл жерде толық жүктелген резистормен шығу каскадында жұмыс атқаратын сұлбаны көрсету үшін де қосылып отыр. Баспа сұлбаның қосылғышы панельдің жоғарғы шетінде.

         РИ-2000 элементі арқылы ол бас қосылғышқа жалғанған. Пайдаланатын кернеу қорегі панелге осы қосылғыш арқылы беріледі.

         ЕВ-220 курсының панелі көптеген цокольдер мен бақылау нүктелерінен тұрады. Жалғауыш өткізгіштердің штепсельдік қосылғышын және қысқартылған штекерлерді қолдану арқылы сұлбаларға өзгерістер енгізілуі мүмкін. Платаның қоректенуі PS-1, PS-2 реттелетін тұрақты тоқ көзінің көмегімен іске асады, панель +5 В кернеуі арқылы да жұмыс атқара алады.

 

5.2. Бақылау сұрақтары

 

         5.2.1. Цифрлы ИМС-тің ерекшеліктері қандай?

         5.2.2. Цифрлы ИМС классификациясының негізіне қандай ерекшеліктер жатады?

         5.2.3. ИМС-тың негізгі (басты) параметрлері.

         5.2.4. Бір операцияға арналған ең төмен ауыстырғыш энергиясын қандай физикалық шектеулермен анықтау мүмкін?

         5.2.5. Цифрлы ИМС негізінде қандай электромеханикалық ұқсастықтар жатыр? Сипаттама параметрлерін бағалап, мысалдар келтіріңіз.

          5.2.6. Таратқыштық сипаттама деп нені айтады?

         5.2.7. Цифрлы ИМС-нің негізгі түрлерін атаңыз. Оларға қысқаша сипаттама беріңіз.

         5.2.8. Көпэмиттерлі транзистордың жұмыс істеу принципіне түсінік беріңіз.

         5.2.9. МОЖ-транзисторлы кілттердің қандай түрлері белгілі?

 

         5.3. Жұмыстық тапсырма

 

         5.3.1. КМОЖ және НЕ (NOR) инверторлық (терістеуші) қисынды элементтерді құру.

         5.3.2. (Комплиментарлы МОЖ-құрылымды). CMOS серияларының сипаттамасын тексеру.

5.4. Алдын ала берілген есептер.

 

5.1 Сурет – Комплементарлы МОЖ құрылымды  транзисторлар мен логикалық элементтері

          5.4.2 5.2, 5.3 суреттер арқылы қандай логикалық функицялар қамтамасыз етіледі?

         5.4.3 Қорытындыға жазыңыз, қандай логикалық шығыстарды қосу керек 5.2 немесе 5.3 суреттердегі тапсырманы орындау үшін.

 

     ЕСКЕРТУ: Uқорек көзі мен контурда 100 Омдық резистор берілген, бұл резистор қорек көзінің  аққан токты өлшеуге арналған.

5.5 Жұмысты орындау тәртібі

5.5.1 ЕВ – 220 платасындағы эксперименттік сұлбаны алып жинаңыз.

5.2 Сурет - Бір каскадты КМДЖЛ- дің сұлбасы

 

КМДЖЛ–дің кірісіне 5B–қа тең кернеуді беріңіз. Осы кезде шығыстағы не болады?

5.5.2. Кірістегі  РС – 1 қорек көзінің мәнін азайта отырып, сол уақыттағы шығыс кернеуінің мәнін кем дегенде он рет өлшеңіздер.

5.5.3. Алған мәндер арқылы ақиқат кестесін құрыңыз. 6.2 суреттегі а) және б) эспериметалды сұлбаны жинаңыз. Логикалык 0 немесе 1 беріп кіріс және шығыс сигналдарды өлшеңіз, өлшеуін 6.1 кестеге жазыңыз.

5.1 К  е с т е

Uкір, В

Uшығ, В

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5.3 Сурет - Бір және екі кірістері бар эксперименталды сұлбалар

 

5.5.4 Кіріс кернеуін 0 –ден 5 Вольтқа дейін үлекейтіп, шығыс кернеуын өлшеп 6.2 кестеге жазыңыз.

 

5.2 К е с т е

U1 (В)

U2 (B)

U3(В)

Uвых .(В)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 5.5.5 Инвертордың толық сұлбасын жинаңыз, егер кірісте логикалық 0 немесе логикалық 1 болса Uқорек көзі мен контурдың арасынан аққан токты өлшеңіз. Бұл талапты орындау үшін резистордағы (100) кернеуді өлшеп, токты есептеңіз. Кіріс токты өлшеңіз.

