Коммерциялық емес акционерлік қоғам

АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

Телекоммуникациялық жүйелер кафедрасы

 

 

 

Телекоммуникациялық жүйелердегі өлшеулердің әдістері мен тәсілдері

 6N071900 - Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығының магистранттары үшін есептеу-графикалық жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нұсқау

  

 

Құрастырушылар: Клочковская Л.П., Киргизбаева А.У. Телекоммуникациялық компаниялардың спутниктік және радиорелелік қызмет көрсетуінің ұйымдастырылуы мен технологиясы. Есептеу-  графикалық жұмыстарына арналған әдістемелік нұсқаулар (6М071900 –  Радиотехника, электроника және телекоммуникациялар мамандығының  магистранттары үшін) Алматы: АЭжБУ, 2011. – 27 б.

  

Есептеу-графикалық жұмыстарды  есептеуге және рәсімдеуге әдістемелік нұсқаулар көрсетілген. «Телекоммуникациялық компаниялардың жерсеріктік және радиорелелік қызмет көрсетуінің ұйымдастырылуы мен технологиясы» пәні үшін ғана емес, сондай-ақ, «Теледидар және радио хабарлауда спутниктік және радиорелелік қызмет көрсетудің ұйымдастырылуы мен технологиясы», «Телекоммуникацияларда жерсеріктік және радиорелелік қызмет көрсетудің технологиясын зерттеу» пәндері үшін де қолдануға болады. Тапсырма нұсқаулары мен ЕГЖ орындауға қажетті анықтамалық ақпарат берілген.  Көр.10, кесте 4 әдеб. – 4 атау.

  

Пікір беруші: ТКЖ кафедрасының доценті Ползик Е.В.

  

«Алматы энергетика және байланыс университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамының 2011 ж. арналған басылым жоспары бойынша басылып шығарылды

 

 

© «Алматы энергетика және байланыс университі» КЕАҚ, 2011 ж.

Кіріспе 

Есептеу-графикалық жұмыстарының негізгі мақсаты спутниктік, радиорелелік байланыс жүйелерінің параметрлерін анықтау болып табылады. 

Бірінші тапсырмада таңдалып алынған жерсеріктің көріну аймағын анықтай отырып, жерсерік жолын «төмен» жобалауды іске асыру қажет.

Екінші тапсырма радиорелелік станцияның қабылдағышының кіруіндегі сигналдың қуаты мен кернеуін есептеуге бағытталған.

Үшінші тапсырма жерсеріктік және жер бетіндегі ТД-дың электрмагниттік үйлесімділігі туралы түсінік береді. 

 

1 Есептеу-графикалық жұмысты  орындауға арналған тапсырма

 

Есеп № 1

Топтың бірінші бөлігі – жиіліктің жұмыс диапазоны 4-6 ГГц.

Топтың екінші бөлігі – жиіліктің жұмыс диапазоны 11-14 ГГц.

ЖС қабылдағышын Қазақстан Республикасында таңдайды, атауы тегінің бірінші әрпінен басталады, мысалы: Алиев – Арқалық.

 

Есеп № 2

NERA  аппаратурасының қабылдағышының кіруіндегі сигналдың қуаты мен кернеуін интервалда есептеу, ал оның РРЖ жердің белгілерімен құрастыру.  

1 к е с т е

Жиілік диапазоны, ГГц

у

1

48

130/0

100/15

130/25

140/35

140/48

7.125-7.725

0.99

28

46

2

45

230/0

200/10

250/15

230/30

230/45

8.2-8.5

0.98

28

37.4

3

40

150/0

170/10

150/25

140/35

140/40

8.2-8.5

0.96

28

37.4

4

35

330/0

350/20

320/25

320/30

320/35

7.9-8.4

0.93

27.6

41.6

5

25

150/0

150/5

150/15

150/20

150/25

12.75-13.25

0.8

24

42.4

6

30

200/0

210/10

230/15

240/20

240/30

7.9-8.4

0.87

27.6

41.6

7

15

250/0

270/5

280/10

270/12

210/15

14.5-15.15

0.7

21

43.7

8

12

180/0

180/2

210/6

200/6

200/12

17.7-19.7

0.65

18

39.5

9

18

180/0

160/5

190/10

180/15

180/18

14.5-15.35

0.73

19

43.7

10

20

250/0

270/25

230/12

210/14

210/18

17.7-19.7

0.75

18

39.5

 

Ескерту: 2-ші және 3-ші есептердің нұсқалары сынақ кітапшасының соңғы цифрасы бойынша таңдалады. РРЖ орталық Қазақстанда орналасқан ;.

