Алматы энергетика және байланыс институты
Өнеркәсіптік жылуэнергетика кафедрасы
ЖЫЛУМЕН ЖАБДЫҚТАУ НЕГІЗДЕРІ
Есептеу-сызба жұмыстарын орындауға арналған әдістемелік нұсқау
5В0718 –Электрэнергетикасы мамандықтары бакалаврының студенттері үшін
Алматы 2010
ҚҰРАСТЫРУШЫЛАР: С.Қ.Абильдинова., Г.Р.Бергенжанова. Жылумен жабдықтау негіздері. Есептеу-сызба жұмыстарын орындауға арналған әдістемелік нұсқаулықтар 5В0718 –Электрэнергетикасы мамандықтары бакалаврының студенттері үшін - Алматы: АЭжБИ, 2010. - 21 б.
Осы әдістемеде оқу жоспары бойынша көзделген үш дана есептеу-сызба жұмыстарына тапсырмалар берілген. Есептеу-сызба жұмыстарында Қазақстан Республикасындағы жылу электр стансасын әртүрлі климаттық аймақтарда жобалау мәселесі шешіледі. Есептеу-сызба жұмысында қолданушылардың жылулық жүктемелері есептеліп, жыл бойлық жылулық жүктемелер сұлбасы бейнеленеді және жылу электр стансасының негізгі және қосалқы қондырғыларын іріктеліп есептеледі.
Кіріспе
Есептік-сызба жұмысы «Жылумен жабдықтау негіздері» курсынан алған білімді жетілдіру үшін, ЖЭО-ң негізгі жабдықтарын таңдағанда және жобалағанда есептеу жүргізуді игеру үшін, кәсіпорындарды жылумен жабдықтау жүйесін жобалау үшін, қандайда бір өндірістің технологиялық жылу шығындарын анықтай алу үшін алған білімдерін нығайтуға арналған. Осы әдістемелік нұсқауда «Жылумен жабдықтау негіздері» пәні көлемінде қарастырылатын № 1,2,3- ші есепттеу-сызба жұмыстары біріктіріліп, төменде көрсетілген тақырыптар бойынша тізбектей орындалады. Сондықтан үш жұмысты бір-бірінен ажыратпай біртұтас мағынада қарастырамыз.
1 Есептік – сызба жұмысының тапсырмасы
1.1 - кестеде есептік-сызба жұмысының тапсырмалары нұсқа бойынша берілген. Есептеуді жүргізу жолдары:
1 Жылулық жүктемені анықтау.
2 Жылулық жүктеменің жылдық сызбасын тұрғызу.
3 ЖЭО-ның негізгі жабдықтарын таңдау.
4 Шығыр қондырғысының техника-экономикалық көрсеткіштерін анықтау.
5 А4 форматта ЖЭО-ның қағидалық жылулық сызбасын құрастыру және негізгі және қосалқы қондырғылардың жұмыс істеу принципінің сипаттамасын жазу.
2 Тапсырманы орындауға әдістемелік нұсқаулар
2.1 Жылулық жүктемені анықтау
Жылулық жүктемені анықтау ЖЭО-ң төрт түрлі режімдегі жұмысы үшін жүргізіледі.
I-режімде, қысқы максималды, жылыту жүйесін жобалау үшін сыртқы қоршаған ауаның tрн есептік температурасын қолданамыз.
QI- максимал жүктеме, ол тапсырмада берілген жылыту және ыстық сумен жабдықтауға кеткен жылу шығындарының қосындысына тең
QQ
+Q
, МВт (1.1)
II-режімде, жылулық жүктеме қыстың ең суық айының tхмн орташа температурасы бойынша есептеледі
QQ
, МВт (1.2)
Q
Q
Q
, МВт, (1.3)
мұндағы tв- санитарлық нормаға сай, ғимараттың ішкі температурасы;
III-режімде, жылулық жүктеме жылуландыру кезеңіндегі tсрн сыртқы ауаның орташа температурасы бойынша есептелінеді
QQ
, МВт (1.4)
(1.5)
IV-режімде жылулық жүктеме жазғы маусымдағы ЖЭО-ң жұмысын сипаттайды
QIV=Q
Q
Q
, МВт 1.6)
Мұндағы -су шығынының жазғы маусымда
азаюын ескеретін коэффициент (0,8÷1,0)
1.1 к е с т е. Есептік-сызба жұмысының тапсырмалары
№
|
Жылулық жүктеме Q, МВт |
ЖЭО жобаланатын аймақ |
|
|
|
|
Өнеркәсіпке берілетін бу шығыны Dп, т/сағ |
ηoi |
hуст, сағ/жыл |
|
Qот+в |
Qгвс |
|||||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
1 |
250 |
130 |
Орал |
-30 |
-6,5 |
-14,2 |
-18 |
160 |
0,85 |
5480 |