        5.5.6 Кірісте логикалық 0 немесе логикалық 1 болғанда, VOUT  = Uқб = Uшығ.; Uтб = Uкір. және Uқб, өлшеңіз.Шешімін 6.3 кестеге енгізіңіз.

5.3 К е с т е

Кіріс

Uқб(N) =Uшығ.

Uтб(N) =Uшығ.

Uтб(Р)

Uқб(Р)

0

 

 

 

 

1

 

 

 

 

5.3 Сурет - Үш кірісі бар эксперименталды сұлба


№6 зертханалық жұмыс. ТТЛ-сұлбалардың жұмыс істеу логикасын және сипаттамаларын зерттеу

 

Жұмыстың мақсаты: ТТЛ сұлбаларының жұмыс істеу принциптерін зерттеу.

 

Зертханалық жұмыс тапсырмалары

 

1.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында К155 сериялы ТТЛ сұлбасын салып, оған қажетті өлшеу аспаптарын қосыңыз.

2.     К155 сериялы ТТЛ-сұлбасының жұмыс істеу принципін зерттеңіз.

3.     Зерттеу нәтижесі бойынша кіріс және беріліс сипаттамаларын тұрғызыңыз.

4.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында К531 сериялы ТТЛ сұлбасын салып, оған қажетті өлшеу аспаптарын қосыңыз.

5.     К531 сериялы ТТЛ-сұлбасының жұмыс істеу принципін зерттеңіз.

6.     Зерттеу нәтижесі бойынша кіріс және беріліс сипаттамаларын тұрғызыңыз.

7.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында бос коллекторлық шығысы бар ТТЛ сұлбасын салып, оған қажетті өлшеу аспаптарын қосыңыз.

8.     Бос коллекторлық шығысы бар ТТЛ сұлбасының жұмыс істеу принципін зерттеп, жүктеме ретінде қыздыру лампасын және жарық диодын қосыңыз.

 

Бақылау сұрақтары:

 

1.     К531 сериялы ТТЛ сұлбасының базалық элементі теріс логика үшін қандай функцияны атқарады?

2.     ТТЛ ИС-ң кең тараған түрлерін атаңыз.

3.     Үш күйі бар ТТЛ сұлбалар не үшін қолданылуы мүмкін?

4.     Ашық коллекторлы шығысы бар ТТЛ сұлбалар не үшін қолданылуы  мүмкін?

5.     ТТЛ ИС-да түзеткіш тізбек не үшін қолданылады?

6.     ТТЛ ИС-да Шоттки диоды не үшін қолданылады?

 

№7 зертханалық жұмыс nМОП және kМОП интегралды сұлбаларын зерттеу

 

Жұмыстың мақсаты: nМОП –  және КМОП интегралды сұлбалардың жұмыс істеу принциптерін зерттеу.

 

Зертханалық жұмыс тапсырмалары

 

1.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында ЕМЕС   логикалық элементінің nМДП сұлбасын салыңыз.  

2.     ЕМЕС   логикалық элементінің nМДП сұлбасының жұмыс істеу принципін зерттеңіз.

3.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында ЖӘНЕ-ЕМЕС, НЕМЕСЕ-ЕМЕС логикалық элементтерінің екікірістік nМДП сұлбасын салыңыз.  

4.     ЖӘНЕ-ЕМЕС, НЕМЕСЕ-ЕМЕС логикалық элементтерінің логикасын зерттеңіз.

5.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында ЕМЕС   логикалық элементінің kМДП сұлбасын салыңыз.  

6.     ЕМЕС   логикалық элементінің kМДП сұлбасының жұмыс істеу принципін зерттеңіз.

7.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында ЖӘНЕ-ЕМЕС, НЕМЕСЕ-ЕМЕС логикалық элементтерінің k сұлбасын салыңыз.  

8.     ЖӘНЕ-ЕМЕС, НЕМЕСЕ-ЕМЕС логикалық элементтерінің логикасын зерттеңіз.

 

Бақылау сұрақтары:

1.     ЖӘНЕ-ЕМЕС (НЕМЕСЕ-ЕМЕС) логиккалық функциясын іске сыратын МДШ ЛЭ-дегі қайта қосылғыш транзисторлардың максимальді саны (кіріс бойынша біріктіру коэффициенті) неге тең?

2.     ЖӘНЕ-ЕМЕС және НЕМЕСЕ-ЕМЕС  МДШ ЛЭ-дегі қайта қосылғыш транзисторлар (оң логика кезінде)  қалай қосылған?