 

Есеп № 3

Жер бетіндегі жерсеріктік ТД хабарлау қуатының ағым тығыздығын есептеу және СБЖ диапазоны мен ЖС орнының бұрышына байланысты мүмкін мәнмен салыстыру (есеп №1 қараңыз). Жерсеріктен тараған сәулелердің жер бетіндегі жүйелеріндегі кедергілерді азайту үшін жер бетінде өсіп отырған қуат ағымының максималды тығыздығы   шартты қанағаттандыру керек:

 егер ;

 егер ;

 егер .

Мұнда  - орынның бұрышы,

3.4-7.75 ГГц үшін ;

10.7-11.7 ГГц үшін ;

12.2-12.75 ГГц үшін .

Нұсқа соңғы сан бойынша, жиілік девиация  және бейненің сапасы сынақ кітапшасының соңғы саны бойынша таңдалады.  

2 к е с т е

, МГц

ТД диапазоны, орташа жиілік, МГц

Қабылдағыштың шуыл коэффициенті, дБ

Антеннаның күшею коэффициенті, дБ

АФТ тарату коэффициенті, дБ

Бейне сапасы, балы

1

12

1-57

10

4

-1

4.5

2

11

2-88

9

4.5

-1.4

3.9

3

15

3-202

8.5

8

-2.2

3.8

4

13

4-526

7.5

10

-4.2

4.4

5

14

5-686

10

10

-5

4.0

6

15

1-57

9

4.2

-1

3.9

7

12

2-88

8.5

4.7

-1.4

3.85

8

11.5

3-202

8

8.5

-2.3

4.2

9

11

4-526

7.5

9

-4.1

4.0

10

16

5-686

10

10

-4.9

3.9

 

         2 Есептеу мысалы. Есеп № 1

 

2.1 ЖЖС орбитасын таңдау

 

Байланыс пен хабарлау жүйелерін жасап шығару үшін әдетте геостационарлық жерсерік пайдаланылады, берілген қызмет көрсету зонасы станциялардың орналасу нүктелері көрсетілген ЖЖС көріну зонасының шеңберінде орналасқандығына көз жеткізген жөн.  

 

2.2 ЖЖС тұру нүктесін таңдау

 

ГО-да ЖЖС тұру нүктесі қызмет көрсету зонасының шамамен орта шенінен (бойлығы бойынша) таңдалынды, ал бұл ЖС жүйелері үшін орын бұрыштарының максималды мәнін қамтамасыз етеді. Кейде бұл нүктені хабарлау каналдары сөндірілген жағдайда ЖЖС көлеңкеленуі түн ортасынан кейін  іске асырылуы үшін зонаның ортасынан батысқа қарай жылжытады.  Жерсерік А қосымшасына сәйкес таңдалып алынады.

Жерсеріктің көріну зонасын анықтау мысалы:

Көріну зонасы орын бұрышына және жер станциясы мен жерсерігінің географиялық мәліметтеріне сәйкес диаграмма бойынша (Қосымша Л) анықталады.

Орын бұрышы  φ= 10.

Жерсерік координаттары  66в.д.

Жер станциясы 42с.ш. 73в.д.

Жер станциясы мен жерсерік арасындағы бойлықтың айырмашылығын анықтаймыз.

Δλ=73-66 =7. 

Диаграммада Δλ мен φ қиылысында көріну зонасының 60  аймағының ендігін анықтаймыз (Δλ және φ қиылысу нүктелері арқылы жүргізілген көлденең сызық бойынша).

Көріну зонасының координаттары: бойлығы:  – 60+66= 6;  60+66=126 ;

                                                             ендігі:  -  72;  72.

                                                    

2.3 ЖЖС жүйелерінің борттық параметрлерін есептеу

 

2.3.1 Борттық ретранслятор антеннасының күшею коэффициентін анықтау.

 

Gб =44.4 – 10.lg Ф- 10.lg Ф1

 

Ф0 , Ф1 ЖЖС антеннасының ашылу бұрыштары

 

Ф0 = Ф1 = 50.