2 |
300 |
130 |
Барнаул |
-30 |
-8,3 |
-17,7 |
-23 |
350 |
0,68 |
5650 |
3 |
125 |
80 |
Балқаш |
-32 |
-6,9 |
-16,2 |
-20 |
300 |
0,66 |
5750 |
4 |
100 |
55 |
Қарағанды |
-32 |
-7,5 |
-15,1 |
-20 |
500 |
0,74 |
5500 |
5 |
190 |
80 |
Алматы |
-25 |
-2,1 |
-7,4 |
-10 |
380 |
0,64 |
5700 |
6 |
270 |
95 |
Қостанай |
-35 |
-8,7 |
-17,7 |
-22 |
290 |
0,76 |
5850 |
7 |
210 |
110 |
Астана |
-35 |
-8,7 |
-17,4 |
-22 |
165 |
0,71 |
5690 |
8 |
180 |
105 |
Семей |
-38 |
-8,0 |
-16,2 |
-21 |
450 |
0,80 |
5800 |
9 |
90 |
50 |
Түркістан |
-22 |
-1,9 |
-6,9 |
-8 |
164 |
0,86 |
5700 |
10 |
200 |
70 |
Павлодар |
-37 |
-8,5 |
-18 |
-23 |
350 |
0,69 |
5690 |
11 |
160 |
60 |
Қызылорда |
-24 |
-3,5 |
-7,8 |
-12 |
303 |
0,68 |
5700 |
12 |
250 |
130 |
Петропавловск |
-36 |
-9,1 |
-17,3 |
-24 |
502 |
0,74 |
5690 |
13 |
300 |
130 |
Тараз |
-26 |
-2,8 |
-6,7 |
-9 |
383 |
0,64 |
5700 |
14 |
125 |
80 |
Талдықорған |
-30 |
-2,5 |
-7,8 |
-16 |
290 |
0,79 |
5700 |
15 |
101 |
56 |
Өскемен |
-39 |
-7,6 |
-17,2 |
-18 |
165 |
0,70 |
5800 |
16 |
190 |
81 |
Ақтөбе |
-31 |
-7,3 |
-15,6 |
-21 |
455 |
0,80 |
4872 |
17 |
273 |
92 |
Көкшетау |
-36 |
-8,4 |
-16,9 |
-21 |
160 |
0,89 |
5690 |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
18 |
210 |
110 |
Ақтөбе |
-31 |
-7,3 |
-15,6 |
-21 |
356 |
0,68 |
5480 |
19 |
180 |
105 |
Ақтау |
-26 |
-7,1 |
-12,6 |
-12 |
300 |
0,66 |
5480 |
20 |
90 |
50 |
Атырау |
-15 |
-6,9 |
-14,1 |
-7 |
502 |
0,79 |
5480 |
21 |
200 |
74 |
Петропавловск |
-36 |
-9,1 |
-17,3 |
-24 |
380 |
0,64 |
5690 |
22 |
162 |
63 |
Барнаул |
-39 |
-8,3 |
-17,7 |
-23 |
292 |
0,76 |
5256 |
23 |
252 |
131 |
Балқаш |
-32 |
-6,9 |
-16,2 |
-20 |
165 |
0,71 |
5750 |
24 |
333 |
155 |
Қарағанды |
-32 |
-7,5 |
-15,1 |
-20 |
456 |
0,81 |
5500 |
25 |
129 |
83 |
Алматы |
-25 |
-2,1 |
-7,4 |
-10 |
161 |
0,85 |
5700 |
26 |
102 |
56 |
Қостанай |
-35 |
-8,7 |
-17,7 |
-22 |
350 |
0,68 |
5850 |
27 |
192 |
86 |
Астана |
-35 |
-8,7 |
-17,4 |
-22 |
313 |
0,67 |
5690 |
28 |
273 |
98 |
Семей |
-38 |
-8,0 |
-16,2 |
-21 |
515 |
0,75 |
5800 |
29 |
214 |
116 |
Талдықорған |
-25 |
-2,1 |
-7,4 |
-10 |
382 |
0,65 |
5700 |
30 |
181 |
107 |
Өскемен |
-39 |
-8,0 |
-16,2 |
-21 |
290 |
0,78 |
5800 |
2.2 Жылулық жүктеменің жылдық сызбасын тұрғызу
Сызба А3 форматта миллиметрлік қағазға салынады.
Ордината өсіне масштаб бойынша Q , МВт, жылулық жүктеме
салынады, ал абцисса өсінің: оң жағына
, сағ, уақыт (уақыт масштабы: I мм-50 сағат); сол
жағына tрн -дан tв =200
С-қа дейін сыртқы ортаның температурасы салынады.
Сол жақ бөлігіне Qот+в=f(tн)
мен Qг.в.с, салып оларды QТЭЦ=f(tн)
табу үшін қосамыз (сурет 1.1). Ал оң жақ бөлігін
тұрғызу үшін [2]-ші әдебиеттен нұсқада
көрсетілген аймақтың климаттық мәліметтерін
алып, QТЭЦ=f() тәуелділігін тұрғызу керек.
Уақыттың масштабын
: Iмм-50 сағат деп алу керек.
2.3. ЖЭО-ң негізгі қондырғыларын таңдау
2.3.1 Бу шығырларын таңдау
ЖЭО-ң негізгі қондырғыларына бу шығырлары, энергетикалық қазандар, шың су қыздырғыш қазандары жатады.
ЖЭО-ң негізгі қондырғылары III-режімде
есептелген жылулық жүктеме бойынша
таңдалынады. Кітаптарда жылуландыруға бу бөлетін
шығырдан алынатын алымдардағы бу шығыны немесе жылу
шығыны беріледі. Бұл жұмыста шығыр
қондырғысын таңдау үшін жылу мөлшерін алымдардан
алынған будың эквиваленттік мөлшеріне аударуымыз керек.