3.     МДШ-транзисторлары ТТЛ және ЭБЛ сұлбаларымен салыстырғанда қандай артықшылықтар мен кемшіліктерге ие?

4.     kМОП логикалық элементтерінің nМОп логикалық элементтеріне қарағанда қандай артықшылықтары бар?

5.     ЖӘНЕ-ЕМЕС және НЕМЕСЕ-ЕМЕС  логикалық элементтеріндегі nМДШ- және pМДШ-транзисторлары қалай қосылады? 

 

№8 зертханалық жұмыс  Дешифраторлардың, шифраторлардың, мультиплексорлардың, демультиплексорлардың және сумматорлардың сұлбаларын зерттеу

 

Жұмыстың мақсаты: дешифратор, мультиплексор, демульти-плексор және қосындылағыш сұлбаларының жұмыс жасау принциптерін зерттеу.

 

Зертханалық жұмыс тапсырмалары

 

1.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында үш шығыс айнымалы болатын жағдайы үшін ЖӘНЕ және ЖӘНЕ-ЕМЕС   логикалық элементтерінен тұратын дешифратор сұлбасын салыңыз және дешифратор шығысына индикациялық шамдарды қосыңыз.    

2.     Дешифратор жұмысының логикасын зерттеңіз және оның ақиқаттылық кестесін салыңыз.

3.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында ондық 0-ден 9 сандарын (онразрядты бірлік кода) екілік-ондық кодаға түрлендіруге арналған  шифратор сұлбасын салыңыз.  

4.     Осы шифратор жұмысының логикасын зерттеңіз, оның ақиқаттылық кестесін салыңыз және ол бойынша шифратор жұмысын баяндайтын логикалық теңдеулерді құрыңыз.

5.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында 2 мекендік (адрестік) және 4 ақпараттық кірістері  болатын жағдай  үшін мультиплексордың сұлбасын салыңыз.

6.     Осы мультиплексор жұмысының логикасын зерттеңіз және оның жұмысын баяндайтын логикалық теңдеулерді құрыңыз.

7.     2 мекендік  кірісі және 4 ақпараттық шығысы бар демультиплексор жұмысының логикасын зерттеңіз және оның жұмысын баяндайтын логикалық теңдеулерді құрыңыз.

8.     4-разрядты қосындылағыш  микросұлбасының жұмысын зерттеңіз.

 

Бақылау сұрақтары:

 

1.     Толық шифратор жұмысының принципін түсіндіріңіз.

2.     Толық дешифратор жұмысының принципін түсіндіріңіз.

3.     Қандай комбинациялық құрылғыларды жасау үшін дешифратр қолданылады?

4.     Мультиплексор және демультиплексор  кірістері қалай аталады?

5.     1 стробтаушы, 2 мекендік және 4 ақпараттық кірістері бар мультиплексор жұмысын баяндайтын  логикалық теңдеулерді жазыңыз.

6.     Тізбектелген қосындылағышта екі көп разрядты сандарды қосу амалы қалай орындалады?

 

 

№9 зертханалық жұмыс. Синхронды RS-, D-, T- және JK- типті триггерлердің сұлбаларын зерттеу

 

Жұмыстың мақсаты: синхноды триггерлердің сұлбаларының жұмыс істеу принциптерін зерттеу.

 

Зертханалық жұмыстың тапсырмалары

 

1.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында ЖӘНЕ-ЕМЕС және НЕМЕЕС-ЕМЕС логикалық элементтерінен тұратын, тақтілеуші импульс деңгейімен басқарылатын RS- және D-типті синхронды триггерлердің сұлбаларын  салыңыз, триггерлердің шығыстарына индикациялық шамдар қосыңыз.

2.     Осы триггерлердің  жұмыс логикасын зерттеңіз және оның ақиқаттылық кестелерін салыңыз.

3.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында M-S триггерлер сұлбасы бойынша салынған ішкі кідірісі бар біртактілі RS-, D-, JK- жәнеT-типті триггерлер сұлбаларын салыңыз.  

4.     Осы триггерлердің  жұмыс логикасын зерттеңіз және олардың уақыттық диаграммаларын тұрғызыңыз.

5.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында үш триггерлер сұлбасы бойынша салынған ішкі кідірісі бар біртактілі RS-, D-типті триггерлер сұлбаларын салыңыз.  

6.     Осы триггерлердің  жұмыс логикасын зерттеңіз және олардың уақыттық диаграммаларынтұрғызыңыз.

7.     JK- және T-типті триггерлер микросұлбасы жұмыстарының логикасын зерттеңіз және олардың ақиқаттылық кестесін салыңыз.