 

Gб = 44.4 – 10.lg 5 – 10.lg 5 = 44.4 – 6.9 – 6.9 = 30.6 дБ  (1148 рет).

 

2.3.2 Жерсеріктің тарату антеннасына әкелетін (А қосымшасы) ЖЖС борттық ретранслятордың тарату қуатын таңдау.

Мысалы: 1 intelsat 7 жерсерігі таңдалды, зоналық сәуле 5х5. Тарату қуаты  (17 дБВт).

 

2.3.3 ЭИИМ эквивалентін есептеу.

 

ЭИИМ = Рб . ηб . Gб ,

 

мұнда РбЖЖС ретрансляторының қуаты, дБВт,

 

ηб – КПД АФТ – (0.8(- 0.97 дБ)),

 

GбЖЖС антеннасының күшею коэффициенті,

 

ЭИИМ = 17 - 0.97 + 30.6 = 46.63 дБВт.

 

2.3.4 Жер бетінде құрылатын қуат ағымының тығыздығын анықтау (дБВт/м2)

W = ЭИИМ -- 20lg(f) + 21.5,

мұнда;  - радиотолқындардың сфералық таралуынан пайда болатын ЖС-ЖЖС жолындағы сигналдың әлсіреуі;  - қосымша жоғалулар

 

Lдоп = La . Lg . Lн . Lп ,

 

мұнда La – тыныш атмосферада жұтылу (Б қосымшасы). Мысалы f = 11 ГГц және φ = 100 үшін

La =0.8 дБ

Lп – антенналардың келісілмеген поляризацияларының жоғалулары үшін (В қосымшасы)

l1 и l2 – эллиптік коэффициенттері (эллипстің кіші жарты осінің үлкен жарты осіне қатынасы).

 

, , Lп = 0.2 дБ

Lн – антеннаны бағыттау кезіндегі жоғалулар

 

,

 

мұнда θ0.5 – жартылай қуат деңгейі бойынша бағыттау диаграммасының ені,

θ – максималды сәулеленуге қатысты өлшенген бұрыш

 

g = 0.5 ÷ 0.6 – антеннаның үстін пайдалану коэффициенті.

Қабылдаймыз θ = 0.10 

 

 

Lg – гидрометеорлардағы жоғалулар

 

Lg = Lg.lэ,

 

мұнда  lэГ қосымшасы бойынша анықталатын жолдың эквивалентті ұзындығы.

β = 100 орнының бұрышы үшін және Қазақстан үшін жаңбырдың қарқындылығы ε = 22 мм/сағ; lэ=16 км, Lg D қосымшасы бойынша анықталады, f = 11 ГГц Lg=0.2 дБ үшін.

ε = 22 мм/сағ және f = 4 ГГц үшін

 

Lg = 0.2.16 = 3.2 дБ,

 

Lдоп = 0.8 + 0.2 + 1.015 + 3.2 = 5.2 дБ   (3.31 рет),

 

,

мұнда d көлбеу қашықтық, км

 

мұнда cosψ = cosξ. cosβ

 

ξқабылдау станциясының ені ξ =420,

β – ЖС мен КС аралығындағы ұзақтық айырмашылығы; β=250.

 

 

,

 

,

 

.

 

2.4 ЖС қабылдау кірісіндегі шуыл қуатын анықтау

 

мұнда Δfствствол жиілігінің тиімді жолағы (72 МГц),

k = 1.38.10-23 – Больцман тұрақтысы.

- сомалық шуыл температурасы, К

.

ТАЖЖС антеннасының шуыл температурасы  -  40К,

Т0 = 2900,      

η – КПД АФТ ЖС – 0.8.

 

мұнда =8 – ЖС қабылдағышының шуыл коэффициенті

Тпр = 2900 . (8-1) = 2030 К

 

 

 

Басқа байланыс жүйелерінен кедергілерді есепке алу үшін  20% - 3.16.10-12 (дБ)  (-115 Вт) дейін арттырамыз.

 

2.5 ЖС қабылдағышының шығысындағы сигнал қуатын анықтау

 

Жерсеріктік байланыс жүйелері үшін:

 қабылдаймыз

.

 

2.6 ЖС антеннасының күшею коэффициентін анықтау

 

Жерсеріктік сызықты теңестіру

 

 

 

  (6.166.104)

 (8.79).

 

2.7 ЖС антеннасының диаметрін анықтау

 

, мұнда ,

 

Е  қосымшасы бойынша DA = 9 м Е3 стандарты үшін.