Есепті жүргізу үшін жылуландыруға арналған алымдардағы қысым мен температураның мөлшерін шамамен PT=0,12 МПа және t=1050С деп аламыз. Содан кейін осы шамалар арқылы су және су буының сипаттамалары жазылған кестеден бу және конденсат энтальпиясын табамыз, олар iТ=2686 кДж/кг және iок= 439 кДж/кг тең. Содан кейін бу шығынын анықтаймыз:
n
, кг/с , (1.6)
мұндағы -жылулық жүктеме, кВт;
n=0,98-
қыздырғыш ПӘК-і.
ЖЭО-ң жылуландыру жүйесіне жылу беруге арналған қондырғыларының түрлері мен жалпы қуатын, әрбір берілген ықшамаудандардың жылулық жүктемесіне байланысты анықтаймыз.
Шығырды таңдағанда, берілген Dn, т/сағ, өндіріске жұмсалған бу шығынының мәнін қолданамыз. Бірінші “ПТ” типті шығырды, содан кейін “Р” типті, содан кейін “Т” типті шығыр таңдалынады. ПТ типті шығыр, өндіріске беретін бір жыл бойғы бу жүктемесін қамтамасыз ету керек. Р және Т типті шығырлар қалған жетпеген жүктеменің орнын толтыру үшін таңдалынады. Шығырды таңдау үшін қосымшаның бірінші кестесінің мәліметтерін қолданған жөн.
Шығырды таңдауға келесі
мысалды қарастырайық.
- жылулық
жүктемесінің мәні есептеулерден 210 МВт-қа тең
деп қабылданады. Осы жылулық жүктемені бу
шығырдың жылулық бу алымынан алынған бумен жабады.
Яғни (1.6) формуласын қолданып өнеркәсіптік ауданды
жылуландыруға қажет бу шығыны
т/сағ. екені анықталады.
Ал кәсіпорынға қажет бу шығынының мәні
1.1-ші кестеден анықталады, мысалы
т/сағ болсын. Қосымшаның
1-ші кестесінен ПТ-
-
ЛМЗ бу шығырын
таңдалық. Мұндай шығырдың өндірістік П
және жылулық Т бу алымдары бар (себебі маркасы – ПТ).
Номиналдық электрлік қуаты 60 МВт, максималдық қуаты 75
МВт, қысымы 9 МПа, температурасы 5350С аса қызған
бумен жұмыс жасайды. Шығырға берілетін бу мөлшері
390 т/сағ.,
шығырдың
Жоғарғы қысымды цилиндрінде – 3 бу алымы, төменгі қысымды цилиндрінде 4 бу алымы бар.
Кестеден жылулық алымынан бу берген
жағдайда, оның өндірістік бу алымынан 165 т/сағ буды
кәсіпорынға алу мүмкін екенін көреміз. Тапсырма бойынша
160 т/сағ бу қажет болса, ол сол мөлшерде буды алуға
мүмкіндік береді. Турбинаның жылулық бу алымынан кестедегі
мәлімет бойынша т/сағ бу алуға болады. Ал
біздің тапсырмада өнеркәсіптік аудан үшін қажет
бу мөлшері
т/сағ.
Осы бу шығыры бере алмайтын
т/сағ буды басқа шығырдан
алуға әрекеттенеміз. Қосымшаның
1-ші кестесінен ондай бу шығыры Т-25-90 ТМЗ екенін
анықтаймыз. Шығырдың номиналдық электрлік қуаты
25 МВт, қысымы 9 МПа, температурасы 5350С аса
қызған бумен жұмыс жасайды. Шығырға берілетін бу
мөлшері
130
т/сағ. Жылулық бу алымынан 92 т/сағ бу алуға болады. Егер
осындай үш дана 3
Т-25-90 ТМЗ бірдей шығырлар
таңдалса, олардың беретін қосынды бу мөлшері
т/сағ болады.
Сонымен бізге ауданды жылуландыруға қажет
бу мөлшері т/сағ осы Т-25-90 шығырлар есебінен
толық теңгеріледі. Осындай екі әртүрлі маркалы шығырларды
таңдағанда, олардың бірдей параметрлердегі бумен жұмыс
жасайтынын ескердік.
Егер шығырдың маркасында екі түрлі қуат берілсе, онда максималды қуатты қолданамыз, мысалы Т-250/300-240, ЖЭО-ң келтірілген қуатының орнына максималды қуат жазылады. Осындай қондырғылардың жұмыстық қуаты және ЖЭО жобалаудағы электр энергиясын өндіру жылулық жүктеменің сызбағы бойынша анықталады. Қысқы мерзімдерде максималды электр қуатын қолдана алмаймыз, өйткені соның салдарынан қондырғы істен шығуы мүмкін.
Сурет 1.1 – Жылулық жүктеменің жылдық сызбағы
2.3.2 Энергетикалық қазандық қондырғыларды таңдау
Орнатылатын қазандардың қуаты мен саны қалалық аудандарда және кәсіпорындарда қолданылатын жылу жүктемесіне байланысты таңдалынады. Таңдап алынған шығыр сипаттамасына байланысты таза будың қосынды шығыны мен бу сипаттамалары анықталады. Будың сипаттамалары мен шығынына байланысты қазандардың саны мен бу өндірулігін анықтаймыз.
Қазандық қондырғыларды таңдағанда, оның қуатын асыра алу керек, себебі қуаты ең үлкен қазан істен шыққан жағдайда қалған таңдалынып алынған қазандар жылытуға, желдетуге, ыстық сумен жабдықтауға қажетті жылу шығындарының орнын толтыруы қажет.