 

Бақылау сұрақтары:

 

1.     Триггерде қанша шығыс бар және қай шығысындағы сигнал оның күйін анықтайды?

2.     Ақпаратты жазу бойынша триггерлер қалай бөлінеді?

3.     Синхронды триггерлерде ақпарат қалай жазылады?

4.     JK-типті триггердің өту кестесін тұрғызыңыз.

5.     D-типті триггердің өту кестесін тұрғызыңыз.

6.                ЖӘНЕ-ЕМЕС және НЕМЕСЕ-ЕМЕС логикалық элементтеріне тұратын RS-типті синхронды триггердің шартты-графикалық бейнеленуін келтіріңіз. 

 

№10 зертханалық жұмыс.  Регистрлер сұлбаларын зерттеу

 

Жұмыстың мақсаты: сұлбалардың жұмыс істеу принциптерін және регистрлерге ақпараттың жазылу ерекшеліктерін зерттеу.

 

Зертханалық жұмыс тапсырмалары

 

1.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында   D-типті триггерден тұратын  3-разрядты  жылжытқыш регистрдің сұлбасын салыңыз және  разрядтық триггерлер шығысына индикациялық шамдар қойыңыз.

2.     3-разрядты  жылжытқыш регистрдің сұлбасын зерттеңіз және оның жұмысын сипаттайтын уақыттық диаграмманы тұрғызыңыз.

3.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында  RS-типті триггерден тұратын  3-разрядты параллельді регистрдің сұлбасын салыңыз және  разрядтық триггерлер шығысына индикациялық шамдар қойыңыз.

4.     RS-типті триггерден тұратын  3-разрядты параллельді регистрдің сұлбасын зерттеңіз.

5.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында   D-типті триггерден тұратын  3-разрядты параллельді-тізбекті регистрдің сұлбасын салыңыз және  разрядтық триггерлер шығысына индикациялық шамдар қосыңыз.

6.     3-разрядты параллельді-тізбекті регистрдің сұлбасын зерттеңіз.

7.     3-разрядты реверсивті регистрдің сұлбасын зерттеңіз.

 

Бақылау сұрақтары:

 

1.     Қандай разряд аралық операцияларды орындау үшін регистрлер қолданылады?

2.     Регистрлерді жасау үшін қандай типті триггерлер қолданылады?

3.     Параллельді  регистрде сөзді жазу және шығару қалай орындалады?

4.     Тіңзбекті (жылжытқыш) регистрде сөз коды қалай жазылады?

5.     Реверсивті регистр қарапайым жылжытқыш регистрден несімен өзгешеленеді?

 

№11 зертханалық жұмыс. ТТЛ-сұлбалардың жұмыс істеу логикасын және сипаттамаларын зерттеу.

 

Жұмыстың мақсаты: ТТЛ сұлбаларының жұмыс істеу принциптерін зерттеу.

Зертханалық жұмыс тапсырмалары

 

1.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында К155 сериялы ТТЛ сұлбасын салып, оған қажетті өлшеу аспаптарын қосыңыз.

2.     К155 сериялы ТТЛ-сұлбасының жұмыс істеу принципін зерттеңіз.

3.     Зерттеу нәтижесі бойынша кіріс және беріліс сипаттамаларын тұрғызыңыз.

4.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында К531 сериялы ТТЛ сұлбасын салып, оған қажетті өлшеу аспаптарын қосыңыз.

5.     К531 сериялы ТТЛ-сұлбасының жұмыс істеу принципін зерттеңіз.

6.     Зерттеу нәтижесі бойынша кіріс және беріліс сипаттамаларын тұрғызыңыз.

7.     Electronics Workbench (EWB) немесе Multisim программалық кешенінің жұмыс столында бос коллекторлық шығысы бар ТТЛ сұлбасын салып, оған қажетті өлшеу аспаптарын қосыңыз.

8.     Бос коллекторлық шығысы бар ТТЛ сұлбасының жұмыс істеу принципін зерттеп, жүктеме ретінде қыздыру лампасын және жарық диодын қосыңыз.

 

Бақылау сұрақтары:

 

1.           К531 сериялы ТТЛ сұлбасының базалық элементі теріс логика үшін қандай функцияны атқарады?

2.     ТТЛ ИС-ң кең тараған түрлерін атаңыз.

3.     Үш күйі бар ТТЛ сұлбалар не үшін қолданылуы мүмкін?

4.     Ашық коллекторлы шығысы бар ТТЛ сұлбалар не үшін қолданылуы мүмкін?

5.     ТТЛ ИС-да түзеткіш тізбек не үшін қолданылады?