 

2.8 Стволдың мүмкіншілігінше өткізу қабілетін анықтау

 

.

Цифрлық теледидидарының бірнеше стандарты бар.

4:4:4 – 324 Мбит/сек,

4:2:2 – 216 Мбит/сек,

4:1:1 – 162 Мбит/сек.

Өткізу қабілеті бойынша 4:2:2 стандарты сәйкес келеді.

Осымен қатар жарық сигналының ағымдары қосылады – 108 Мбит/сек және екі әр түрлі түсті сигналдар R-Y и B-Y=108 Мбит/сек.

 

2.9 Деңгейлердің диаграммасын құру әдісімен тексеру

1 сурет Деңгей диаграммасы

 

Қорытынды: ЖС қабылдағышының кірісіндегі сигнал қуатының есептелген мәні деңгей диаграммасы бойынша анықталған қуатқа тең.

 

3 есеп № 2

 

Бастапқы мәндер:

Толқынның орташа ұзындығы, λ=8.2 см, ара қашықтықтың ұзындығы, R0=46 км, Ri =34.5 км, КПД АТФ, η=1.

 

 

3.1 Жер қисықтығы

 

.

 

3.2 Френель зонасының минималды радиусы

 

,

,

 

.

 

3.3 Рефракция есебінен әлсіз сәуленің өзгеруінің орташа мәні

 

, мұнда y = 0.98.

,

,

.

 

3.4 Рефракция жоқ кезіндегі әлсіз сәуле

 

,

 

.

 

3.5 Салыстырмалы әлсіз сәуле

 

 ; .

                  

3.6 Қабылдағыш және таратқышқа сәйкес h1, h2 антенналары ілгішінің биіктігін анықтаймыз

 

 2 сурет Антенна ілгішінің биіктігін таңдау

 

h1 = X + H(0) + MN CD; h1 = 41.7 + 17.4 + 210 - 170 = 99 м,

h2 = X + H(0) + MN ZY; h2 = 41.7 + 17.4 + 210 - 210 = 59 м.

Ілу нүктелерін қоса отырып, сәуле жүргіземіз.

 

3.7 Кедергі ұзындығын анықтаймыз. Аралық бағдарының сызбасында кедергі биіктігінен ΔХ = Н0 аралықта түзу параллель сәуле жүргіземіз

.

 

3.8 Аппроксимерлейтін сфераны сипаттайтын µ параметр

 

, мұнда d = 1.

 

.

 

3.9 Бос кеңістікте радиотолқындардың таралуы кезіндегі қабылдағыш кірісіндегі сигналдың қуатын анықтаймыз.

,

мұнда РПДтаратқыш қуаты, Вт,

G антеннаның күшею коэффициенті, рет,

РПД = 200 Вт,

G = 39.5 дБ (8900рет).

 

.

 

3.10 График бойынша (Ж қосымшасы), белгілі мәндер бойынша  және  әлсіздену көбейткішінің мәнін табамыз

 + 2 дБ (1.58 рет).

 

3.11 Қабылдағыш кірісіндегі сигнал орташа қуаты

,

.

 

3.12 W = 75 Ом фидерінің толқындық кернеуінің кіріс кернеуімен келісілген қабылдағыш кірісіндегі сигналдың орташа кернеуі

.

 

 

4 есеп № 3

 

4.1 Қорғаныш қатынасын анықтаймыз

 

А0 = А0υ – 0.45. (Dυ - Dυ0),

 

мұнда А0υ девиация жиілігінің мәні кезіндегі қорғаныш қатынасы, Dυ = 16 МГц (тіреу берілген бейне сапасы к=4 және ЖМ сигналының девиациясы Dυ = 11 МГц үшін «З» қосымшасы бойынша анықталатын тіреу)

А0υ = 46 дБ.

 

А0 = 46 – 0.45. (11 - 16) = 48.25 дБ.

 

4.2 «И» қосымшасына сәйкес белгілі А0 бойынша сигнал/шуыл қатынасын анықтаймыз

Vc/Vш = 49.2 дБ.