Блокқа шығырмен қоса орналастырылатын қазанның бу өндірулігі шығыр арқылы алынатын өткір будың мөлшеріне байланысты таңдалынады және де ЖЭО-ң өзіндік қажеттіліктері мен 15% қорды қамтамасыз ете алуы керек. 1.2-ші кестеде әртүрлі қазан агрегаттарының маркалары және олар өндіретін будың параметрлері сипатталған. Бұл жұмыста қазандардың санын турбина санымен тең етіп таңдауға болады.
Қазандық
қондырғыны таңдау үшін жоғарыда
қарастырылған мысалды еске түсірейік. Жылу электр
орталығына төрт шығыр тағайындадық. Олар: ПТ--
ЛМЗ – 1 дана; Т-25-90 – 3 дана.
Шығырларға қажет қосынды бу мөлшерін
анықтаймыз:
т/сағ.
ЖЭО-ның өз қажеттіліктеріне тиісті 15% қорды
қамтамасыз ете үшін
т/сағ бу керек.
Мұндай мөлшердегі аса қызған будың параметрлері,
яғни қысымы
МПа, температурасы
5350С болуы қажет. Қосымшаның 5-ші кестесінен осы мысалда
көрсетілген талаптарға жауап беретін, Е-220-100 бу
қазанының 4- данасын таңдаймыз. Сонда төрт Е-220-100 бу
қазандары бір мезгілде
т/сағ., қосынды
бу мөлшерін өндіреді. Сонымен шығырларға қажет бу
мөлшерін осы қазандар толық қамтамасыз етеді.
2.3.3 Шыңдық су қыздырғыш қазандарын (ШСҚҚ) таңдау
ЖЭО-ң негізгі қондырғылары III режімдегі
жылулық жүктеме бойынша таңдалған. Сондықтан да
ЖЭО (
I,
II)
екінші және бірінші режимдегі жылулық жүктеменің орнын
толтыра алуы қажет.
ЖЭО-ғы I және II режімдегі жылулық жүктеме шың су ысытушы қазандардан алынады (ШCҚҚ).
ШCҚҚ-ның жылу өндірулігі мен саны негізгі қазандықтардың жылытуға, желдетуге, ыстық сумен жабдықтауға беретін жылулық жүктемесінің 40-45% қамтамасыз етуі керек.
ШCҚҚ-ның жылулық қуаты:
, МВт. (1.7)
Жылулық қуаттың шамасы бойынша осы
қазандардың арнайы типтері таңдалынады. Мысалы есептеулерден
ШCҚҚ-ның қуаты = 89 МВт болсын. Қосымшаның 3-ші
кестесінен төрт дана бірдей КВ-ТС-20 қазандарын таңдаймыз. Олардың
қосынды жылулық қуаты
МВт –қа тең болады және
бізге қажет жылулық қуатты қамтамасыз етеді.
2.4 Энергетикалық қазанда жағылатын табиғи отын шығынын есептеу
Қазан қондырғысында пайдалы қолданылған жылудың ошақтан берілген барлық жылу мөлшеріне қатынасы қондырғының жылулық тиімділігін анықтайды және оның пайдалы әсер коэффициенті деп аталады.
Қазан қондырғының брутто және нетто пайдалы әсер коэффициенттерін анықтауға болады. Брутто пайдалы әсер коэффициенті қазан қондырғысының өз басының мұқтаждарына кеткен энергия шығындарын ескермейді (қоректік су сорғысының, үрлегіш – түтін сорғыштың, отынды ұсатуға, қызу беттерін үрлеуге және т.б.), сондықтан келесі түрде анықталады
(1.8)
мұндағы -
табиғи отын шығыны, кг/с;
қазан қондырғысында
пайдалы шығындалған жылу,
;
- 1 кг қатты немесе сұйық отынды жаққанда бөлінетін толық жылу,
.
Пайдалы жылу бу өндіруші қазанда тікелей
бу өндіруге, қазанды үрлеуге жұмсалады.
Толық жылу жылулық баланстың кіріс
бөлігімен анықталады
(1.9)
мұндағы - қатты немесе сұйық
отынның жұмыс массасының төменгі меншікті жану жылуы,
кДж/кг;
- қондырғыдан тыс жерде
қыздырылған ауаның ошаққа әкелген меншікті
жылуы, кДж/кг;
- отынның физикалық меншікті жылуы,
кДж/кг;
- мазутты шашыратуға арналған
ыстық бумен келетін жылу, кДж/кг;
- тақтатасты жағу кезінде,
оның құрамындағы карбонаттардың ыдырауына
жұмсалатын жылу, кДж/кг.
Есептік-сызба жұмысы үшін =
деп қабылданады.
Енді осы теңдеуден қазан қондырғысында жағылатын сағаттық отын шығынын да анықтауға болады
(1.10)
мұндағы - қазанда пайдалы
қолданылған жылу мөлшері. Бу өндіруші қазандарда
пайдалы жылуды келесі формула бойынша анықтайды
,
(1.11)
мұндағы қазанның
бу өндірулігі немесе қазан өндіретін аса қызған
будың массалық шығыны, кг/с;
- аса қызған будың,
қоректік және қазандық
судың қажырлары, кДж/кг, [3]-ші
әдебиеттің арнайы
кестелерінен анықтайды;
- қазанды үздіксіз үрлеу
үшін шығындалған бу мөлшері, ол 3
5% - ды құрайды.