6.     ТТЛ ИС-да Шоттки диоды не үшін қолданылады? 

 

№12 зертханалық жұмыс. Цифрлы-аналогты және аналогты-цифрлы түрлендіргіштер сұлбаларын зерттеу

 

Жұмыстың мақсаты: Цифрлы-аналогты және аналогты-цифрлы түрлендіргіштердің сұлбаларының жұмыс істеу принциптерін зерттеу.

 

Зертханалық жұмыс тапсырмалары

 

1.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында R-2 R матрицалы цифрлы-аналогты түрлендіргіш сұлбаласын салыңыз және  сипаттамалық нүктелеріне индикациялық шамдар қосыңыз.

2.     R-2 R матрицалы цифрлы-аналогты түрлендіргіш сұлбаласын зерттеңіз және 4-разрядты екілік коданың түрлі комбинацияларына сәйкес келетін шығыскенеулерінің мәнін анықтаңыз.

3.     Electronics Workbench (EWB) программалық кешенінің жұмыс столында үш шығысы бар параллельді түрлендіретін аналогты-цифрлы түрлендіргіш сұлбаласын салыңыз және  сипаттамалық нүктелеріне индикациялық шамдар қосыңыз.

4.     Үш шығысы бар параллельді түрлендіретін аналогты-цифрлы түрлендіргіш сұлбаласын зерттеңіз және түрлі кіріс кернеулеріне сәйкес келетін кіріс екілік кодаларының мәнін  анықтаңыз.

5.     Басқарылатын электронды кілт сұлбасын зерттеңіз және оның жұмысын баяндаңыз.

 

Бақылаау сұрақтары:

 

1.     Цифрлы-аналогты түрлендіргіш не үшін керек?

2.     R-2 R матрицалы цифрлы-аналогты түрлендіргіштің құрама бөліктерін атаңыз.

3.     Аналогты-цифрлы түрлендіргіш не үшін керек?

4.     Параллельді түрде түрлендіретін аналогты-цифрлы түрлендіргіш  жұмысының принципін түсіндіріңіз.

5.     Аналогты-цифрлы түрлендіргіштің құрама бөліктерін атаңыз.

Әдебиеттер тізімі 

1.     Берикулы Әлімжан Техникалық электроника: Жоғарғы техникалық оқу орындары студенттеріне арналған оқулық. – Алматы: Білім, 1995. – 196 бет.

2.     Берикулы Ә. ЭВМ және электроника. – Алматы, 1995. – 150 с.

3.     Алексеев А.Н., Шайхин Б.М. Электроника мен фотониканың физикалық негіздері. Оқу құралы, АЭИ, Алматы, 1992 ж.

4.     Булычев А.Л., Лямин Е.С., Тулинов Е.С. Электронные приборы. – М.: Лайт Лтд., 2000. – 416 с.

5.     Лачин В.И., Савелов Н.С. Электроника: Учебное пособие. – Ростов на Дону: Феникс, 2000. – 448 с.

6.     Степаненко И.П. Основы микроэлектроники. – М.: Сов. радио, 2000.

7.     Джонс М.Х. Электроника: Практический курс /Библиотека современной электроники. – М.:, 1999. – 528 с.

8.     Электротехника и электроника в экспериментах и упражнениях : Практикум на Electronics Workbench. В 2 т. – М. – Т1: Электротехника (+СД). – 1999. – 304 с.; Т2: Электроника (+СД). – 2000. –288 с.

9.     Аксенов А.И., Нефедов А.В. Отечественные полупроводниковые приборы. Транзисторы биполярные и полевые. Аналоги отечественных и зарубежных приборов. Кн.1: Справочное пособие. – М. : Солон-Р, 1999. – 496 с.

10. Тугов Н,М., Глебов Б. Д., Чарыков Н.А. Полупроводниковые приборы. –М.: Энергоатомиздат 1990. – 578 с.

11. Полупроводниковые приборы: диоды ВЧ, диоды импульсные, оптоэлектронные приборы: Справочник. – М.: Радиосвязь. 1988 – 592 с.

12. Интегральные микросхемы. Справочник.– М: Энергоатомиздат, 1985.

13.  Полупроводниковые оптоэлектронные приборы: Справочник /Иванов В.И. др. – М .: Энергоатомиздат, 1989. – 448 с.

14. Разевиг В.Д. Система сквозного проектирования электронных устройств Desig Lab 8/0. – М.: Солон, 1999.– 698 с.

15.  Карлащук В.И. Электронная лаборатория на IBM PC. – М.: Солон, 2000.