 

4.3 Қабылдағыш кірісіндегі шуыл кернеуінің тиімді мәні

 

Vш = {k . Т0 .f . R [(Ta0 – 1) . ηф + N]}1/2,

 

         мұнда k = 1.38 . 10-23 Дж / К –  Больцман тұрақтысы;

Т0 = 290 К;

Таантенна шуылдарының тиімді температурасы;

f = 5 МГц – түрлі түсті бейне үшін қабылдағыш шуылының тиімді жолағының ені;

R = 75 Ом – қабылдағыштың тікелей кедергісі;

N = 10 – қабылдағыш шуының коэффициенті;

f = 200 МГц – ТД диапазонының жиілігі;

ηф = -1дБ (0.8) – АФТ тарату коэффициенті.

 

          «К» қосымшасы бойынша Ta0 тәуелділігін анықтаймыз:

 

Ta0 = 1.6 дБ (1.445 рет).

 

Vш = {1.38 . 10-23 .290 .5 .106 . 75 . [(1.445 – 1) . 0.8 + 10]}1/2 = 39.4 10-7 В , (-108 дБ).

 

4.4 Берілген К = 4 сапа дәрежесін қамтамасыз ететін қабылдағыш кірісіндегі сигнал деңгейін анықтаймыз.

 

VcVш = 49.2 дБ,         Vc = 49.2 + Vш = 49.2 - 108 = - 58.8 дБ.

 

4.5 Жердің қауырттылығы

 

Е = 20 . lg VcG – ηф + 20 . lg 2. π / λ,

 

мұнда λ – толқын ұзындығы, м;

G антеннаның күшею коэффициенті.

 

Толқын ұзындығын формула бойынша табамыз:

 

λ = с / f = 3 . 108 / 200 . 106 = 1.5 м.

 

Е = - 58.8 – 8 + 1 + 20 . lg (2. 3.14 / 1.5) = - 53.36 мкВ/м.

 

4.6 Жер бетінде құрылатын спутниктік ТД таратудың қуат ағымының максималды тығыздығы

 

Fв = Fк - А0 + Dd + Dp – Mr – Mi,

 

мұнда Fк қабылдау кезінде берілген сапасы қамтамасыз етілетін сигналдың қуат ағымының тығыздық мәні;

Dd = 0 – пайдалы және кедергі болатын сигналдар антеннасының қабылдауының күшеюінің айырмашылығын ескеретін коэффициент;

Dp = 3 дБ поляризациялық қорғанышты ескеретін коэффициент   

Mr = 3 дБ жер бетінен шағылудың әсер етуін ескеретін коэффициент   

Mi = 0 – бірнеше спутниктен кедергі болатын сигналдарды қабылдау мүмкіншілігін ескеретін коэффициент.

МККР сәйкес Fк  анықтаймыз:

 

Fк = - 146 – Е, дБ;

 

Fк = - 146  + 53.36 = - 92.7, дБ.

 

Fв = - 92.7– 48.5 + 0 + 3 3 0 = - 141.2 дБ . Вт /м2.

 

         Есептелген мәнді мүмкін болатын мәнмен салыстырамыз:

f = 11 ГГц үшін - 141.2 > -150 + 0.5 ( - 5), өйткені жергілікті ТД қабылдауына спутник кедергі болады.

 

 

А қосымшасы

3 к е с т е Спутниктік жүйенің параметрлері

Спутниктік жүйенің параметрлері

Intelsat

Статус

Ғаламдық

ЖЖС

Intelsat V

Intelsat VA, B

Intelsat VI

ГО орналасқан орны

31,50, 1770 з.д.;

     91,50 в.д.                                  

180 ,  21,30 з.д.;

570 , 1800 в.д.

24,50 , 27,50 ,

      34,50 з.д.; 600 ,

      630 в.д.

Жіберілген жылы

1982,1981,1981

1989,1986,

1991,1991,1990,

1985,1985

1990,1989

Есептелген тіршілік мерзімі, жыл

7

7

14

ЖЖС массасы, кг

1012

1160

1823

Қуат көзі, Вт

1205

1280

2250

Диапазон, ГГц

6/4; 14/11

6/4; 14/11;

6/4; 14/11

1,6/1,5

ЖЖС баған саны

21+6

26+6

38+10

Қызмет көрсету аумағы1

ГЛ; 2 х ПГЛ;

2 х ЗЛ;  2 х УЛ

(14/11)

ГЛ; 2 х ПГЛ;

2 х ЗЛ; 2 х УЛ;

2 х УЛ (14/11)

ГЛ; 2 х ПГЛ;

4 х ЗЛ;  2 х УЛ;