Механикалық кем жану салдарынан қондырғыға берілген отынның барлығы толығымен жанып кетеді деп айтуға болмайды. Сондықтан бір сағат бойы отын жанғанда бөлінетін газдар көлемі толық жанумен салыстырғанда біраз кем болады. Жану өнімдері көлемі мен қажырын отынның 1 кг(1 м3) үшін есептегендіктен, механикалық кем жануды ескеру үшін ошаққа берілген отын мөлшері сәл азырақ деп саналады және жылулық есептеулерде сағаттық есептелген отын шығынын қолданады
(1.12)
Табиғи отын шығынын анықтау үшін қосымшаның 4-ші кестесінде берілген отын түрі мен сипаттамалары және қазан қондырғысының параметрлері қолданылады.
2.5 Бу шығыр қондырғысының техника-экономикалық көрсеткіштерін және шартты отын шығынын есептеу
ЖЭО жылумен жабдықтауды, – жылу
өндіру мен
–
электр энергиясын
өндіруді қиыстыру негізінде
қамтамасыз етеді. Техника-экономикалық көрсеткіштер
электр қуатының номинал мәнінде есептеледі.
Шығыр қондырғысының жылу шығыны келесі формуламен анықталады
, МВт, (1.13)
мұндағы – өткір будың шығыны,
кг/с,
– өткір бу мен қоректік
судың қажыры, МДж/кг.
Шығыр қондырғысының өнеркәсіптік аймақты жылумен жабдықтау үшін жұмсайтын жылу шығыны мына формуладан анықталады:
, МВт, (1.14)
мұндағы – өндіріске және
жылуландыруға алынған бу шығындары, кг/с;
– өндірістен қайтарылған шықтың
үлесі, %, оның мәні 1-ші
тапсырмалар кестесінен анықталады;
– МДж/кг-мен алынған,
өндірістік будың, қоректік
судың, жылуландыруға алынған будың, өндірістен қайтарылған
шықтың қажырлары.
Электр энергия өндірудің пайдалы әсер
коэффициенті (ПӘК) мынаған тең
(1.15)
Қондырғының шартты отын шығыны мынаған тең
=
, (1.16)
мұндағы Q – шартты отынның ең
төменгі жану жылулығы, оның шамасы – 29,330 МДж/кг.
Қосымша
К е с т е Қ1. Қуаты N≥25000кВт стационарлы жылуфизикалық турбиналардың маркалары мен негізгі параметрлері
Турбина-лардың типі |
Белгіленуі |
Шығарған зауыт |
Электр қуаты, кВт |
Бастапқы параметрлері: Қысымы, МПа; Температу-расы,0С |
өткір будың номинал шығыны, т/сағ |
Реттелетін алымдардың қысымы, МПа |
Алымдардағы бу шығыны, т/сағ |
Қорек су температурасы, 0С |
Регенеративті қыздырғыштар саны |
Салқындатқыш су температурасы, 0С |
Цилиндрлер саны |
Жылулан-дырулық алымы бар шықтық |
Т-25-90 |
ТМЗ |
|
9; 535 |
130 |
0,07-0,25 |
92 |
225 |
|
20 |
1 |
Т- |
ТМЗ |
|
13; 565 |
256 |
0,05-0,20 0,06-0,25 |
180 |
230 |
|
20 |
2 |
|
Т- |
ТМЗ |
|
13; 565 |
460 |
0,05-0,20 0,06-0,25 |
310 |
230 |
|
20 |
3 |
|
Т- |
ТМЗ |
|
13; 565 |
745 |
0,05-0,20 0,06-0,30 |
520 |
232 |
|
20 |
3 |
|
Т- |
ЛМЗ |
|
13; 560/565 |
628 |
0,05-0,15 0,06-0,20 |
465 |
232 |
|
20 |
3 |
|
Т- |
ТМЗ |
|
24; 560/565 |
905 |
0,05-0,20 0,06-0,20 |
645 |
265 |
|
20 |
4 |
|
Жылулан-дырулық және өндірістік алымдары бар шықтық |
ПТ-25- |
КТЗ |
|
9; 535 |
157 |
0,8-1,3-жоғарғы 0,07-0,25-төменгі |
|
215 |
|
- |
1 |
ПТ- |
ЛМЗ |
|
9; 535 |
390 |
1,0-1,6-жоғарғы 0,07-0,25-төменгі |
|
230 |
|
- |
2 |
|
ПТ- |
ЛМЗ |
|
13; 565 |
350 |
1,0-1,6-жоғарғы 0,07-0,25-төменгі |
|
230 |
|
- |
2 |
К е с т е Қ1 жалғасы.