2 х УЛ   (14/11)

Баған қуаты, Вт

8,5 (ГЛ; ПГЛ)

4,5 (ЗЛ) ;    10

(УЛ 14/11)

8,5 (ГЛ; ПГЛ)

4,5 (ЗЛ) ;    10

(УЛ 14/11)

10/16 (ГЛ; ПГЛ) ; 5,5/10

(ЗЛ) ; 20/40

(14/11)

ЭИИМ , дБВт

23,5 (ГЛ) ; 29

 (ПГЛ ; ЗЛ);44/41

    (УЛ     14/11)

23,5 (ГЛ) ; 29   (ПГЛ ; ЗЛ);

    33 (УЛ); 44/41

    (УЛ     14/11)

26,5 (ГЛ) ; 31

 (ПГЛ ; ЗЛ);  

34  (УЛ); 47/44

 (УЛ     14/11)

Бағанның жиілік жолағы, МГц

36 и 72

16 х 36 ; 14 х 72;

2 х 241

12 х 36 ; 34 х 72;

2 х 150

ЖЖС беріктілігі,

дБ/К

-

-

-14 (ГЛ) ; -9,2

(ПГЛ)

Өткізу қабілеті, арналар

12000 ТФ,

2 ТВ

15000 ТФ,

2 ТВ

 

35000 ТФ, 3 ТВ

1 ГЛ – ғарыштық сәуле; ПГЛ – жартылай ғарыштық сәуле; ЗЛ – аумақтық сәуле;

УЛ – жіңішке сәуле.

 

 

3 кестенің жалғасы

Спутниктік жүйенің параметрлері

Intelsat

Intelsat

Статус

Ғарыштық

Ғарыштық

ЖЖС

Intelsat VII

(VII A)

Intelsat K

«Экспресс»

«Экспресс»

ГО орналасқан орны

10, 180 ,

500, 530 з.д.;

660,

1740,1770 в.д.                                  

 21,50 з.д.;

 

800 в.д.

140 з.д.

Жіберілген жылы

1994,1996,

1995,1995,

1995,1993

      1994

1992

1996

1994

 

 

 

Есептелген тіршілік мерзімі, жыл

14

10

3/5

5/7

ЖЖС массасы, кг

1473

1512

2500

2500

Қуат көзі, Вт

4000(5300)

3155

2400

2400

Диапазон, ГГц

6/4; 14/11

14/11;14/12

6/4; 14/11

6/4; 14/11

 

ЖЖС баған саны

26+10 (14)

16

5+1

8+2

Қызмет көрсету аумағы1

 ГЛ; 2 х ПГЛ;

4 х ЗЛ;  УЛ:

3хУЛ (14/11)

ЗЛ(Европа) ;

ЗЛ(Америка)

ГЛ;  ПГЛ;

УЛ   (14/11)

ГЛ;ЗЛ;

УЛ (14/11)

 

Баған қуаты, Вт

20/30  (ГЛ; УЛ) ;

10/16(ПГЛ;ЗЛ);

35/50 (14/11)

62,5

15

10,5

ЭИИМ , дБВт

26/29 (ГЛ) ;

33 (ПГЛ; ЗЛ);     33/36 (УЛ);

47/45(УД, 14/11)

50

25,6 (ГЛ) ;

28 (ПГЛ); 

36,8  (14/11)

25,9 (ГЛ); 31,7 (ЗЛ); 36,8 (14/11)

 

Бағанның жиілік жолағы, МГц

10 х 36;

22 х 72;

4 х 112

(8 х 112)

54

36

36

 

 

 

ЖЖС беріктілігі,

дБ/К

-12 (ГЛ);

-8,5 (ПГЛ)

-

-17 (ГЛ;ПГЛ) ; -10 (14/11)

-14 (ГЛ); -6(14/11)

Өткізу қабілеті, арналар

-

13200 ТФ

немесе 32  ТВ

-

-

1 ГЛ – ғарыштық сәуле; ПГЛ – жартылай ғарыштық сәуле; ЗЛ – аумақтық сәуле;

 

3 кестенің жалғасы

Inmarsat

PanAmSat

Orion

Eutelsat

Ғарыштық

Ғарыштық

Ғарыштық

Аймақтық

Inmarsat   

IIF1-IIF4                     

PAS-1

PAS-2,

3R

PAS-4

Orion 1

ECS 1,

4,5

Eutelsat

IIF2-IIF4

64,50, 1780

в.д., 15,50,

54,50 з.д.

450 з.д.

430 з.д.

68,50 в.д.

37,50 з.д.

480,

25,50,

21,50 в.д.

100, 160,

70 в.д.

1990, 1991,

1991, 1992

1998

1994,

1995

1995

1994

1983,

1987,

1988

1991,

1991,

1992

 

 

 

10

10

15

15

12

5

9

824

692

-

-

2340

550

915

1142

1300

-

-

3100

1100

3000

1,6/1,5; 6/4

6/4; 14/11

6/4;

14/11

6/4;

14/11

14/11;

14/12

14/11;

14/12,5

14/11;

14/12,5

 

18+6

16+16

16+24

34

12/14

16

ГЛ

6/4 ЗЛ

(Амери-канка) 14/11 ЗЛ

(Европа)

6/4 ЗЛ

(Азия):

14/11

УЛ

6/4 ЗЛ

(Азия):

14/11

УЛ

3хУЛ, ЗЛ

(Европа)

4хУЛ, ЗЛ

(Америка)

ЗЛ

(Евро-

па)

3хУЛ

ШЛ

(Европа)

«Супер-

луч»

-

12х8,5;

12х16,2

16х34;

16х63

16х30

24х60

15

20

50

24 (6/4);

39

(1,6/1,5)

25-35

(ЗЛ); 45

(УЛ)

-

-

44 (ЗЛ);

48 (УЛ)

37 (ЗЛ);

43 (УЛ)

45

(ШЛ) 49

(«Супер-

луч»)

-

12х36;

12х72

16х36;

12х54;

4х64

24х54;

16х27

28х54;

6х36

72

9х36;

7х72

-

-

-

-

-

-

0,5

250/125 ТФ

-

-

-

-

-

22 ТВ

ЗЛ – аумақтық сәуле; УЛ – жіңішке сәуле; ШЛ – кең сәуле.

 

 

3 кестенің жалғасы

Спутниктік жүйенің параметрлері

Arabsat

Palapa

Asiasat

ApStar

Статус

Региональная

Региональная

Региональная

Регион.

ЖЖС

Arabsat

1C

Arabsat

1D-R

Palapa

B4,B2P,

B2R

Palapa

C1, C2

Asia-

Sat 1

Asia-

Sat 2

ApStar-

1

ГО орналасқан орны

310 в.д.

200 в.д.

1180,

1130

в.д.

1130,

1080

в.д.

105,50

в.д.

100,50

в.д.

1380

в.д.

 

Жіберілген жылы

1992

1982/

1994

1992,

1987,

1990

1996,

1996

1990

1995

1994

Есептелген тіршілік мерзімі, жыл

7

10

8

14

10

12

12

ЖЖС массасы, кг

695

633

628

1308

635

3460

557

Қуат көзі, Вт

1440

1000

1062

3400

869

4780

1070

Диапазон, ГГц

6/2,6;

6/4

6/4

6/4

6/4;

14/11

6/4

6/4;

14/11

6/4

 

 

ЖЖС баған саны

1+25

24

24

28+6

24

24+9

24

Қызмет көрсету аумағы1

ЗЛ

(араб-

ские

страны)

ЗЛ

(араб-

ские

страны)

ЗЛ

(ЮВА)

ЗЛ

(ЮВА);

УЛ

(14/11)

2хЗЛ

(Азия)

ЗЛ

(Азия);

УЛ

(14/11)

ЗЛ

(Азия)

Баған қуаты, Вт

8,5

(6/4);

100(2,6)

11,5

10

22 (6/4)

8,2

55(6/4)

115

(14/11)

16

ЭИИМ , дБВт

32(6/4);

42 (2,6)

33

34

37(6/4);

47

(14/11)

34

39(6/4);

50

(14/11)

34

Бағанның жиілік жолағы, МГц

33

36

36

24х36;

10х72

36

20х36;

4х72;

9х54

20х36;

4х72

ЖЖС беріктілігі,

дБ/К

-

-3

-5

-

1,0

-

-

Өткізу қабілеті, арналар

8000

ТФ,

7 ТВ

21600

ТФ или

24 ТВ

24000

ТФ или

24 ТВ

-

24 ТВ

-

-

1  ЗЛ – аумақтық сәуле; УЛ – жіңішке сәуле; ЮВА – Оңтүстік-Шығыс Азия

  