Турбина-лардың типі |
Белгіленуі |
Шығарған зауыт |
Электр қуаты,*1 кВт |
Бастапқы параметрлері: Қысымы, МПа; Температу-расы,0С |
өткір будың номинал шығыны, т/сағ |
Реттелетін алымдардың қысымы, МПа |
Алымдардағы бу шығыны,*2 т/сағ |
Қорек су температурасы, 0С |
Регенеративті қыздырғыштар саны*3 |
Салқындатқыш су температурасы, 0С |
Цилиндрлер саны |
Жылулан-дырулық және өндірістік алымдары бар шықтық |
ПТ- |
ТМЗ |
|
13; 565 |
274 |
0,5-1,0-жоғарғы 0,05-0,20-төменгі |
|
230 |
|
- |
2 |
ПТ- |
ЛМЗ |
|
13; 555 |
450 |
1,0-1,8-жоғарғы 0,035-0,25-төменгі |
|
230 |
|
- |
2 |
|
ПТ- |
ТМЗ |
|
13; 565 |
738 |
1,2-1,8-жоғарғы 0,04-0,12; 0,09-0,25-төменгі |
|
230 |
|
- |
2 |
|
Қарсы қысымды |
ПР-25-90/10/0,9 |
ТМЗ |
25000 |
9; 535 |
160 |
0,8-1,3-алым 0,05-0,25-қарсы қысым |
65-алым 65-карсы қысым |
- |
|
- |
1 |
Р-40- |
ТМЗ |
40000 |
13; 565 |
456 |
2,9-3,3 |
92 |
- |
- |
- |
1 |
|
Р-50- |
ТМЗ |
|
13; 565 |
|
0,7-2,1 |
92 |
225-250 |
|
- |
1 |
|
Р-100- |
ТМЗ |
|
13; 565 |
760 |
1,2-1,5 |
92 |
225 |
|
- |
1 |
Ескерту! 1. Алымы-номинал, бөлімі-максимал электр қуаты.
2. Алымы-номинал режим, бөлімі-екінші алым жабық болғанда берілген алым бойынша өтетін будың максимал шығыны.
3. Алымы-ТҚҚ саны, бөлімі-ЖҚҚ саны
К е с т е Қ2 Қоршаған ортаның орташа тәуліктік температурасы бойынша жылуландыру кезеңіндегі сағаттар саны
Қалалар |
Қоршаған орта температурасы, 0С |
||||||||||
-45 |
-40 |
-35 |
-30 |
-25 |
-20 |
-15 |
-10 |
-5 |
0 |
+8 |
|
Ақтау |
- |
- |
- |
2 |
35 |
285 |
516 |
1120 |
2550 |
3760 |
4575 |
Ақтөбе |
- |
- |
1 |
22 |
154 |
480 |
1060 |
1760 |
2610 |
3800 |
4900 |
Атырау |
- |
- |
1 |
5 |
148 |
396 |
978 |
1550 |
2500 |
3779 |
4635 |
Алматы |
- |
- |
12 |
31 |
122 |
300 |
622 |
1102 |
1810 |
2820 |
4000 |
Астана |
- |
5 |
42 |
114 |
320 |
602 |
1100 |
2013 |
3102 |
4220 |
5500 |
Балқаш |
- |
- |
39 |
125 |
236 |
540 |
854 |
2006 |
2469 |
3286 |
4500 |
Барнаул |
1 |
12 |
52 |
170 |
415 |
792 |
1430 |
2260 |
3120 |
4130 |
5250 |
Көкшетау |
2 |
6 |
45 |
154 |
228 |
598 |
1086 |
1995 |
3084 |
4256 |
4200 |
Қарағанды |
- |
3 |
35 |
109 |
276 |
584 |
1070 |
1870 |
2820 |
4020 |
5080 |
Қостанай |
- |
3 |
8 |
75 |
320 |
776 |
1430 |
2220 |
3080 |
4050 |
5110 |
Қызылорда |
- |
- |
- |
8 |
115 |
544 |
946 |
1875 |
2402 |
3550 |
4210 |
Орал |
- |
- |
2 |
17 |
98 |
362 |
855 |
1570 |
2380 |
3620 |
4770 |
Өскемен |
- |
2 |
36 |
159 |
300 |
647 |
1299 |
2056 |
2860 |
3990 |
5690 |
Павлодар |
- |
1 |
19 |
112 |
298 |
654 |
1346 |
2230 |
2984 |
4002 |
5100 |
Петропавловск |
- |
2 |
11 |
99 |
418 |
867 |
1560 |
2415 |
3300 |
4258 |
5770 |
Семей |
- |
6 |
49 |
130 |
320 |
692 |
1280 |
2000 |
2860 |
3860 |
4850 |
Талдықорған |
- |
- |
15 |
48 |
156 |
322 |
698 |
1310 |
1942 |
2996 |
4200 |
Тараз |
- |
- |
- |
5 |
76 |
214 |
849 |
1496 |
2554 |
3621 |
4000 |
Түркістан |
- |
- |
- |
- |
- |
8 |
58 |
179 |
456 |
1208 |
3120 |
К е с т е Қ3. Болаттан жасалған су қыздырғыш қазандардың сипаттамалары
Типі |
Есептік жылуөндірулігі, МДж/с |
Қыз-дыру беті, м2 |
Судың есептік шығыны,кг/с |
Судың есептік температурасы, 0С |
Су қысы-мының құлауы, МПа |
Отын түрі |
Брутто ПӘК-і, % |
|
Кірген-де |
Шық-қанда |
|||||||
ТНГ-4 |
5,0 |
160 |
15,0 |
70 |
150 |
- |
Газ |
90 |
КВ-ГМ-4 |
4,65 |
127 |
13,8 |
70 |
150 |
0,12 |
Газ немесе мазут |
90,5 немесе 86 |
КВ-ТС-4 |
4,65 |
127 |
13,8 |
70 |
150 |
0,10 |
Қоңыр немесе тас көмір |
82 немесе 81 |
КВ-7М-6,5 |
7,55 |
199 |
22,2 |
70 |
150 |
0,12 |
Газ немесе мазут |