Б қосымшасы

Әртүрлі жер бұрышындағы тыныш атмосферада (жаңбырсыз) радиотолқындарды жұту жиілік тәуелділігі

 

3 сурет - Әртүрлі жер бұрышындағы тыныш атмосферада (жаңбырсыз) радиотолқындарды жұту жиілік тәуелділігі

 

В қосымшасы

Поляризацияның эллиптіктігінен  таратқыш және қабылдағыш антенналарының поляризациясының келісілмегендіктен жоғалулар тәуелділігі

4 сурет - Поляризацияның эллиптіктігінен  таратқыш және қабылдағыш антенналарының поляризациясының келісілмегендіктен жоғалулар тәуелділігі

 

 

Г қосымшасы

 

Әртүрлі қарқынды жаңбырдағы сигналдың эквивалентті жол ұзындығының  жер станциясындағы антенна орнының бұрышына тәуелділігі

 

5 сурет - Әртүрлі қарқынды жаңбырдағы сигналдың эквивалентті жол ұзындығының  жер станциясындағы антенна орнының бұрышына тәуелділігі

 

Д қосымшасы

Әртүрлі қарқынды жаңбырдағы жұту коэффициентінің жиілікті тәуелділігі

6 сурет - Әртүрлі қарқынды жаңбырдағы жұту коэффициентінің жиілікті тәуелділігі

 

Е қосымшасы

 

4 к е с т е - Intelsat жүйесінің стандарттары

 

Ж қосымшасы

 

V әлсіреу көбейткішінің  және  параметрлеріне тәуелділігі

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

7 сурет - V әлсіреу көбейткішінің  және  параметрлеріне тәуелділігі

 

 

З қосымшасы

Бейне сапасының АМ-ОБП теледидары үшін әртүрлі пиктік девиация жиілігімен ЖМ ТД кедергі болатын сигнал кезіндегі қорғаныс қатынасына тәуелділігі

 

8 сурет - Бейне сапасының АМ-ОБП теледидары үшін әртүрлі пиктік девиация жиілігімен ЖМ ТД кедергі болатын сигнал кезіндегі қорғаныс қатынасына тәуелділігі

 

И қосымшасы

ТД бейнесіндегі ЖМ ТД сигналының айқын шегінің шуыл деңгейіне тәуелділігі

9 сурет - ТД бейнесіндегі ЖМ ТД сигналының айқын шегінің шуыл деңгейіне тәуелділігі

К қосымшасы

 қатынасының типтік қабылдағыш ТД антеннасына арналған жиілікке тәуелділігі

10 сурет -  қатынасының типтік қабылдағыш ТД антеннасына арналған жиілікке тәуелділігі

 

 

Әдебиеттер тізімі 

1.     Спутниковая связь и вещание. Справочник. В. А. Бартенев, В. Г. Болотов, В. Л. Быков и др. Под редакцией Л.Я. Кантора.  – М.: Радио и связь, 1997. – 527 с.

2.     Проектирование радиорелейных линий. М. Г. Тимищенко - М.: Радио и связь, 1986. – 240 с.

3.     Сети телевизионного и звукового ОВЧ ЧМ вещания. Справочник. М. Локшин, А. А. Шур и др. М.: Радио и связь, 1988. – 144 с.

4.     Спутниковые системы радиосвязи и телевещания.   Методические указания к выполнению курсовой работы. Клочковская Л.П. - Алматы,  АИЭС, 2007. – 18 с.

 

Мазмұны

 

Кіріспе                                                                                                                         3

1 Есептеу-графикалық жұмысты орындауға арналған тапсырма                          3

2 Есептеу мысалы. Есеп №1                                                                                      4

3 Есеп №2                                                                                                                    9

4 Есеп №3                                                                                                                   12

А қосымшасы                                                                                                             15

Б қосымшасы                                                                                                              19   

В қосымшасы                                                                                                             20

Г қосымшасы                                                                                                              21

Д қосымшасы                                                                                                             22

Е қосымшасы                                                                                                             22

Ж қосымшасы                                                                                                            23

З қосымшасы                                                                                                              24

И қосымшасы                                                                                                             24

К қосымшасы                                                                                                             25

Әдебиеттер тізімі                                                                                                       26

         

   Жиын. жос. 2011 ж., реті 171