91 немесе 87 |
КВ-ТС-6,5 |
7,55 |
199 |
22,2 |
70 |
150 |
0,11 |
Қоңыр немесе тас көмір |
82 |
ТВГ-8М |
9,65 |
292 |
29 |
70 |
150 |
0,14 |
Газ |
90 |
КВ-ГМ-10 |
11,6 |
295 |
34,3 |
70 |
150 |
0,15 |
Газ немесе мазут |
90 немесе 89 |
КВ-ТС-10 |
11,6 |
277 |
34,3 |
70 |
150 |
0,11 |
Қоңыр немесе тас көмір |
83 немесе 81 |
КВ-ГМ-20 |
23,3 |
513 |
68,7 |
70 |
150 |
0,23 |
Газ немесе мазут |
90 немесе 88 |
КВ-ТС-20 |
23,3 |
489 |
68,7 |
70 |
150 |
0,15 |
Қоңыр немесе тас көмір |
81 немесе 79 |
КВ-ГМ-30 |
35 |
720 |
103 |
70 |
150 |
0,19 |
Газ немесе мазут |
90 немесе 88 |
ПТВМ-30М |
46,5 немесе 40,7 |
822 |
139 немесе 122 |
70 |
150 |
0,17 |
Газ немесе мазут |
91 немесе 88 |
КВГМ-50 |
58 |
1468 |
172 немесе 342 |
70 110 |
150 150 |
0,138 0,075 |
Газ немесе мазут Газ немесе мазут |
92,5 немесе 91 |
ЗЧМ-60ШМ |
70 |
1491 |
213 |
70 |
150 |
0,17 |
Қоңыр немесе тас көмір |
89 немесе 87 |
КВГМ-100 |
116 |
2710 |
343 немесе 684 |
70 110 |
150 150 |
0,165 0,079 |
Газ немесе мазут |
92,5 немесе 91 |
ПТВМ-180 |
210 |
5979 |
1022 |
101 |
150 |
0,109 |
Газ |
89 |
К е с т е Қ4 Табиғи отынның төменгі жану жылуы
Нұсқа № |
Табиғи отын |
Отынның есептелген жұмыстық жану жылуы,
|
1 |
Карагандинский бассейн К |
39053 |
2 |
Экибастузское СС |
36407 |
3 |
Куу-Чекинское СС |
37191 |
4 |
Ленгеровское Б3 |
33026 |
5 |
Донецкий бассейн А |
38857 |
6 |
Донецкий Д |
35770 |
7 |
Ангренское Б2 |
32977 |
8 |
Таш-Кумыр Д /Киргизская Респуб/ |
35329 |
9 |
Кузнецкий бассейн, Д |
36211 |
10 |
Кузнецкий бассейн, Г |
38514 |
11 |
Кузнецкий бассейн,СС |
38710 |
12 |
Кизеловский Г, Пермская обл |
36946 |
14 |
Сучанскок Г, Приморский край |
37926 |
15 |
Канско-Ачинский бассейн, Назаровское Б2 |
30520 |
16 |
Канско-Ачинский бассейн, Ирша – Бородинское Б2 |
31605 |
17 |
Канско-Ачинский бас., Норильское СС |
38514 |
16 |
Воркутинское Ж, Коми АР |
39249 |
17 |
Ново-Волынское,Г Украина, Львовская обл |
37093 |
18 |
Челябинский бассейн, Б3 |
31703 |
19 |
Бабаевское Б1, Башкирская АР |
32585 |
20 |
Подмосковный бассейн, БГ |
30772 |
21 |
Егоршинское, ПА, Свердловская обл |
38857 |
22 |
Черемховское, Д, Иркутская обл |
36162 |
23 |
Донецкий бассейн, ПА |
40180 |
24 |
Черепетьуголь, Б2, Подмосковный бассейн |
29498 |
25 |
Глубоковское Б2Р, Тулауголь |
33271 |
26 |
Гусино-Озерское, Б3, Бурятская АР |
33271 |
27 |
Подгородненское Т, Приморский край |
38808 |
28 |
Райчихинское Б, Хабаровский край |
30086 |
К е с т е Қ5 Бу қазандарының сипаттамалары
Бу қазанының түрі және үлгісі |
т/сағ
|
бар |
0C |
0C |
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Пп-950-255-2(П-39-2) |
950 |
255 |
545 |
265 |
91,8 |
Пп-1650-255(П-57-1)
|
1650 |
255 |
545 |
277 |
92 |
Пп-1650-255(П-57-1)
|
1650 |
255 |
545 |
277 |
92 |
Е-420/140Ж(ТП-87-1) |
420 |
140 |
560 |
230 |
86 |
Пп-660-140(П-60) |
660 |
140 |
550 |
240 |
87 |
Пп-660-140(П-60) |
660 |
140 |
550 |
240 |
87 |
Еп-320-140Ж(БКЗ-320-140/25) |
320 |
140 |
545 |
230 |
86,5 |
Пп-660-140-2К(П-55-1) |
660 |
140 |
550 |
240 |
90,3 |
Е-420-140(БКЗ-420-140-5) |
420 |
140 |
560 |
230 |
92 |
Е-420-140(БКЗ-420-140-5) |
420 |
140 |
560 |
230 |
92 |
Пп-1650-255(П-57-1)
|
1650 |
255 |
545 |
277 |
92 |
Пп-1000/255Ж(ТПП-312) |
1000 |
255 |
545 |
260 |
92,4 |
Е-420-140(БКЗ-420-140-5) |
420 |
140 |
560 |
230 |
92 |
Е-320-140Ж(БКЗ-320-140ПТ-5) |
320 |
140 |
560 |
230 |
90,5 |
Е-320-140Ж(БКЗ-320-140ПТ-1) |
320 |
140 |
560 |
230 |
91,2 |
Пп-950-255-2(П-39-2) |
950 |
255 |
545 |
265 |
91,8 |
Е-420-140Ж(БКЗ-420-140ПТ-1) |
420 |
140 |
560 |
230 |
91,2 |
Е-420-140(БКЗ-420-140-5) |
420 |
140 |
560 |
230 |
92 |
Еп-670-140(П-62) |
670 |
140 |
545 |
242 |
83,5
|
Пп-1650-255(П-57-1) |
1650 |
255 |
545 |
277 |
92 |
Еп-640-140Ж(БКЗ-640-140ПТ-1) |
640 |
140 |
545 |
230 |
92,5 |
Пп-990-255(П-59) |
990 |
255 |
545 |
268 |
91 |
Е-320-140(БКЗ-320-140-3) |
320 |
140 |
560 |
230 |
91,6 |
Е-420/140Ж(ТП-87-1) |
420 |
140 |
560 |
230 |
86 |
Е-420-140(БКЗ-420-140-5) |
420 |
140 |
560 |
230 |
92 |
Е-120-100 |
120 |
90 |
540 |
215 |
92 |
Е-160-100 |
160 |
90 |
540 |
215 |
92 |
Е-220-100 |
220 |
90 |
540 |
215 |
92 |
Сурет Қ1. Органикалық отынмен жұмыс істейтін ЖЭО-ның жылу дайындаушы қондырғыларының қағидалық жылулық сұлбасы
а-ПТ типті турбиналы; б)-Т типті турбиналы; 1-турбина; 2-электр қозғалтқыш; 3-қазан; 4-шықтағыш; 5,6-төмен және жоғары сатылы жылулық қыздырғыштар; 7- желілік сорғы; 8-жылулық қыздырғыштардың шықтық сорғылары; 9-деаратор; 10- қосымша су сорғы; 11-шықтық сорғы; 12-эжекторлық қыздырғыш; 13-16-регенеративті төмен қысымды қыздырғыштар; 17-стансалық деаратор; 18-20- регенеративті жоғары қысымды қыздырғыштар; 21-қоректік сорғы; 22-регенеративті қыздырғыштардың шықтық сорғысы; 23-буландырғыш қондырғы; 24-химиялық су тазалау сорғылары; 25-стансаның қосымша су сорғысы; 26,27-жылу желісінің әкелінетін және әкетілетін сулық коллекторлары; 28,29-булық және шықтық коллекторлар; 30-шықтық сорғы; 31-реттегіш-салқындатушы қондырғы; 32-фильтр-тазартқыш; 33- қосымша суды реттегіш; 34-шың су ысытушы қазандар; 35-бустерлік сорғы; 36-химиялық су тазалау; 37-шықтағыштағышқа орнатылған құбырлар шоғыры.
Әдебиеттер тізімі
1. Рыжкин В.Я. Тепловые электрические станции. –М.: Энергоатомиздат. - 1987.
2. Соколов Е.Я. Теплофикация и тепловые сети: Учебник для вузов. – М.: Энергоиздат. - 1982. –360 с.
3. Ривкин С.Л., Александров А.А. Термодинамические свойства воды и водяного пара: Справочник. –М.: Энергоатомиздат.- 1987. –30 с.
4. Тепловые и атомные электрические станции. Справочник / Под ред. В.А. Григорьева, В.М.Зорина. –М.: Энергия.- 1982.
5. Промышленные тепловые электростанции / Под ред. Е.Я.Соколова. –М.: Энергия. - 1979.
6. Нормы технологического проектирования тепловых электростанций. –М.: 1981.
7. Рыжкин В.Я. Тепловые электрические станции. –М.: Энергоатомиздат. - 1987.
8. Соколов Е.Я. Теплофикация и тепловые сети: Учебник для вузов. – М.: Энергоиздат. - 1982. –360 с.
9. Ривкин С.Л., Александров А.А. Термодинамические свойства воды и водяного пара: Справочник. –М.: Энергоатомиздат. - 1987. –30 с.
10. Тепловые и атомные электрические станции. Справочник / Под ред. В.А. Григорьева, В.М.Зорина. –М.: Энергия. - 1982.
11. Промышленные тепловые электростанции / Под ред. Е.Я.Соколова. –М.: Энергия. - 1979.
12. Нормы технологического проектирования тепловых электростанций. –М.: 1981.
Мазмұны
Кіріспе |
3 |
1 Есептік – сызба жұмысының тапсырмасы |
3 |
2 Тапсырманы орындауға әдістемелік нұсқаулар |
3 |
2.1 Жылулық жүктемені анықтау |
3 |
2.2 Жылулық жүктеменің жылдық сызбасын тұрғызу |
5 |
2.3 ЖЭО-ң негізгі қондырғыларын таңдау |
5 |
2.3.1 Бу шығырларын таңдау |
|
2.3.2 Энергетикалық қазандық қондырғыларды таңдау |
9 |
2.3.3 Шыңдық су қыздырғыш қазандарын таңдау |
9 |
2.4 Энергетикалық қазанда жағылатын табиғи отын шығынын есептеу |
10 |
2.5 Бу шығыр қондырғысының техника-экономикалық көрсеткіштерін және шартты отын шығынын есептеу |
11 |
Қосымша |
13 |
Әдебиеттер тізімі |
21 |